زیست فناوری؛ بازاری به بزرگی نفت

به گزارش مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران به نقل از ایسکانیوز، روزگاری، ایران برای شنیدن تحولات حوزه زیست فناوری باید به مقالات و اخبار کشورهای دیگر چشم می دوخت و با این حوزه علمی باارزش چندان آشنایی نداشت؛ اما چند سالی است که برخی تحولات بزرگ و شنیدنی در حوزه زیست فناوری با برند ایرانی در دنیا سر و صدا می کند.

جوانان ایرانی که به حدیث موثق «علم حتی اگر در ثریا باشد مردمانی از ایران به آن دست می یابند» تجسم بخشیدند و با وجود تمام مشکلات و کاستی ها پرچم کشور را در حوزه های مختلف علمی به اهتزاز درآوردند. به گونه ای که ایران در این سالها از نظر تولید مقالات علمی حوزه زیست فناوری به رتبه 13 جهان رسیده است.

بر اساس آمارهای موجود در کشور، اختراعات ثبت شده در حوزه های مختلف زیست فناوری در سال های اخیر نشان میدهد بیشترین مجموع اختراعات ثبت شده در کشور به ترتیب به حوزه پزشکی و صنعت مربوط می شود. گرچه در گذشته راهبرد زیست فناوری بیشتر به ایجاد و توسعه زیرساخت ها و تربیت نیروی انسانی معطوف بود؛ اما برای تقویت اقتصاد مقاومتی و دانش بنیان و کاهش وابستگی به نفت، حوزه تمرکز این علم به تجاری سازی و صادرات محصولات مبتنی بر دانش زیست فناوری تغییر پیدا کرد.

در واقع توسعه پایدار توسعه‎ای است که نیازهای فعلی خود را بدون هیچ آسیبی به توانایی نسل آینده برآورد کند و نیازهای خود را پاسخ گوید. بدین ‌ترتیب حق هر نسل در برخورداری از همان مقدار سرمایه طبیعی که در اختیار دیگر نسل‌ها قرار داشته به رسمیت شناخته شده و استفاده از سرمایه طبیعی در حد بهره آن مجاز شمرده می‎شود. یکی از ابزارهای کاربردی برای رسیدن به توسعه پایدار در حوزه زیستی استفاده از فناوری‎های نوین به خصوص زیست فناوری در حوزه سلامت، کشاورزی، صنعت غذایی و غیره است.

بر اساس نقشه جامع علمی کشور و در افق 1404 ایران باید به سهم 3 درصدی از بازار جهانی زست فناوری دست یابد. دستیابی به این هدف به این معنا است که درآمد کشور از محل توسعه این فناوری معادل فروش نفت خواهد بود.

ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، با هدف ارتقای دانش و فناوری های زیستی به منظور کسب ثروت و رفاه عمومی، اولویت های زیست فناوری کشور حوزه سلامت عمومی را در چهار حوزه آنتی بادی های مونوکلونال، ویروس های انکولیتیک و پروبیوتیک تبیین کرد. این حوزه ها در حال حاضر با عنوان طرح های ملی زیست فناوری در اولویت کشور قرار گرفته است.

سه دهه از فعالیت نهادهای مختلف در حوزه زیست فناوری کشور می گذرد، این فعالیت ها، ایران را به یکی از مطرح ترین کشورهای جهان در این حوزه تبدیل کرده است. اما توسعه بیشتر این حوزه با هم افزایی امکانات موجود در کشور، هماهنگی های ملی و استفاده از تجربیات کشورهای پیشرفته در این عرصه امکانپذیر است. اگر همه این امکانات فراهم شود مسیر ایران برای رسیدن به 3 درصد از سهم بازار جهانی زیستی راهی هموارتر و کوتاه تر خواهد شد.