درس خارج فقه مهندسی ژنتیک: استاد رشاد_جلسه اول

به گزارش پایگاه اطاع رسانی بیوتکنولوژی ایران به نقل از خبرگزاری بین المللی شفقنا

این درس به صورت آنلاین از طریق سایت فقاهت قابل دریافت است و صوت و متن هر جلسه عصر همان روز بر روی پیام رسان های ایتا، بله و سروش مرکز مدیریت حوزه های علمیه تهران بارگذاری می شود.

اصلاح نباتات و به نژادی حیوانات تاریخی همزاد بشر دارد. با وجود اینکه اصلاح ژنتیک علمی کهن است و با وجود گذشت قریب به نیم قرن از مهندسی ژنتیک و تولید محصولات تراریخته و مصرف این قبیل محصولات طی سه دهه گذشته، هنوز برخی فناوری هراسان جویای نام مانند علی عین الدین ارجمندی عضو هیئت مدیره انجمن غیر علمی ارگانیک و علی آقای کشوری دبیر خودخوانده عنوان مجعول “شورای راهبردی الگوی اسلامی پیشرفت” و تبریزیان سوزاننده کتاب پزشکی هاریسون و روازاده حامی پروفسور دکتر علی کرمی حکم به حرمت محصولات تراریخته داده اند. اینان با تلاش برای جهت دهی فناوری هراسانه به اذهان متدینین و مسئولین تا کنون موفق شده اند ضمن تضمین استمرار واردات محصولات تراریخته مانع تولید این محصولات شوند.
در این میان اما بزرگان حوزه و دین نگاهی متفاوت دارند. مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران پیش از این نظرات و فتاوای رهبری و مراجع تقلید عظام را در مجموعه ای وزین به زیور طبع آراسته و آن را تقدیم تشنگان حقیقت و عاشقان توسعه علمی کشور و جهش تولید کرده اند(اینجا). اما جای بحث عمیق فقهی همچنان خالی بود. همت بلند آیت الله رشاد رییس حوزه های علمیه استان تهران و رییس پژوهشگاه فرهنگ اسلامی با آغاز درس خارج فقه تراریخته می رود تا این خلاء را پر کند. این دروس طی سلسله مباحثی با عنوان درس خارج « فقه التکنولوجیا الحیویه و الحرب » فقه مهندسی ژنتیک و جنگ بیولوژیک ساعت هفت صبح روزهای زوج، در مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضای تهران ارائه می شود. مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران مفتخر است که این مباحث را به طور کامل پوشش دهد.

شؤون جهانی در پساکرونا

درمقدمه بحث، به عنوان بیان فلسفه پرداختن به دروسی تحت ، عنوان “فقه التکنولوجیا الحیویه و الحرب البیولوجیه” که معادل ان در فارسی “مهندسی ژنتیک و جنگ بیولوژیک” است مطالبی را عرض می کنیم. در این جلسات بنا داریم مباحث فقهی این حوزه بسیار گسترده را به اجمال مورد بحث قرار بدهیم.

در توضیح اینکه چرا این سلسله دروس را به جای بحث های عادی که طی سنوات داشته ایم شروع می کنیم، عرض می کنم،واقعه کرونا در واقع یک مفصل تقسیم تاریخ است، و جهان در شرف یک چرخش تاریخی است.

محور اول دروس فقه ژنتیک و جنگ بیولوژیک

فصل اول در خصوص مبادی و به اصطلاح امروز پیش انگاره های نظری فقه مهندسی ژنتیک و نیز قواعد اصولیه ای که به نحوی مرتبط ب و ذات الصله است به این موضوع و همچنین قواعد فقهیه ای که می توانند در این حوزه بحثی مورد تمسک قرار بگیرد اختصاص دارد. ما پیش از آنکه به فروع بپردازیم می خواهیم به پاره ای از مبانی و زیرساخت های معرفتی و قواعد این مبحث بپردازیم. “المبادی النظریه و القواعد الاصولیه و القواعد الفقهیه” یک فصل را به این مبحث اختصاص خواهیم داد. البته این به این معنا نیست به تفصیل در این محورها وارد شویم بلکه در حد ارائه فهرست است. چون ورود تفصیلی به این محورها به یک دوره نسبتا طولانی نیاز دارد و قصد تطویل نداریم. اجمالا اشاره کنیم مبادی نظری بحث زیست فناوری و مهندسی ژنتیک چیست. همچنین بگوییم چه قواعد اصولیه ای با این مبحث مرتبط است. نیز توضیح دهیم که کدام قواعد فقهیه می تواند در مقام اصطیاد فروع جزئیه در این زمینه به کار بیاید.

محور دوم دروس فقه ژنتیک و جنگ بیولوژیک

فصل دوم ی که بناست به آن بپردازیم خلاصه ای و نمونه هایی نموذج و نماذج از فروع فقهی التکنولوژی الحیویه، فقه مهندسی ژنتیک را مورد بحث قرار خواهیم داد این را البته با دسته بندی که عرض خواهیم کرد.

الان بنا را بر مرور اجمالی می گذاریم و به همین اکتفا می کنیم. در واقع ما در فصل دوم از مباحثمان نمونه ای از فروع فقهی عنوان زیست فناوری را با ترتیب منطقی که عرض می کنیم مطرح خواهیم کرد. چون ابعاد و ساحات و عرصه های زیست فناوری مختلف است، ذیل هر یک از ابعاد و ساحات پاره ای از احکام را و پرسش های فقهی را طرح خواهیم کرد و در وقت بسیار محدودی که داریم به پاسخ آنها بر اساس ادله و مبانی خواهیم پرداخت.

محور سوم دروس فقه ژنتیک و جنگ بیولوژیک

فصل سوم و آخرین فصلی که بنا داریم انشاالله اگر توفیق الهی همراه باشد صلاحیتی باشد ان اشالله به آن بپردازیم پاره ای و نمونه هایی از فقه الحرب البیولوجیه است فقه جنگ بیولوژیک که خب امروزه قدرت ها از آن استفاده می کنند و پرسش هایی را ایجاد کرده است. در قلمرو های مختلف از جمله قلمرو فقه در این زمینه هم ما به اجمال بحث را برگزار خواهیم کرد. چون مبحث جنگ بیولوژیک در واقع یکی از فروعات و محورهای زیست فناوری و فقه زیست فناوری است.به لحاظ اهمیت و به اعتبار اینکه این روزها در دنیا مطرح شده است که بیماری کووید نوزده و شیوع ویروس کرونا از نوع جنگ بیولوژی است، به این اعتبار این محور را تفصیل بیشتری خواهیم داد. ولی خب نه چندان مفصل

متن متن کامل دروس را اینجا ببینید.