در کارگاه آموزشی ایمنی زیستی مطرح شد:
کاهش ابتلا به سرطان با کشت محصولات تراریخته
به گزارش مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران کارگاه آموزشی “زیست فناوری نوین در حوزه محیط زیست، ایمنی زیستی و قوانین ملی و بین المللی”، در راستای پروژه توانمند سازی ایمنی زیستی، با حضور جمعی از پژوهشگران و کارشناسان برجسته حوزه محیط زیست و ایمنی زیستی در روز ۱۴ مرداد ۹۷ در سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد.
دکتر مسعود توحیدفر، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، در کارگاه “زیست فناوری نوین در حوزه محیط زیست، ایمنی زیستی و قوانین ملی و بین المللی”ضرورت استفاده از فناوری مهندسی ژنتیک را با هدف کاهش استفاده از سموم شیمیایی سرطان زا و تولید محصولات پر بازده تر تشریح کرد. وی در ادامه به وضعیت کشت محصولات تراریخته در جهان پرداخت و گفت: این محصولات در برخی از کشورهای اروپایی کشت می شود و کشورهای دیگر اتحادیه اروپا نیز از بزرگترین وارد کنندگان محصولات تراریخته هستند.
40 درصد مواد غذایی توسط آفات از بین می رود
دکتر توحیدفر، عنوان کرد که در حال حاضر چهل درصد محصولات زراعی توسط آفات از بین می روند. وی افزود: کشاورزان برای مقابله با این آفات مجبور به استفاده از سموم شیمیایی آفتکش بیشتر هستند که نتیجه ای هم ندارد و در موارد زیادی، بیشتر از هشتاد درصد محصول کشاورز با وجود سمپاشی های پی در پی از بین رفته است.
وی با تاکید بر استفاده از فناوری نوین مهندسی ژنتیک برای تولید محصولات زراعی تراریخته، ادامه داد: کشت این محصولات علاوه بر این که مانع از بین رفتن محصولات کشاورزان توسط آفات می شود، از مصرف بی رویه سم در کشور نیز جلوگیری خواهد کرد.
کاهش ابتلا به سرطان با کشت محصولات تراریخته
دانشیار دانشگاه شهید بهشتی، با بیان اینکه در ایران سالانه بیست میلیون لیتر سم استفاده می شود، گفت: این مقدار مصرف سم در بخش کشاورزی، یکی از دلایل ابتلا به سرطان است. وی افزود: کشت محصولات تراریخته از آنجا که بدون نیاز به سمپاشی صورت می گیرد، می تواند نقش مهمی در کاهش بروز سرطان در کشور داشته باشد. دکتر توحید فر ادامه داد: سیب زمینی حاوی ماده ای به نام آکریل آمید است و مصرف سیب زمینی سرخ کرده بخاطر وجود آکریل آمید می تواند موجب سرطان معده شود. وی با اشاره به اینکه امروز دانشمندان یک نوع سیب زمینی تراریخته فاقد آکریل آمید تولید کرده اند گفت: محصولات تراریخته به شیوه های مختلف می توانند در کاهش ابتلا به سرطان و حفظ سلامت انسان موثر باشند.
چهار محصول تراریخته در بازار جهانی
دکتر توحید فر با بیان اینکه در حال حاضر چهار محصول تراریخته پنبه، ذرت، کلزا و سویا در بازار جهانی خرید و فروش می شوند، افزود: در حال حاضر 77 درصد سویا، 32 درصد ذرت و 30 درصد سطح زیر کشت کلزای جهان و به دلیل عملکرد بالاتر میزان بیشتری از این در بازار جهانی تراریخته است.
189.5 میلیون هکتار سطح زیر کشت محصولات تراریخته در جهان
دانشیار دانشگاه شهید بهشتی عنوان کرد: سطح زیر کشت محصولات تراریخته از سال 1996 تا به امروز هر سال افزایش می یابد و تنها در سال 2015 به علت بروز خشکسالی کاهش اندکی داشته است. وی ادامه داد: در حال حاضر سطح زیر کشت محصولات تراریخته در جهان به میزان قابل توجه 189.5 میلیون هکتار رسیده است.
