آمادگی برای تولید محصول تراریخته

به گزارش مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران به نقل از ایرنا دکتر بهزاد قره یاضی گفت طبق ماده دو قانون ایمنی زیستی نه تنها تولید و مصرف این محصولات مجاز است بلکه قانون دولت را مکلف به فراهم‌آوری تمهیدات لازم در جهت تولید و مصرف این محصولات کرده است.

همچنین آخرین قانون مصوب مجلس درباره محصولات تراریخته، قانون برنامه ششم توسعه است که البته این قانون هم هرگز معتقد به ممنوعیت 100 درصدی محصولات تراریخته نیست و بر اجرای قانون ایمنی زیستی جمهوری اسلامی ایران تاکید می کند.

این درحالیست که در سال‌های اخیر شاهد هجمه‌های رسانه‌ای علیه این محصولات هستیم که اعتراضات شدید و متعدد جامعه علمی کشور را به دنبال داشته است.
بهزاد قره یاضی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا درخصوص ادعای برخی مبنی بر تولید برنج تراریخته در کشور افزود: طی سالهای اخیر فناوری هراسان درخصوص تولید و مصرف محصولات تراریخته نگرانی هایی را برای مردم ایجاد کردند که ما برای ادای احترام به نگرانی های افکار عمومی و ایجاد امنیت روانی جامعه آزمایشات مزرعه ای برنج را در سال 1396 متوقف کردیم.

وی اظهارداشت: در سال 96 حتی آزمایشات مزرعه ای  پژوهشی برنج تراریخته نیز متوقف شد.

به گفته وی، این درحالیست که طبق قانون با تولید آزمایشی و پژوهشی برنج تراریخته در سالهای گذشته شرایط تولید و رهاسازی این نوع برنج فراهم شده است.

وی گفت: با توجه به اینکه برنج تراریخته در سال 1383 به صورت قانونی رهاسازی شده است، و با وجود آنکه اکنون نیازی به اخذ مجوزهای مجدد وجود ندارد اما در حال حاضر ضمن توقف اقدام برای تولید تجاری این محصول تا دو سال آینده در تلاش هستیم تا به طور داوطلبانه مجوز دوباره ای را بر اساس قوانین جدید اخذ کنیم تا شائبه ای باقی نماند.

قره یاضی ادامه داد: افرادی که مدعی هستند برنج تراریخته به صورت انبوه در ایران کشت می شود یا واردات آن صورت می گیرد دروغگوهایی هستند که برای اهداف سیاسی، اقتصادی و شرارتی اقدام به چنین ادعاهایی می کنند.

وی تصریح کرد: در سالهای 83 و 84 تولید برنج تراریخته در سطح چندین هکتار نیز انجام شد اما در سال 1396 برای تولید برنج تراریخته هیچ نوع تولید آزمایشی هم نداشتیم.

وی با تاکید بر اینکه متاسفانه در حال حاضر برنج تراریخته در شمال کشور وجود ندارد تا بخواهد در اختیار کشاورزان قرار بگیرد، گفت: امیدوارم روزی برنج تراریخته در شمال کشور به شکل انبوه کشت شود.

به گزارش ایرنا، محصول تراریخته به آن دسته از مواد غذایی اطلاق می‌شود که ساختار ژنتیکی آن از طریق مهندسی ژنتیک تغییر یافته باشد. این تغییر معمولاً جهت بهبود مقاومت گیاه به برخی آفات یا بیماریهای گیاهی و برای بهبود عملکرد گیاه و بهره وری کشاورز صورت می‌گیرد.

محصولات تراریخته نسبت به محصولات معمولی از سلامت و ایمنی بالاتری برخوردار هستند.

براساس ماده دو قانون ایمنی زیستی تولید، کاشت، برداشت، رهاسازی، صادرات، واردات و مصرف محصولات تراریخته نه تنها مجاز است بلکه دولت را به فراهم آوری تمهیدات لازم برای اقدامات مذکور مکلف می کند.

انجمن ایمنی زیستی متشکل از پزشکان، طرفداران محیط زیست، متخصصان کشاورزی و بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک و استاندارد و ایمنی است و حفظ محیط زیست و سلامتی انسان را مدنظر دارد.

قانون ایمنی زیستی مربوط به سال 1383 است که به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.

محصولات تراریخته نخستین بار در دنیا(در آمریکا و چین) در سال 1996 به تولید تجاری رسید و برای نخستین بار 1.7 میلیون هکتار از اراضی دنیا به سطح زیرکشت این محصولات اختصاص داشت.

پس از گذشت 20 سال سطح زیرکشت به بالای 185 میلیون هکتار یعنی بیش از 100 برابر افزایش یافته است. محصولات تراریخته در آمریکا، استرالیا، ژاپن، آلمان، برزیل، آرژانتین، اسپانیا، پرتغال، جمهوری چک، رومانی، آفریقای جوبی، فلیپین، هندوستان و چین در سایرکشورها تولید می شود. به دلیل پیشرفته بودن این فناوری ها، همه کشورها آن را ندارند اما ایران به این فناوری دست یافته است.

طی سالهای اخیر پنج کشور اروپایی به کشت محصولات تراریخته پرداخته اند. اتحادیه اروپایی برای 77 محصول تراریخته مجوز مصرف و واردات صادر کرده است.

اکنون ژاپن مرکز تولید، فروش و صادرات رز آبی تراریخته است و این کشور پس از امریکا بیشترین مجوز را برای تولید محصولات تراریخته صادر کرده و در عین حال بزرگترین وارد کننده سویای تراریخته می باشد.

طی سال های اخیر در ایران روی پروژه برنج تراریخته مقاوم به خشکی مطالعه تحقیقاتی می کند تا با تغییر ساختار در ریشه و کشت این برنج بتوانیم آن را همانند گندم کشت کنیم تا در آینده کشور از واردات برنج بی نیاز شود.