برگی از تاریخ/ یک دهه زمان برای جبران عقب ماندگی کشور در حوزه گیاهان تراریخته نیاز است

برگی از تاریخ 5 بهمن 1393-کد خبر:81478626 – ایرنا

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بیوتکنولوژی ایران، به نقل از خبرگزاری ایرنا

رئیس ستاد توسعه زیست فناوری، دکتر مصطفی قانعی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: درخصوص تولید محصولات گیاهی تراریخته توسط دانشمندان درکشور، یک دهه با آن مخالفت شد، بدون اینکه بر روی آن تامل و فکرشود.

گیاه تراریخته به گیاهی اطلاق می‌شود که ساختار ژنتیکی آن از طریق مهندسی ژنتیک تغییر یافته باشد. این تغییر معمولاً جهت بهبود مقاومت گیاه به برخی آفات یا بیماریهای گیاهی و برای بهبود عملکرد گیاه و بهره وری کشاورز صورت می‌گیرد.

عمدتا هدف از مهندسی ژنتیک در گیاهان انتقال یک یا چند ژن به گیاه است که در صورت موفقیت یک ویژگی جدید به گیاه می‌بخشند. این ویژگی جدید معمولاً در گیاهان هم خانواده یافت نمی‌شود. به همین دلیل انتقال ژن یا ژن های عامل این ویژگی، که گاهی در گیاهان غیر هم خانواده یا حتی موجود زندهٔ دیگر مانند یک گونهٔ باکتری موجود می‌باشد، از طریق روش های متداول اصلاح نباتات محقق نخواهد شد. نمونه‌های استفاده از گیاهان تراریخته با صفتی چون مقاومت به یک آفت، بیماری یا خشکی را می‌توان در کشاورزی مدرن یافت. گیاهان تراریخته در صنعت داروسازی برای تولید صنعتی برخی ترکیبات با کاربرد پزشکی نیز استفاده می‌شوند.

قانعی بیان کرد: این مخالفت ها، کار را به جایی رساند که همان حوزه ای که زمانی با تولید آن درکشور مخالف بودند ، اکنون دست به واردات محصولات این حوزه زدند، در حالی که حرف دانشمندان حوزه زیست فناوری نیز این بود که خودمان در داخل این نوع گیاهان را تولید کنیم.

قانعی با اشاره به اینکه دنیا به دلیل روند کاهشی منابع آب و مواد غذایی به سمت تولید محصولات تراریخته درحرکت است اظهارکرد: کمبود دانشمند در این حوزه مشکلی است که اکنون ما با آن در کشور روبرو هستیم.

وی گفت: درسال جاری فعالیت هایی در زمینه فعال کردن حوزه تراریخته از سوی ستاد آغاز شده است، تلاش می کنیم که آنچه در گذشته این بخش را دچار مشکل کرده است جبران کنیم ولی طول می کشد ، حدود یک دهه زمان نیاز است که ما این عقب افتادگی که در این حوزه ایجاد شده را به نحوی جبران کنیم.

قانعی یادآور شد : نشست هایی با متخصصین ژنتیک که فعالیتشان در خصوص محصولات تراریخته است برگزار کرده ایم، از آن ها خواسته شده در این حوزه کمک کنند.

رییس ستاد ویژه توسعه زیست فناوری همچنین درخصوص سلامت گیاهان تراریخته و استفاده از آن ها افزود: تردیدی نیست وقتی محصولی را تولید می کنیم، سلامتی آن نیز از سوی دستگاه های ناظر باید تایید شود.

وی ادامه داد: در کشور ما مسئول تایید سلامت یک محصول وزارت بهداشت است و وزارت بهداشت نیز در تایید سلامتی محصولات بی توجه نیست و به راحتی از آن نمی گذرد، بنابراین وقتی سلامت گیاهان تراریخته را وزارت بهداشت تایید می کند ، دیگر مشکلی برای استفاده از آن باقی نمی ماند.

قانعی با اشاره به اینکه استفاده از گیاهان تراریخته به لحاظ پزشکی مشکل ایجاد نمی کند افزود: در پزشکی یک فرمولی داریم که سلامت هرچیزی را می توانیم بررسی کنیم ، به طور مثال روزانه مکمل های غذایی و دارویی بسیاری در کشور وارد می شود که سلامتی آن ها از طریق این شیوه علمی بررسی می شود، سلامتی گیاهان تراریخته نیز از طریق این شیوه علمی بررسی می شود.

کارشناسان می گویند: با وجود فواید بسیار گیاهان تراریخته و طرفداران جهانی این رشته البته استفاده از گیاهان تراریخته منتقدینی نیز در همین ابعاد دارد. دغدغه های اکولوژیکی ، کیفی و اقتصادی عمده ترین موضوعات مورد توجه نقادان است . این منتقدان همچنین در مورد سلامت مواد غذایی تولید شده با گیاهان تراریخته سوالات مختلفی را مطرح می کنند.

براساس برخی گزارش های رسانه ای در کشور ما تولید گیاهان تراریخته بسیار محدود است. نخستین محصول کشاورزی تراریخته نوعی برنج بوده که در سال های اخیر در برابر کرم ساقه خوار برنج Chilo suppressalis مقاوم شده و البته این اقدام تعمیم نیافته است. اکنون در منطقه آسیا در کشورهایی مانند هند ، چین و ژاپن، نیز اقدامات گسترده ای در زمینه تولید گیاهان تراریخته انجام شده است.

پایگاه اطلاع رسانی بیوتکنولوژی ایران:

برگی از تاریخ 5 بهمن 1393-کد خبر:81478626- ایرنا