رئیس انجمن ایمنی زیستی:
هراس افکنی در حوزه غذا، امنیت روانی مردم را هدف گرفته
این روزها شاهد هستیم فروشگاه‌ها و رستوران‌هایی با ویترین‌هایی از محصولات ارگانیک و سرو غذای سالم هستیم که با وجود قیمت‌های بالایی که دارند، مورد استقبال مردم قرار گرفته‌اند. این محصولات و غذاها تا چه حد سالم و ارگانیک هستند؟ آیا القاب پرطمطراقی که یدک می‌کشند به معنای واقعی بیانگر کیفیت این محصولات است؟ محصولات تراریخته چه نقشی در سبد غذایی مردم بازی می‌کنند؟ آیا قربانی سیاه‌نمایی شده اند؟ این محصولات در امنیت غذایی چه سهمی دارند؟ به کرات پیام‌هایی با عناوین سرطان‌زا بودن خوراکی دیده و شنیده می‌شود که در بسیاری از مواقع باعث ایجاد وحشت در بین مردم می‌شود و اظهارنظرهای مختلفی درباره مصرف آنها به گوش می‌رسد.
اخیرا در فضای مجازی اظهارنظرهایی راجع به محصولات تراریخته دیده می شود که به شایعاتی عجیب پیوند می‌خورد و در بین مصرف‌کنندگان ترس ایجاد می‌کند. همچون، شایعه‌ای عجیب که مطرح کردن آن بیشتر شوخی است تا حتی یک شایعه؛ “هرکس تراریخته بخورد دُم در می آورد”!
دکتر بهزاد قره‌یاضی رئیس انجمن ایمنی زیستی در خصوص پیگیری شایعات و مسائل مربوط به محصولات تراریخته، در گفت و گو با خبرگزاری ایانا گفت:
«مردم هر روز یک ادعای دروغین و یک شایعه هراس‌آور را می‌شوند و واقعا نمی‌دانند تکلیفشان چیست؟ روزی می گویند روغن های ما روغن پالم است و بدون اشاره به اینکه روغن پالم ضرر ویژه ای فراتر از روغن کنجد و زیتون ندارد، مردم را به هراس می اندازند. بعضی می‌گویند 48 درصد برنجهای وارداتی و تولید داخل تراریخته است، در حالی که در هیچ کجای دنیا هنوز برنج تراریخته به صورت تجاری در سبد غذایی مردم قرار نگرفته است و همه در حال تلاشند تا این محصول فوق العاده عالی را تولید کنند گاهی می گویند ملون یا خربزه و… را نخورید چون تراریخته است و به دروغ محصولات تراریخته مسمومیت‌زا، سرطان‌زا، عقیم‌کننده و حساسیت‌زا هستند.»
او در ادامه افزود: تروریسم بر طبق تعریف یعنی ایجاد وحشت با مقاصد و انگیزه‌های خاص سیاسی، اجتماعی و اقتصادی. تروریسم با قتل یا کشتن فرق دارد. البته در برخی انواع ترور ، شخص مورد نظر هم کشته می‌شود ولی قتل یا کشتن در عربی، فارسی، انگلیسی و در هر زبان دیگری واژه مستقلی برای ترور و ایجاد وحشت به کار می‌رود. در عربی ترور “ارهاب” می‌گویند. متاسفانه ما در ایران گرفتار افراد نانجیبی شده‌ایم که هراس افکنی ، ترور یا ارهاب را دستمایه ارتزاق خود قرار داده‌اند و از این طریق جلب توجه کرده و عقده‌های حقارت خود را بازگشایی می‌کنند و با هدف قراردادن امنیت روانی مردم اهداف سیاسی و اقتصادی سخیف خود را در مجموع تقابل با نظام جمهوری اسلامی ایران است را پس می‌گیرند.
