متاآنالیز گسترده شش هزار مقاله نشان داد: سلامت کامل و برتری «ذرت تراریخته»

به گزارش مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران به نقل از دیده بان علم ایران، دانشمندان با متاآنالیز شش هزار مقاله منتشر شده در ۲۱ سال اخیر تایید کردند ذرت های مهندسی ژنتیک شده نه تنها از نظر سلامت تفاوتی با ذرت های معمولی ندارند که حتی مزایا و برتری هایی بر ذرت های معمولی دارند.

 یافته های این متاآنالیز گسترده به تازگی در قالب مقاله ای با عنوان Impact of genetically engineered maize on agronomic, environmental and toxicological traits: a meta-analysis of 21 years of field data در مجله‌ Scientific Reports نیچر منتشر شده است.

انتشار برخی ادعاهای نادرست در مورد محصولات اصلاح ژنتیکی شده باعث شده که افرادی همچنان با شک و تردید به این قبیل محصولات نگاه کنند؛ حال آن که انبوهی از مطالعات از جمله این بررسی جدید که بیش از دو دهه پژوهش در این حوزه را مورد تحلیل قرار داده بر شایعات بی‌اساسی که علیه محصولات تراریخته مطرح می شود خط بطلان کشیده است.

بیش از ۱۰ هزار سال است که انسان به روش‌های گوناگون به اصلاح ژنتیک گیاهان می‌پردازد اما اطلاعات نادرست زیادی در بین مردم رواج دارد که امید می رود با این مطالعه بسیار بزرگ که به روشنی نشان داده  «اصلاح ژنتیکی بدون ضرر رساندن به سلامتی باعث افزایش محصول می‌شود»، کنار گذاشته شوند.

این آنالیز که به پژوهش‌های صورت گرفته در آمریکا و کانادا محدود نمی‌شود نشان داده است که ذرت‌های اصلاح ژنتیکی شده در مقایسه با ذرت‌های عادی محصولات را بین ۵٫۶ تا ۲۴٫۵ درصد افزایش می‌دهند. به علاوه این پژوهش نشان داد که ذرت‌های اصلاح شده دارای مایکوتوکسین‌ (مواد شیمیایی سمی که محصول جانبی کلونیزاسیون ذرت هستند) به مراتب کمتری نسبت به ذرت‌های معمولی هستند؛ این کاهش بسته به گونه‌ ذرت تا ۳۶٫۵ درصد هم می‌رسد.

مخالفان اصلاح ژنتیکی مدعی اند که کشت ذرت تراریخته در امریکا و کانادا منجر به افزایش محصول نشده و احتمال دارد سلامت مصرف کنندگان را هم به خطر بیندازد اما این متاآنالیز نتایجی کاملا مخالف با این نظر را به اثبات رسانده است.

این کار پژوهشی که توسط دانشمندان ایتالیایی بر روی شش هزار مقاله‌ داوری‌شده در طول ۲۱ سال گذشته انجام شد و در مجله‌ Scientific Reports نیچر به چاپ رسیده از روشی که به «متا-آنالیز» (meta-analysis) معروف است استفاده کرده است. اینگونه مطالعات به پژوهشگران این امکان را می‌دهد تا نتایجی قابل اتکاتری را با روشی ارزانتر بدست آورند.

شایعات بسیار زیادی بدون مبنای علمی و با اهداف دیگر پیرامون تاثیرات محصولات اصلاح ژنتیکی شده بر روی سلامت انسان رواج داده شده که این مطالعه نشان می‌دهد نه تنها این محصولات برای انسان زیان آور نیستند بلکه می‌توانند تاثیرات احتمالی مثبت فراوانی برای انسان به همراه داشته باشند.

مایکوتوکسین‌ها، محصولات شیمیایی تولید شده توسط قارچ‌ها، برای انسان‌ها و حیوانات سمی و سرطان‌زا هستند. درصد مهمی از ذرت‌های ارگانیک و اصلاح نشده حاوی مقادیر کمی از مایکوتوکسین‌ها هستند. این مخاطرات معمولا با شستشو از بین می‌رود اما خطر همچنان وجود دارد.

به گزارش دیده بان علم، ذرت‌های اصلاح شده به این علت که کمتر توسط حشرات آسیب می‌بینند دارای مایکوتوکسین‌های بسیار کمتری هستند. حشرات به سیستم دفاعی گیاهان آسیب می‌زنند بنابراین گیاهان قارچی می‌شوند و در نتیجه مایکوتوکسین‌ها توسط قارچ‌ها پدید می‌آیند.

پژوهشگران در پایان این متاآنالیز گسترده نتیجه گیری کرده اند که این پژوهش به آنها اجازه داده تا «یک نتیجه‌ غیر یک جانبه بگیرند که منجر می‌شود تا اعتماد به نفس جامعه برای استفاده از محصولات اصلاح شده افزایش یابد.»

دانشمندان امیدوارند این پژوهش که بار دیگر بی اساس بودن بسیاری از سوالات و تردیدهای مطرح در مورد محصولات تراریخته را نشان داده، کشاورزان