شنگول، شنگول است، برنج در حال احتضار!

به گزارش خبرنگار مهر، "شنگول" و "منگول" اولین بزهای تراریخته حاوی ژن فاکتور 9 انعقادی صبح روز شنبه 19 دی 1388 در پژوهشکده رویان متولد شدند. این بزغاله‌ها حامل ژن تولید پروتئین انسانی با ترکیبی جدید هستند که می‌تواند در درمان مبتلایان به بیماری هموفیلی نوع B موثر باشد.

تراریخته اصطلاحی است که برای گیاهان، جانوران و هر موجود جداندار دیگری که ساختار ژنتیک آن با روش مهندسی ژنتیک بهبود یافته است اطلاق می‌شود. در این فناوری یک یا چند ژن به ژنوم طبیعی جاندار اضافه می‌شود. جانداران تراریخته کابردهای بسیاری در پزشکی و زیست فناوری چون تولید انسولین، فاکتور8 و 9 انعقاد خون و هورمون‌های رشد دارند. دو بز ترایخته شنگول و منگول حاوی ژن فاکتور 9 هستند. به این ترتیب حیوانات تولید شده به عنوان یک راکتور زیستی و جایگزین مناسب برای کارخانه‌های داروسازی شناخته می‌شوند؛ چراکه تولید فرآورده‌های دارویی توسط یک راکتور زنده (به معنی حیوانی که با علف تغذیه می‌شود و فرآورده‌هایی پروتئینی ارزشمند انسانی را در وجود خود تولید می‌کند) از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه است و بهای فرآورده‌های تولیدی آن بسیار کمتر از روش‌های قبلی نظیر کشت بافت است.

بر اساس اعلام پژوهشگاه رویان، در حال حاضر 2 بزغاله تراریخته در سلامت کامل به سر می‌برند و پژوهشگران پژوهشگاه رویان درصدد هستند تا با بیان ژن‌های مورد نظر در شیر حیوانات تولید شده به داروهای نوترکیب چون اریتروپئونتین و آلبومین دست یابند.

اولین گام‌ها برای دستیابی به دانش فنی تولید حیوانات تراریخته

پژوهشگاه رویان در مهرماه سال 85 با تولد رویانا نخستین گوسفند شبیه‌سازی شده خاورمیانه، به فناوری شبیه‌سازی دست یافت و پس از گذشت یک سال با بهبود این فناوری به موفقیت‌های تازه‌ای در این زمینه رسید و توانست میزان تولید جنین و باروری حاصل از آن‌ها را به حد مطلوب‌تری برساند.

دو سال و نیم بعد در فروردین ماه سال 88 "حنا" اولین بزغاله‌ی شبیه‌سازی شده ایران، متولد شد. به دنبال آن اولین گوساله‌های شبیه‌سازی شده خاورمیانه نیز با نام‌های "بنیانا" و "تامینا" در تیرماه سال 88 متولد شدند ولی این دو حیوان چند روز بعد از تولید به علت بیماری عفونی تلف شدند.

با دستیابی پژوهشگران پژوهشگاه رویان به برخی دانش‌های فنی تولید حیوانات تراریخته این مرکز اقدام به تولید اولین بزهای تراریخته کرد که با عنوان "شنگول" و منگول" متولد شدند و امسال دومین سال تولد خود را جشن می‌گیرند.

آخرین وضعیت 2 بز تراریخته در سالروز تولدشان

رئیس پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به جزئیات تولد نخستین حیوانات تراریخته  خاورمیانه خاطر نشان کرد: در اوایل دهه 80 دو پروژه سلول‌های بنیادی و شبیه‌سازی به صورت همزمان به عنوان دو اولویت مهم در این پژوهشگاه مطرح و دنبال شد.

دکتر حمیدرضا گورابی با اشاره به تولد بزهای تراریخته شنگول و منگول در سال 88 اظهار داشت: این بزها حاوی فاکتور 9 هستند. فاکتور 9 پروتئین نوترکیبی است که در کبد انسان سنتز شده و در صورت اختلال در تولید آن، فرد به هموفیلی نوع B مبتلا می‌شود.

وی ادامه داد: از این رو مصرف فرآورده دارویی از شیر این دام‌ها می‌تواند در درمان این بیماری موثر باشد.

گورابی به بیان آخرین وضعیت "شنگول" و "منگول" پرداخت و افزود: این 2 بز تراریخته در حال حاضر در سلامت کامل به سر می‌برند.

تولد بزغاله‌های شنگول و منگول

در فروردین ماه سال جاری سرپرست مزرعه رویان جهاد دانشگاهی خبر از بارداری شنگول داد. دکتر محمد تقی دانش زاده، تولید داروهای نوترکیب را از اولویت‌های این بخش از پژوهشگاه رویان دانست و ادامه داد: در این راستا اقدام به باردار کردن 2 بز تراریخته شنگول و منگول شد.

به گفته رحمان فاخری با باردار شدن بزهای ترایخته می‌توان با بیان ژن‌های مورد نیاز در شیر آنها افق‌های روشنی در تولید داروهای نوترکیب برای بیماران صعب‌العلاج ایجاد کرد.

مسئول آزمایشگاه مزرعه رویان جهاد دانشگاهی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به آخرین وضعیت بارداری و زایمان شنگول و منگول، توضیح داد: بزغاله "شنگول" اسفند ماه سال گذشته به دنیا آمد و توانستیم شیر آن را جمع‌آوری کنیم و پروسه‌های مربوط به بررسی شیر آن نیز انجام شد.

رحمان فاخری اضافه کرد: در حال حاضر شنگول دوره نقاهت و استراحت خود را می‌گذراند تا دوباره در پروسه تولید مثل قرار گیرد.

فاخری همچنین به وضعیت بارداری منگول که در فروردین ماه سال جاری باردار بود، اشاره و خاطر نشان کرد: بزغاله منگول هم در فروردین ماه سال جاری به دنیا آمد و در حال حاضر در حال شیردهی است. (منبع: خبرگزاری مهر دوشنبه ۱۹ دی ۱۳۹۰)