بررسی مدل E در کتاب مرجع ایمنی‌زیستی سازمان خواربار و کشاورزي ملل متحد
تهيه و تنظيم: ليلا سرمدي- کتاب مرجع ایمنی‌زیستی سازمان خواربار و کشاورزي وابسته به سازمان ملل متحد با ارائه پنج مدل به‌منظور پاسخگویی به ابهامات کاربرد بیوتکنولوژی در کشاورزی با رویکرد ملاحظات تولید محصولات تراریخته با همکاری سیاست‌گذاران و اعضای کمیته‌های ملی ایمنی‌زیستی توسط این سازمان منتشر شده است. کتاب مرجع ایمنی‌زیستی به‌عنوان یک کتاب مرجع؛ منبعی در زمینه ایمنی‌زیستی محسوب می‌شود که حاصل تجربیات کارشناسان و متخصصان در آزمایشات و پروژه‌های مربوط به توسعه ایمنی‌زیستی در دنیا است. این کتاب با ارائه پنج مدل در …
کتاب مرجع ایمنی‌زیستی سازمان خواربار و کشاورزي وابسته به سازمان ملل متحد با ارائه پنج مدل به‌منظور پاسخگویی به ابهامات کاربرد بیوتکنولوژی در کشاورزی با رویکرد ملاحظات تولید محصولات تراریخته با همکاری سیاست‌گذاران و اعضای کمیته‌های ملی ایمنی‌زیستی توسط این سازمان منتشر شده است. کتاب مرجع ایمنی‌زیستی به‌عنوان یک کتاب مرجع؛ منبعی در زمینه ایمنی‌زیستی محسوب می‌شود که حاصل تجربیات کارشناسان و متخصصان در آزمایشات و پروژه‌های مربوط به توسعه ایمنی‌زیستی در دنیا است. این کتاب با ارائه پنج مدل در پاسخ به ملاحظات ابراز شده در رابطه با محصولات تراریخته و به عنوان یک ابزار آموزشی به‌منظور پاسخگویی به نیازهای مخاطبان خیلی خاص طراحی شده است.
در شماره‌هاي پيشين خبرنامه انجمن ایمنی‌زیستی ایران اطلاعات مربوط به هر پنج مدل کتاب مرجع ایمنی‌زیستی سازمان خواربار و کشاورزي ملل متحد آورده شد. در اين شماره به آخرين مدل از اين كتاب پرداخته مي‌شود.
در مدل E که آخرين مدل از پنج مدل درج شده در کتاب مرجع ایمنی‌زیستی سازمان خواربار و کشاورزي ملل متحد است، قوانين و مقررات مربوط به گياهان تراريخته و ملاحظات آنها آورده شده است. در اين بخش، به توضيحاتي در رابطه با قوانين و ملاحظات گياهان و جانوران تراريخته بعد از رهاسازي پرداخته شده است. در يك نگاه كلي؛ مقررات و چارچوب‌های قانونی در بیوتکنولوژی و ایمنی‌زیستی، چارچوب‌هاي بين‌المللي در ايمني‌زيستي و ملاحظات قانونی مربوط به تهیه پیش‌نویس‌های ملی در ایمنی‌زیستی در آخرين مدل اين كتاب آورده شده است. آخرين مدل كتاب مرجع ایمنی‌زیستی سازمان خواربار و کشاورزي ملل متحد داراي سه فصل و دو پيوست است كه در 104 صفحه آورده شده است. در ادامه، به تفکیک هر قسمت از این مدل، اطلاعاتی آورده شده است. در فصل اول اين كتاب انواع ابزار مورد استفاده جهت قانون‌گذاري در مباحث بيوتكنولوژي و ايمني‌زيستي آورده شده است. فصل دوم به بررسي اسناد حقوقي در ايمني‌زيستي، اسناد الزام‌آور بين‌المللي در ايمني‌زيستي و ابزار غير الزام‌آور در مباحث ايمني‌زيستي پرداخته است. بررسي توافقات و تعهدات در ايمني‌زيستي از ديگر مباحث مطرح شده در فصل دوم آخرين مدل اين كتاب است. فصل سوم كتاب به بررسي قوانين و اجزاي چارچوب‌های ملی و بین‌المللی در ایمنی‌زیستی پرداخته است. هدف از قانون‌گذاري در مباحث ايمني‌زيستي و بيوتكنولوژي، طرح قوانين ملي ايمني‌زيستي، بررسي اصول و اجزاي قانون ملي ایمنی‌زیستی و تنظيم مقررات ايمني‌زيستي از جمله مواردي است كه در اين فصل آمده است. همچنين تجزيه و تحليل ريسك‌هاي احتمالي، مشارکت عمومی و دسترسی به اطلاعات مربوطه و تصميمات و تعاملات عمومي در رابطه با ايمني‌زيستي در ادامه اين فصل درج شده است. موضوع پايش و نظارت، مسئوليت و جبران خسارت، برچسب‌گذاري، شناسايي و رديابي محصولات تراريخته اين فصل را تكميل مي‌كند و با آوردن قوانين مربوط به منافع كشورها در رابطه با بيوتكنولوژي كه هنوز به تصويب نرسيده است، كتاب به پايان خود مي‌رسد. در دو پيوست آخرين مدل اين كتاب، قوانين و اسناد بين‌المللي در رابطه با ايمني‌زيستي و بيوتكنولوژي و معاهدات بين‌المللی شامل مقررات ایمنی‌زیستی كشورها بررسي شده است. در بخش آخر این مدل، واژه‌هاي مربوط به محصولات تراريخته به اختصار توضيح داده شده است.
قابل توجه است که برای دسترسی راحت‌تر به این کتاب مرجع، فائو تمهیداتی اتخاذ کرده است. به طوری که می‌توان با مراجعه به نشاني سازمان خوار و بار جهانی تمام پنج مدل کتاب را دریافت کرد. همچنين علاقمندان براي دريافت تمام فصل‌ها و جزييات بيشتر اين كتاب مي‌توانند به شماره‌هاي پيشين خبرنامه انجمن ايمني‌زيستي ايران در سايت انجمن ايمني‌زيستي مراجعه كنند.
منبع: خبرنامه انجمن ايمني‌زيستي ايران، شماره 38، دي ماه 94