در حوزه غذا اخیرا افرادی پیدا شده‌اند که به دلیل کمبودهای شخصی خودشان خود را پروفسور خطاب می‌کنند و در هر زمینه‌ای اظهار نظر می‌کنند. این افراد اخیرا با راه‌‌اندازی بنیادهای ثبت نشده و مجعولی با عناوین پرطمطراق مانند سبک زندگی سالم و غیره در همه زمینه‌ها اظهارنظر کرده و در انتها به اصطلاح سری هم به صحرای کربلا می‌زنند و لعنت و نفرینی هم هم نثار محصولات سالم تراریخته می‌کنند . اخیرا سلسله جنبان این جریان که عنوان “پروفسور” را هم یدک می‌کشد اظهار کرده است که: “وقتی می‌خواهند به عوام و مردم ساده که نمی‌دانند که اصلا تعریف بیوتکنولوژی چه هست، {تفهیم کنند}، یک گوجه فرنگی را نشان می‌دهند که سرنگ در آن فرو کرده‌اند. این نماد است”. وی در پاسخ به اینکه آیا فکر نمی‌کنید که این کار موجب وحشت مردم شود؟ پاسخ می‌دهند “ما می‌خواهیم مردم وحشت کنند”. این فرد که شهرت و محبوبیت ویژه‌ای نزد صدا و سیما دارد و هر روز در یک شبکه یا یک برنامه پر مخاطب با عنوان پروفسور برنامه زنده و تولیدی در اختیارش قرار می‌گیرد یک روز مدعی می‌شود آب زمزم مسموم است و نیترات و آرسنیک دارد، روز دیگر ادعا می‌کند با استفاده از واکسن ضد بنیاد گرایی!!! در مکه مسلمانان را آلوده می‌کنند تا آنها حال عبادت نداشته باشند!!!. روز دیگر ادعا می‌کند مرحوم دادمان یا مرحوم سلحشور و آقای طالب‌زاد مورد حمله بیولوژیک قرار گرفته‌اند. روز دیگر مدعی می‌شود که قوم بنی اسراییل سحر و جادو می‌کند و روز دیگر از مسمومیت زا بودن نمک طعام در ایران (به جز نمک تک دانه جهرم که مورد تبلیغ وی است) سخن می‌گوید. ترجیع بند ادعاهای عجیب و غریب این این فرد مدعی پروفسور بودن که مدتی پس از اخذ مدرک دکتری از کپنهاک دانمارک، در آمریکا در یک دانشگاه مورد حمایت مالی بنیاد دو ملیتی آمریکایی- اسراییلی گذرانده است ایجاد تردید و هراس افکنی در بین مردم و به ویژه مسئولان در مورد سلامت غذاهای تراریخته و حتی غیرتراریخته‌ای است که همه روزه که در سفره غذایی ما قراردارد . ابتدا با ترفندی تراریخته‌ها را مسمومیت‌زا، سرطان‌زا، عقیم‌کننده و حساسیت‌زا معرفی می‌کند و ادعا می‌کند که هرکس تراریخته بخورد دم در می‌آورد (!!!) و سپس ادعاهای دروغین دیگری مانند تراریخته بودن 48 درصد برنجهای وارداتی و تولید داخل تا تراریخته بودن ملون (خربزه) را مطرح می‌کند و در نتیجه مردم می‌مانند که چه بکنند. این همان هدف نهایی پروفسور نمایی است که هراس افکنی در حوزه غذا را سرمایه ارتزاق خود قرار داده و با شهرت طلبی به دنبال بر هم زدن امنیت روانی مردم و ایجاد لایه‌های نارضایتی در مردم و سقوط نظام و یا در خوشبینانه حالت آن سقوط دولت است. او که در حلقه سوداگری محصولات تقلبی ارگانیک به تبلیغ چوب مسواک طبیعی وارداتی از پاکستان و “شحم گاو” و نمک تک دانه جهرم و محصولات “انجمن ارگانیک” مشغول است در جدیدترین حرکت مخرب خود طی فراخوانی از مردم می‌خواهد در جریان حضور در راه‌پیمایی پرشکوه روز قدس، به جای حمایت از مردم فلسطین و ابراز انزجار از رژیم کودک‌کش صهیونیستی علیه محصولات تراریخته شعار دهند و آن را صهیونیستی اعلام کنند!! این حرکت قبیح که فرصتی دیگر برای ضربه زدن به اتحاد ملی در یک حماسه مورد اجماع مردم حق‌طلب ایرانی برای این پروفسور خودخوانده فراهم کرده است. متاسفانه در نتیجه غفلت مسئولان امنیتی صورت تحقق یافته و اعتراضات گسترده‌ای را به دنبال داشته است.
پروفسور قره‌یاضی در ادامه با اشاره به بلاتکلیفی مردم با وجود این اخبار، توضیح داد: «هراس و بلاتکلیفی به مردم القا شده و باعث شده ندانند، کدام موادغذایی را مصرف کنند، این نگرانی بر امنیت روانی و غذایی مردم تاثیر می‌گذارد.»
