اول: محصول تراریخته چیست؟ چرا آقای کرمی برای مخالفت با تولید ملی محصولات تراریخته به جای استدلال علمی با کلمات و تعاریف بازی می کند؟!

 محصولات تراریخته به محصولاتی گفته می شود که با استفاده از  فناوری مهندسی ژنتیک نسبت به تنش هایی مانند خشکی و آفات موجود در مزرعه مقاوم شده و می توانند در شرایط کم آبی و بدون استفاده از سموم شیمیایی رشد کنند. تولید محصولات تراریخته پر بازده تر، با کیفیت بیشتر و غنی شده با مواد مغذی از دیگر دستاوردهای مهندسی ژنتیک در کشاورزی است.

آقای کرمی در ابتدای گفتگوی خود، با ارائه یک تقسیم بندی خود ساخته از محصولات کشاورزی (تحت عنوان: “محصولات اصلاح شده، اصلاح شده ژنتیکی و دست کاری شده ژنتیکی یا تراریخته”)، از همان ابتدای مصاحبه تکلیف خود را با مهندسی ژنتیک روشن می کند. وی در آخر مدعی می شود که دسته سوم (دستکاری شده)، محصولات تراریخته هستند که کاملا خطرناک هستند!

در پاسخ به ایشان باید یاد آوری کنیم که محصولات کشاورزی در سراسر دنیا در دو دسته «اصلاح شده» و «اصلاح نشده» قرار می گیرند. تقریبا تمام محصولات کشاورزی که امروز مصرف می کنیم  متعلق به دسته اول هستند.  یعنی در طول تاریخ اصلاح شده اند و ژنتیک آنها در طول زمان تغییر یافته است.

 اما مخالفان مهندسی ژنتیک، در تعریف محصولات تراریخته با به کار بردن واژه «دستکاری شده» به جای «اصلاح شده»، از بار روانی منفی که کلمه «دستکاری» برای مخاطب دارد، سود می برند!

علی کرمی نیز ناخواسته شیوه مخالفان تولید ملی محصولات تراریخته را برملا می سازد: افکار سازی پوپولیستی با به کاربردن کلماتی که بار معنایی منفی برای مخاطب دارند نه نقد علمی و استدلال منطقی.

انتظار می رود اگر هدف از مصاحبه آقای کرمی، شفاف سازی افکار عمومی است، وی نقد های علمی خود را  در همین حوزه ها مطرح کند تا با پاسخ دانشمندان، افکار عمومی نیز از واقعیت ها مطلع شوند. بازی با کلمات و تحریک مردم اصولا شیوه اندیشمندان و کسانی که در جایگاه یک «پروفسور» صحبت می کنند نیست!

دوم: آیا ذرت تراریخته سم پس می دهد؟

کرمی در ادامه صحبت های خود می گوید: «فرق ذرت تراریخته با ذرت غیر تراریخته در این است که ذرت تراریخته سمی از خود ترشح می کند که آن سم بخاطر مقاوم بودن گیاه در برابر آفت، به ژنتیک گیاه اضافه شده، که زمان مصرف آن را پس می دهد و برای مصرف کنندگان آن باعث ایجاد بیماری های حادی از جمله سرطان می شود».

برای پاسخ به این ادعا باید روند تولید ذرت تراریخته را بررسی کنیم. ذرت های تراریخته انواع گوناگونی دارند. به ارقام مختلف ذرت های تراریخته با توجه به صفت ویژه مورد نظر دانشمندان، ژن متفاوتی منتقل می شود. اما اصل اساسی که اقای پروفسور از آن بی خبر است یا ترجیح می دهد که به خاطر نیاورد این است که هر محصول تراریخته ای پس از تولید مراحل ارزیابی را طی می کند. در نهایت تنها محصولات تراریخته ای مجوز ورود به بازار را پیدا می کنند که با همتایان غیر تراریخته خود فقط در همان ویژگی بهبود یافته تفاوت داشته باشند. بنابراین ذرت تراریخته در تمامی صفات و ویژگی ها شبیه رقم غیر تراریخته است. با این تفاوت که یک ویژگی مثبت در ان تقویت شده یا بهبود یافته است.

حال سوال اینجاست: مثلا رقم ذرت تراریخته متحمل به خشکی، چرا باید سم پس بدهد؟ ژنی که باعث مقاومت به خشکی می شود چگونه و تحت چه مکانیزمی سم تولید می کند و آن را هنگام مصرف پس می دهد؟!!

نگارنده احتمال می دهد که آقای کرمی به ذرت های تراریخته مقاوم به آفات و حشرات اشاره کرده است. در این نوع ذرت ها یک نوع پروتئین که اصطلاحا BT نامیده می شود، در گیاه ذرت تولید می شود که برای حشرات کشنده است. حال سوال اینجاست: آیا ژن تولید کننده این پروتئین- که به گیاه ذرت منتقل شده است- برای سلامت انسان هم مضر است (یا به بیان ترسناک تر که جناب پروفسور برآن تاکید دارد، «سم» است؟!) پاسخ روشن است: خیر. فیزیولوژی انسان و حشره بسیار متفاوت است.

پروتئین مورد نظر برای از بین بردن حشرات باید ابتدا توسط پروتئاز های مختلف موجود در معده حشره فعال شود. سپس به گیرنده های ویژه خود در غشای معده حشرات متصل شده و ایجاد منفذ کند تا باعث مرگ سلولی سلول های پوششی روده و سپس مرگ حشره شود. در معده انسان (به طور کلی در معده پستانداران)،  پروتئازهای کافی برای فعال کردن این پروتئین وجود ندارد. حتی اگر  امکان فعال شدن آن در معده انسان وجود داشت، باز هم ضرری برای انسان نداشت، چرا که در معده انسان- برخلاف معده حشرات- هیچ گیرنده ای برای اتصال این ژن ها وجود ندارد.

