سردار جلالی در سومین کنفرانس ملی پدافند غیرعامل در کشاورزی: فرصت های فناوری های زیستی را بشناسیم

سردار جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل، در مراسم افتتاحیه سومین کنفرانس ملی پدافند غیرعامل گفت: نگاه مقام معظم رهبری به پدافند غیر عامل مصون سازی کشور و دستگاه اجرایی در برابر تهدیدات است. به نوعی مقام معظم رهبری بر بی اثر سازی تهدید بر مردم و کشور تاکید دارند.

وی تشریح کرد پدافند غیر عامل با سه مولفه تعریف می شود. تهدیدات، آسیب پذیری ها و پیامد های اولیه و ثانویه اثر تهدید بر آسیب پذیری ها بررسی می شوند. باید تهدیدات را بشناسیم و رصد کنیم. آسیب پذیری ها را به سمت صفر کاهش دهیم و پیامد ها را در سطح قابل تحمل مدیریت کنیم.

سردار جلالی افزود در تهدیدات طبیعی به دلیل منشا غیر انسانی که دارند دشمنی، اراده و خصومت نقشی ندارد؛ اما در تهدیدات انسان ساخت، انسان با تفکر، اراده، انگیزه و دشمنی تهدید را ایجاد می کند. دانش و فناوری محور اصلی تهدیدات انسانی است. برای مقابله با تهدیدات انسان ساخت مطالعه دکترین های تهدیدگر که ممکن است علیه ما در حوزه فناوری مستقر شود در حوزه پدافند غیرعامل مطرح می شود.

وی تاکید کرد نگاه به فناوری ها متفاوت است. ممکن است فناوری را ذاتا پاک و خارج از تهدید بدانیم و نگاه فرصت محور داشته باشیم یا اینکه همه فناوری ها را تهدید بدانیم. نگاهی که صرفا تهدید محور باشد به تحجر می انجامد. استراتژی پشت یک فناوری آن را به تهدید تبدیل می کند. مثلا شبکه های اجتماعی فرصت های بیکرانی را برای ما فراهم می کند ولی اگر فناوری آن در اختیار دشمن باشد می تواند آن را به تهدید تبدیل کند. لازم است همه فرصت ها و تهدید های فناوری را بشناسیم و از فرصت ها حداکثر استفاده را ببریم و با تهدیدات مقابله کنیم. این رویکرد بهتر است. نگاه ما به فناوری های زیستی هم به همین شکل است.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل گفت: دو نوع تهدید زیستی داریم. تهدیدات طبیعی انسان ساخت مانند بیوتروریسم که بخشی از آن توسط دولت ها و ارتش های بیولوژیک شکل می گیرد. آنچه انسان ساخت و عامدانه باشد و اراده و استراتژی پشت آن باشد تهدید زیستی است و هدف آن کشتن و مصدوم و مجروح و بیمارکردن انسان است. تهدید زیستی از طریق ساخت سلاح های زیستی شکل می گیرد. سلاح زیستی موجود زنده ای است که در آزمایشگاه های زیستی توسط دانشمندان دستکاری شود به نحوی که این تغییرات در جهت اهداف و ماموریت هایی که به آن واگذار می شود شکل بگیرد. این دسته از سلاح های زیستی ماموریت پذیراند. ممکن است هدف آن ها کشتن و بیمار کردن و درگیر کردن مردم باشد.

برای شناخت تهدیدات زیستی باید زیرساخت لازم را داشته باشیم.

سردار جلالی از جنگ اقتصادی به عنوان یکی از مهترین اهداف تهدید زیستی نام برد و گفت: جنگ زیستی با هدف اقتصادی از تهدیدات اقتصادی زمان صلح است. کشورهای زیادی هستند که حملات زیستی هدفمند در چهارچوب اقتصادی انجام می دهند. این تهدیدات همواره وجود دارند و اگر آن ها را تشخیص ندادیم نمی توانیم آن ها را نفی کنیم. در جنگ اقتصادی به کمک عوامل زیستی آسیب زدن به بهره مندی ها، منافع، زیرساخت ها، منابع و ابزاری که منفعت اقتصادی تولید می کند یا نیازهای مردم را تامین می کند انتخاب می شود.

وی ادامه داد: ما در حوزه غذایی هم تهدید داریم. تغییر ذائقه غذایی و الگوی غذا خوردن در کشور هم می تواند تهدید باشد. کمیت، سلامت و حلیت غذا مهم است و انتظار می رود برای تامین امنیت غذایی به هر سه مولفه توجه شود. سلامت غذا از طریق دانش موجود در کشور و جهان و در قالب چرخه کنترل کیفیت بررسی می شود تا از خوردن غذای سالم مطمئن باشیم. مراجع حکومتی مانند سازمان غذا و دارو و وزارت جهاد کشاورزی مسئول ایجاد اطمینان در این زمینه هستند.