او در پاسخ به این سوال که وضعیت کشور درباره تراریخته چطور است؟ گفت: «محصولات تراریخته در کشور ما در سه سطح باید مورد بحث و توجه قرار گیرد. اول بحث تحقیقات است پژوهش و تحقیقات مهندسی ژنتیک، محصولات تراریخته و ایمنی زیستی با شدت هرچه تمام‌تر و با قوت در کشور ما در حال انجام است و دانشمندان ما جایگاه‌های بسیار فاخری را در این حوزه برای کشور به ارمغان آورده‌اند. برای مثال در حوزه حیوانات تراریخته، پژوهشگاه رویان قطعاً جز پنج یا هفت مؤسسه پژوهشی برتر جهان است که بزها و حیوانات تراریخته دیگر را تقدیم جامعه کرده، این‌ها معمولاً با هدف تولید مواد با ارزش زیستی در شیر در این حیوانات تولید می‌شوند.»
رئیس انجمن ایمنی زیستی، در حوزه دارویی و استفاده از محصولات تراریخته برای تولید دارو گفت: «در حوزه تولید دارو، محصولات تراریخته را با عنوان نوترکیب می‌شناسیم و در حال حاضر این محصول به ده‌ها کشور صادر می‌شود. بنابراین داروهای تراریخته سالیان سال است که در داروخانه‌ها و مراکز بهداشتی جان میلیون‌ها انسان را نجات داده اند و صادر هم می‌شوند.»
قره‌یاضی ادامه داد: «در حوزه تحقیقات و تولید داروهای تراریخته در وضعیت بسیار خوبی قرار داریم و بخش خصوصی در این زمینه بسیار فعال است. در حوزه کشاورزی و گیاهی نیز ایران با تولید اولین برنج تراریخته جهان، نام خود را به‌عنوان اولین تولیدکننده برنج تراریخته جهان و همچنین اولین کشور مسلمانی که موفق شده است هر نوع محصول تراریخته‌ای را بر سر مزرعه بیاورد، در تاریخ ثبت کرده است.»
رئیس انجمن ایمنی زیستی، به تولید داخل اشاره کرد و گفت: « واردات محصولات تراریخته در سفره غذایی مردم در ایران از حدود سال 1385 و در دوره وزارت مهندس اسکندری آغاز شد. امسال سال حمایت از کالای ایرانی است و ما معتقدیم که توان تولید داخل را داریم. ما اگر ملاحظه‌ای برای خودکفایی کشور از طریق تولید محصولات تراریخته داشته باشیم، حداقل درباره کاهش واردات چنین ملاحظه‌ای وجود ندارد. یعنی ما قطعاً می‌توانیم با استفاده از فناوری‌های نو ازجمله تراریخته یا روش‌های مدرن اصلاح نباتات با پیشرفت‌هایی که در علم زراعت کلاسیک صورت گرفته و با استفاده از دانش روز؛ کشور را به سمت خودکفایی پیش ببریم و کاهش واردات را به ارمغان بیاوریم.»
قره‌یاضی درارتباط با واردات محصولات تراریخته به کشور توضیح داد: «متأسفانه در سال‌های گذشته در بعضی محصولات واردات بیشتر صورت می‌گرفته است. برای مثال حدود 90 درصد روغن نباتی را از خارج کشور وارد می‌کنیم. یا در حوزه خوراک دام ما حدود 90 درصد از خوراک دام خود را از خارج تأمین می‌کنیم. این دو قلم یعنی خوراک دام و روغن مساوی است با مرغ، روغن نباتی، تخم‌مرغ، لبنیات، ماهی و گوشت قرمز؛ همه این‌ها در واقع به همین دو قلم وابسته هستند، به یک مفهوم ما اگر روغن نباتی و خوراک دام نداشته باشیم، هیچ‌کدام از این‌ها را نداریم.»
او در ارتباط با این سوال که در حال حاضر چه نظارت‌هایی بر واردات محصولات انجام می‌شود پاسخ داد: « ما قانونی داریم به نام ایمنی زیستی که هر کس بخواهد محصول تراریخته‌ای را وارد، تولید یا صادر کند، باید مطابق با آن قانون این کار را انجام دهد. وزارت جهاد کشاورزی هم از این قاعده مستثنی نیست و بنابراین با دقت در جهت اجرای این قانون که در سال 1388 به تصویب رسید، خود را موظف به اجرای آن می‌داند. طبق این قانون با حکم وزیر جهاد کشاورزی کمیته‌ای به ریاست معاون پژوهشی وزیر تشکیل شده که نمایندگانی از سوی وزارت بهداشت، وزارت علوم، نمایندگان موسسات و معاونت های ذیربط، نماینده انجمن های علمی، مرجع ملی ایمنی زیستی و نماینده سازمان دامپزشکی نیز در این کمیته حضور دارند.»