ژاپن، کشوری که بیشترین مجوز مصرف محصولات تراریخته را صادر کرده است
دکتر توحید فر ضمن تشریح آخرین گزارش سالیانه سرویس بینالمللی دستیابی و استفاده از کاربرد بیوتکنولوژی کشاورزی (آیسا) ، اظهار داشت: تاکنون 407 محصول تراریخته مجوز گرفته است و بیشترین کشوری که مجوز مصرف این محصولات را صادر کرده است، ژاپن است. وی افزود: این کشور بیشتر از بیست سال است که محصولات تراریخته را وارد می کند. دانشیار دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: بر طبق گزارش آیسا، بیشترین محصول تراریخته که مجوز گرفته است، ذرت و بیشترین محصولات تراریخته ای که تولید شده اند دارای صفت مقاومت به علف کش هستند.
کشورهای اروپایی وارد کننده محصولات تراریخته
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در ادامه سخنان خود عنوان کرد: اتحادیه اروپا از بزرگترین وارد کنندگان ذرت تراریخته است. وی افزود: کشورهای اسپانیا، پرتغال، رومانی، لهستان از جمله کشورهای اروپایی هستند که کشت محصولات تراریخته در آن ها صورت می گیرد.
مهندسی ژنتیک برای تولید محصولات غذایی با ارزش تغذیه ای بالاتر
دکتر توحید فر در ادامه به تشریح اهمیت فناوری مهندسی ژنتیک در تولید محصولات تراریخته که دارای ارزش تغذیه ای بالاتری هستند پرداخت. وی به برنج طلایی حاوی مقادیر بالای ویتامین آ و تولید ویتامین لاکتوفرین در نوع دیگری از برنج تراریخته اشاره کرد و توضیح داد که لاکتوفرین ماده ای موثر جهت افزایش جذب آهن است.
تولید گیاهان زینتی تراریخته در ژاپن
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی با تاکید بر اینکه فناوری مهندسی ژنتیک در تولید گیاهان تراریخته کاربردهای بسیار گسترده ای دارد و به محصولات زراعی محدود نمی شود، افزود: در ژاپن گیاهان زینتی تراریخته با رنگ های مختلف تولید شده است. در آمریکا نیز دانشمندان با استفاده از این فناوری یک نوع نیلوفر سفید تراریخته تولید کرده اند.
تولید ماهی تراریخته که چهار برابر ماهی های معمولی رشد می کنند
دانشیار دانشگاه شهید بهشتی در ادامه به تشریح کاربرد فناوری مهندسی ژنتیک در تولید حیوانات تراریخته پرداخت. وی به تولید ماهی های تراریخته ای اشاره کرد که چهار برابر ماهی های معمولی رشد می کنند. وی افزود: امروز دانشمندان با استفاده از مهندسی ژنتیک خرگوش هایی را تولید کرده اند که هنگام راه رفتن نور ساطع می کنند.
ادعای تولید ابر علف های هرز بخاطر کشت محصولات تراریخته علمی نیست
دانشیار دانشگاه شهید بهشتی در خاتمه عنوان کرد: این شبهه که کشت گیاهان تراریخته موجب تولید علف های هرز مقاوم به علف کش می شود علمی نیست. دکتر توحید فر به یک نوع پیچک مقاوم به علف کش توفوردی اشاره کرد که در سال 1964 بخاطر مصرف مداوم علف کش توفوردی ایجاد شده بود. وی با بیان اینکه در آن زمان اصلا محصول تراریخته ای در دنیا کشت نمی شد، توضیح داد: تولید علف های هرز مقاوم، فرایندی است که در طول تاریخ اتفاق می افتد و ارتباطی به محصولات تراریخته ندارد.
تهیه و تنظیم: شقایق فکوری