آیین‌نامه اجرایی نحوه بهره‌برداری از منابع ژنتیکی تصویب شد

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بیوتکنولوژی ایران، دکتر جعفر آقایی رئیس مرکز ملی  مدیریت منابع ژنتیکی کشاورزی و منابع طبیعی در مصاحبه اختصاصی با روابط عمومی سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی از تصویب آیین نامه اجرایی نحوه بهره برداری از منابع ژنتیکی خبر داد و افزود: تصویب این آیین نامه زمینه را  برای اجرای قانون حفاظت و بهره برداری از منابع ژنتیکی در عمل فراهم ساخته و ارتباطات میان و توسعه‌دهندگان منابع ژنتیکی، مراکز نگهداری و حفاظت از منابع ، پژوهشگران و محققین و بهره برداران از این منابع را شفاف خواهد کرد.

 وی در ادامه این مطلب افزود: تصویب و ابلاغ قانون حفاظت و بهره‌برداری از منابع ژنتیکی در سال 1397 قدمی مهم در قانونمند شدن وضعیت منابع ژنتیکی کشور بود که برای اولین بار کوشش شده بود حدود و ثغور منابع ژنتیکی و نحوه دسترسی و بهره‌برداری از آن معین شود. با توجه به مشکلات عدیده‌ای که ایجاد هماهنگی میان نظرات مختلف دستگاه‌های اجرایی و تصویب قانون با آن مواجه بود، تهیه کنندگان قانون مجبور بودند، متنی  بسیار موجز و مختصر و منحصربه کلیات موضوع را تهیه نمایند. بنابراین در ماده 6 قانون پیش بینی شده بود که دستگاه‌های متولی اجرای قانون، آئین‌نامه اجرایی را برای نحوه دسترسی و بهره‌برداری از این منابع تهیه و به تصویب هیات وزیران برسانند. 
از نیمه دوم سال 1397 که قانون مذکور ابلاغ گردید، کارگروهی متشکل از نمایندگان معاونت‌ها و سازمان‌های اجرایی و موسسات پژوهشی در وزارت جهاد کشاورزی و همچنین نمایندگان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت علوم، ‌تحقیقات و فناوری، سازمان محیط زیست، جهاد دانشگاهی، انجمن‌های علمی و دستگاه‌های نظارتی مسئول تهیه آئین نامه شدند. کارگروه با تشکیل جلسات فشرده و طولانی جنبه‌های مختلف حقوقی و فنی موضوع را بررسی و تا پایان سال 1398 پیش‌نویسی از آئین نامه که مورد توافق اغلب دستگاه‌های اجرایی قرار داشت را تهیه و برای تصویب به هیات وزیران ارسال نمود. پیش نویس در طول سال 1399 در کمیسیون فرعی و کمیسیون اصلی علمی و تحقیقاتی دولت و با حضور نمایندگان دستگاه‌های اجرایی و اعضای کمیسیون مورد بررسی و تجزیه و تجلیل قرار گرفته و سرانجام در جلسه 6 تیرماه سال 1400 هیات وزیران به تصویب رسید.
دکتر جعفرآقایی پیرامون جزئیات این آیین نامه بیان داشت:
در ابتدای این آئین نامه اصطلاحات و مفاهیم مورد استفاده تعریف گردیده تا برداشت واحدی از مفاهیم فراهم گردد. با توجه به تفاوت‌های ماهوی و حساسیت‌های متفاوت در میان منابع ژنتیکی پزشکی انسانی و منابع ژنتیکی کشاورزی و منابع طبیعی، متن آئین نامه شامل سه بخش اختصاصی کشاورزی و محیط زیست،‌ اختصاصی پزشکی و مشترک است. 

دکترجعفرآقایی در پاسخ به این سوال که این دستورالعمل چه ماموریت هایی را برای اجرا به دستگاه متولی ابلاغ می کند بیان داشت:
در هر بخش تلاش گردیده است تا وظایف مراکز نگهداری منابع ژنتیکی، نحوه ارتباط مراکز نگهداری منابع ژنتیکی با دستگاه‌های متولی، نحوه ثبت و ذخیره اطلاعات منابع ژنتیکی، نحوه دسترسی و بهره‌برداری از منابع ژنتیکی، مبادله منابع ژنتیکی با داخل و خارج از کشور، بهره‌برداری تجاری از منابع ژنتیکی و همچنین حقوق جوامع محلی و کشاورزان بر منابع ژنتیکی خود آن ها مورد توجه قرار گیرد. 

پایگاه اطلاع رسانی بیوتکنولوژی ایران، تصویب این آئین نامه که نتیجه ی تلاش عده زیادی از نمایندگان معاونت‌ها و سازمان‌های اجرایی و موسسات پژوهشی در وزارت جهاد کشاورزی و همچنین نمایندگان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت علوم، ‌تحقیقات و فناوری، سازمان محیط زیست، جهاد دانشگاهی، انجمن‌های علمی و دستگاه‌های نظارتی است، را تبریک گفته و امید است این دستاورد ضمنِ ایجاد چارچوب برای فعالیت های مرتبط در حوزه منابع زنتیکی، چرخِ تحقیقات در این حوزه را نیز با سهولت و قانونمندی به حرکت در آورد.

جهت دریافت متن کامل قانون حفاظت و بهره برداری از منابع ژنتیکی کشور از « اینجا » اقدام کنید.