کشت تراریخته‌ها به افزایش تنوع زیستی و کاهش مصرف سموم منجر می شود

رییس پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی گفت: محصولات تراریخته مقاوم به آفات باعث کاهش نیاز کشور به کاربرد سموم آفت‌کشی می‌شود که در بیشتر موارد بقایای آن‎ها در زمینه‌های کشاورزی و ورودشان به آب‌های زیرزمینی و رودخانه‌ها موجبات آلودگی زیستی محیطی را فراهم می‌کند.

دکتر نیر اعظم خوش خلق سیما در مقاله‎ای که در همایش ملی مهندسی ژنتیک در خدمت تولید غذای سالم و توسعه پایدار ارائه شد آورده است: زیست فناوری و به ویژه مهندسی ژنتیک با تولید محصولات تراریخته می‌تواند خدمتی شگرف جهت حفاظت از محیط زیست ارائه دهد.

مهمترین فواید زیست محیطی محصولات تراریخته که با استفاده از پیشرفته‌ترین فناوری‌های روز دنیا محقق می‌شود عبارتند از کاهش مصرف سموم آفت‌کش و قارچ‌کش، کاهش مصرف علف‌کش‌های پر خطر، کاهش نیاز به عملیات خاک‌ورزی و افزایش تنوع زیستی.

پژوهش‌های بسیاری نشان داده‌اند که محصولات تراریخته مقاوم به آفات باعث کاهش نیاز کشور به کاربرد سموم آفت‌کشی می‌شود که در بیشتر موارد بقایای آن‎ها در زمینه‌های کشاورزی و ورودشان به آب‎های زیرزمینی و رودخانه‌ها موجبات آلودگی زیستی محیطی را فراهم می‌کند.

به طوری که کاهش مصرف آفت‌کش‌ها با کشت محصولات تراریخته از سال 1996 تا 2012 به میزان 297 میلیون کیلوگرم ماده فعال تخمین زده شده است.

این مقدار برابر با صرفه‌جویی 8.7 درصدی در مصرف آفت‌کش‌ها و معادل 18.5 درصد کاهش اثرات زیست محیطی مرتبط با استفاده از آفت‌کش‌ها در این محصولات است.

به عقیده این محقق، گیاهان تراریخته مقاوم به علف‌کش، نیاز کشاورز را به استفاده از علف‌کش‌های پرخطر کاهش می‌دهند و در نتیجه مشکلات ناشی از باقیمانده این علف‌کش‌ها در زمین‌های کشاورزی و محیط زیست کاهش می‌یابد.

همچنین نیاز کشاورز به عملیات خاک‌ورزی جهت حذف علف‌های هرز نیز کاهش می‌یابد و این موضوع به معنی کاهش آلودگی‌های ناشی از تردد خودروهای کشاورزی در جاده‌ها است.

یکی از ملاحظات درباره محصولات تراریخته این است که از آنجا که این محصولات حاوی خصوصیات کشاورزپسند هستند، بنابراین کشاورزان ترجیح می‌دهند این محصولات را کشت و کار کنند و باعث کاهش تنوع زیستی شوند.

وی تصریح کرد: پژوهش‌های علمی صورت گرفته در این زمینه نشان داده است که در سال 1995 تا سال 2000 که 72 درصد از زمین‌های کشاورزی کشت پنبه را پنبه تراریخته تشکیل می‌داد به جای کاهش تنوع، کاهش یکنواختی (افزایش تنوع) مشاهده شد و 28 درصد کاهش یکنواختی پنبه گزارش شد.

پژوهشی دیگر بر روی 312 گونه نشان داد که محصولات تراریخته می‌توانند ژن‌های مفید را وارد چرخه استفاده کرده و باعث افزایش تنوع زیستی شوند.

استفاده و کاربرد محصولات تراریخته در کشاورزی از طریق افزایش تنوع زیستی، کاهش استفاده از سموم و علف‌کش‌های خطرناک، کاهش عملیات خاک‌ورزی و … موجبات خدمت به محیط زیست را فراهم خواهد آورد.

منبع: ایسنا