++در صورتی که تمایل دارید درباره  ارزیابی سلامت ذرت تراریخته، میزان تولید و مصرف آن در اروپا و آمریکا، اطلاعات کاملی به دست بیاورید، مطلب زیر را  که در پاسخ به ادعاهای غیر علمی اقای کرمی  منتشر شده است حتما بخوانید:

از اداعاهای غیرعلمی تا مصرف جهانی ذرت تراریخته/ سمی بودن ذرت تراریخته کذب است

سخن آخر: جناب پروفسور چه می خواهد؟

علی کرمی که در فضای مجازی و در تلگرام و اینستاگرم به عنوان « پروفسور» شناخته می شود، همواره پیشنهاد مناظره با اعضای جامعه علمی را رد کرده است، اما علاقه شدیدی به دیده شدن دارد. وی یا در صدا و سیما همانند یک سلبریتی! ظاهر می شود و رای جمع می کند یا کمپین های جعلی به راه می اندازد و از وقت آزاد خود برای انتشار مطالب بی اساس علیه محصولات تراریخته بهره می برد!

++ بیشتر بخوانید:
در برنامه تب تاب چه گذشت / پشت پرده حمایت از واردات در سیمای ملی

علی کرمی ابتدا برای مطرح شدن، ادعاهای عجیب و غریبی را در حوزه «بیوتروریسم» مطرح کرد. برای مثال وی مدعی شد که چند نفر از مسئولین وقت و هوگو چاوز مورد حمله بیولوژیک قرار گرفته اند! (تصویر 1). زمانی هم به پخش شایعه در خصوص آلودگی آب زمزم مشغول بود. او در  یک نشست خبری عنوان می کند: «من سی سال است از آلودگی آب زمزم باخبرم اما مطرح نکرده بودم»[i]. تمامی ادعاهای او از سوی مسئولین وقت رد شده است.[ii]

https://t.me/proffessorkarami/2705 تصویر1

علی کرمی اگرچه نتوانست در آن زمان به شهرتی دست یابد، اما با فرصت شناسی منحصر به فرد خود پس از داغ شدن جنجال های ایجاد شده بر سر محصولات تراریخته، به عنوان منتقد این محصولات وارد میدان شد.

  رویکرد پوپولیستی و اپورتونیستی کرمی در شرایط حال حاضر کشور، در همین  نمونه که وی اولین کسی بود که دو قطبی ارگانیک- تراریخته را در کشور به راه انداخت کاملا مشهود است (تصویر2).

 

تصویر 2
منبع

 واقعا پس از تخریب وسیع محصولات تراریخته و هدایت جریان رسانه ای وسیع علیه این محصولات چه چیزی سود اور تر از فروش محصولات ارگانیک است؟

++چنانچه مایل هستید در مورد تجارت علی کرمی با تبلیغ و بازارگرمی برای محصولاتی که با نام ارگانیک به چند برابر قیمت به فروش می رسند بدانید، مطلب زیر را بخوانید:
چه کسانی با تولید ملی محصولات تراریخته مخالفت می کنند؟/ نقد تراریخته یا بازریابی برای ارگانیک؟

وی تا به امروز ادعاهای خلاف واقع بسیاری را مطرح کرده است که در خصوص بسیاری از آن ها با تلاش جامعه علمی مجبور به عقب نشینی شد. برای مثال زمانی با قاطعیت در رسانه ها اعلام می کرد که نیمی از برنج ایران تراریخته است! (تصویر 3). مدتی هم مدعی شد که درصد کمی از برنج های وارداتی به ایران تراریخته هستند!
تصویر3.  علی کرمی: نیمی از برنج مصرفی کشور تراریخته است
منبع

تصویر4. علی کرمی: درصد کمی از برنج های وارداتی موجود در بازار تراریخته است.

منبع

با افشاگری ها و روشنگری های پژوهشگران و اساتید حوزه بیوتکنولوژی در خصوص این ادعاهای نادرست، کرمی بالاخره  مجبور شد از ادعای کذب خود عقب نشینی کند و در نهایت این محصول را از لیست محصولات تراریخته خود حذف کرد‍!

امید است آقای کرمی در خصوص همه ادعاهایی که در فضای مجازی مطرح می کند، اذهان عمومی را از واقعیت منحرف نکند. جامعه علمی از ایشان می خواهد که به قیمت مطرح کردن خود و بازاریابی برای محصولات ارگانیک، اطلاعات غلط به جامعه تزریق نکند. کشور ما برای پیشرفت و خود اتکایی به تمامی شیوه های تولید در کشاورزی نیاز دارد. چشم پوشی از یکی از این شیوه ها در واقع ذبح منافع ملی برای حفظ منافع گروهی اندک است.

[i] خبرگزاری فارس، نشست خبری تهدیدات نوین علیه مسلمانان،11/5/95

[ii] خبرگزاری تسنیم/ شناسه خبر: 1493118/ 25 مرداد ۱۳۹۶، خبرگزاری دانشجو/ تاریخ خبر: 10 مهر 1395/ عنوان خبر: ترور بیولوژیک طالب زاده، نوباوه و دادمان اثبات نشد).

* سجاد موسوی- کارشناس ارشد زیست فناوری