وی اظهار داشت تهدیدات امروز کشور ایجاد فشار اقتصادی و افزایش تحریم ها در حوزه های مختلف است. هدف این تحریم ها قرار دادن مردم را در تنگنا است تا نهایتا به آشوب منجر شود. آمریکایی ها معتقدند که حیاتی ترین اثر تحریم در مورد غذاست. این موضوع در حوزه کشاورزی بر تهدید اقلام راهبردی غذایی متمرکز است. اقلام راهبردی  و اصلی غذایی باید حتما در داخل کشور در حد اطمینان آور تولید شوند. و فقط کمبود آن از خارج از کشور فراهم شود. افزایش کیفیت و کاهش قیمت تمام شده هم بسیار مهم است. وزارت جهاد کشاورزی خوشبختانه این قابلیت را داشته است که بتواند غذای اصلی کشور را تامین کند. این رویکرد باید کما فی السابق ادامه یابد. برنج باید در داخل کشور تولید شود. اصلاح الگوی مصرف آب در کشاورزی یک مساله اساسی است که باید به آن پرداخته شود تا به مصرف بهینه برسیم. برای صرفه جویی در مصرف آب باید بخش های علمی و فنی الگوی مصرف آب را تغییر دهد. و از تولید اقلام غیر اصلی مانند گوجه و خیار و هندوانه جلوگیری شود. توقف تولید کالاهای غذای اصلی به هر دلیلی شکل بگیرد بازی در زمین استراتژی دشمن است.

سردار جلالی بیان کرد: کشور ما در منطقه ای قرار گرفته است که با کمبود آب مواجه است. تغییرات اقلیمی منطقه ما مشکوک به دخالت خارجی ها است. طبق تحقیقات مراکز علمی ترکیه و اسرائیل ابرها را قبل از ورود به کشور ما غیر بارور می کنند و برف دزدی و ابر دزدی داریم.

وی در رابطه با تولید بذر در کشور گفت: غذای اصلی که مردم مصرف می کنند از مزرعه تا سفره باید مصون باشد. یعنی برای تولید آن ها وابستگی نداشته باشیم. توسعه بذر عقیم ما را وابسته می کند. استراتژی شرکت های بزرگ فعال در حوزه غذا انحصار در بذر است. عقیم سازی بذور به عنوان یک آسیب پذیری جدی از منظر پدافندی باید بررسی شود. ثبت حقوق مالکانه بذرهای ملی و حمایت از آن ها مساله مهمی است. بذر یک گلوگاه مهم است که باید به آن توجه شود. از انحصاری کردن تولید بذر و از مصرف بذر عقیم باید جلوگیری شود.

وی درباره اهمیت واکسن از دیدگاه پدافندی گفت: نگاه ما به واکسن به مثابه وزارت دفاع برای یک کشور است. واکسن سازی باید به سطحی برسد که هم سطوح حاکمیتی حفظ شود و هم بخش خصوصی را فعال کنیم تا در سطح قابل قبول و اطمینان بخش برای کشور واکسن تولید کنیم.  امیدواریم با نگاه علمی بتوانیم ضعف ها را برطرف کنیم.

رئیس سازمان پدافند غیر عامل در  پایان از راهکارهای این سازمان برای مقابله با تهدیدات زیستی سخن گفت و افزود : برای مرزبانی زیستی یعنی کنترل مزرهای هوایی دریایی زمینی و مسافری و حتی مرزهای غیر رسمی برای حفاظت از ذخایر ژنتیکی و زیستی یک دستورالعمل در سازمان پدافند غیرعامل تهیه شده است.

وی از ساماندهی آزمایشگاه ها و تهیه بانک اطلاعاتی نقشه های ژنوم به عنوان ضرورت های حال حاضر پدافندی نام برد و گفت: ارتقا سامانه های تشخیصی کشور در حوزه تهدیدات زیستی نیاز مهمی است. باید ابزار تشخیص برای کنترل سلامت داشته باشیم و بعد استفاده کنیم. به همین منظور ساماندهی آزمایشگاه ها تقویت و ارتقا و از نظر جغرافیایی، تشخیصی و ایمنی برای کنترل سلامت ضروری است. بانک اطلاعاتی نقشه های ژنوم باید مستقل از نقشه های جهانی تهیه شود. برای تسریع تشخیص باید از بیوانفورماتیک استفاده کنیم.

سومین کنفرانس ملی پدافند غیر عامل در بخش کشاورزی صبح امروز 11 تیر ماه 97 در کرج آغاز به کار کرد و تا فردا ادامه خواهد داشت.