رئیس انجمن ایمنی زیستی در مورد نحوه عملکرد کمیته نظارت اینگونه توضیح داد: «این کمیته تقاضاهای واردات و تولید داخل را مورد بررسی قرار می‌دهد و نسبت به صدور مجوز اقدام می‌کند. بر اساس مصوبات این کمیته، در حال حاضر از بین حدود 200 رخداد ذرت تراریخته‌ای که در جهان وجود دارد، فعلاً وزارت جهاد کشاورزی به 22 نوع ذرت تراریخته مجوز واردات داده است.»
او در پاسخ به این پرسش که با چه مکانیزمی و با چه مبنایی به این ذرت تراریخته اجازه واردات داده می‌شود؟ هم توضیح داد: «اول اینکه باید آن محصول تراریخته در کشور تولیدکننده دارای مجوز تولید باشد و عملاً توسط مردم خود آن کشور به مصرف برسد؛ این شایعه که ما محصولاتی که در کشورهای خودشان ممنوع شده است را مصرف می‌کنیم صحت ندارد و کاملاً دروغ است. دوم اینکه علاوه بر خود کشور تولیدکننده حتماً باید فهرستی از کشورهایی که دارای قوانین و استانداردهای ایمنی بالایی هستند مانند ژاپن، استرالیا و به‌ویژه اتحادیه اروپایی که خودش شامل 28 کشور است، در آنها نیز باید مجوز مصرف داده شده باشد. پس از آن در کشور بررسی‌های لازم صورت می‌گیرد که از جنبه ایمنی زیستی دارای مجوز پخش باشد. بنابراین مردم با خیال آسوده بدانند آنچه که در سبد غذایی آنها قرار می‌گیرد مورد تایید وزارت جهاد کشاورزی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان حفاظت محیط زیست است. بر همین اساس، در حال حاضر روغن‌های وارداتی دارای برچسبی هستند که روی آنها نام تغییر شکل یافته ژنتیکی درج شده است.»
تراریخته در دنیا چه جایگاهی دارد؟ پرسشی است که رئیس انجمن ایمنی زیستی درباره آن اینطور توضیح می دهد «در دنیا بیش از 185 میلیون هکتار سطح زیر کشت محصولات تراریخته است. 78 درصد سطح زیر کشت سویای دنیا و بیش از 40 درصد سطح زیر کشت ذرت دنیا و بیش از 25 درصد سطح زیر کشت کلزا و همچنین بیش از 60 درصد سطح زیر کشت پنبه دنیا تراریخته است. البته محصولات تراریخته دیگری مانند یونجه و چغندرقند در آمریکا وجود دارد به علاوه پاپایا و آلو، اما این‌ها مورد تبادل جهانی قرار نگرفته‌اند. درست است که 78 درصد سویا یا 40 درصد ذرت دنیا از نظر سطح زیر کشت تراریخته است، اما از نظر آنچه که در بازار تبادل قرار می‌گیرد، تقریباً 100 درصد محصولات ذکرشده تراریخته هستند. دنیا درحال حرکت به سمت تراریخته است. در حال حاضر حدود 16.5 درصد از سطح زیر کشت محصولات زراعی دنیا تراریخته هستند و در بعضی محصولات 78 درصد تراریخته هستند. توجه داشته باشید که با همه جار و جنجالی که در مورد محصولات موسوم به ارگانیک وجود دارد، با وجود تلاش بیش از یکصد سال گذشته نهضت ارگانیک در دنیا سطح زیر کشت این نوع محصولات هنوز حتی به یک درصد هم نمیرسد. این برآورد را خود فدراسیون بین المللی انجمن های ارگانیک در مقالهای در سال 2017 که دکتر اردکانی هم یکی از نویسندگان آن است اعلام کرده است. در آمریکا تقریباً همه این محصولاتی که نام برده شد، بالای 95 درصد تراریخته هستند. در برزیل و آرژانتین و اتحادیه اروپایی استقبال خوبی از محصولات تراریخته می‌شود.»
رئیس انجمن ایمنی زیستی در ارتباط با آینده تراریخته در کشور هم گفت: «امیدوارم در چنین روزی که محصولات تراریخته در دنیا فراگیر شده است؛ سهم جمهوری اسلامی ایران و شایستگی‌هایی که جوانان و پژوهشگران این کشور دارند، بیشتر از این باشد که صرفا واردکننده این محصولات باشیم.»