پایان پروژه ردیف‌یابی ژنوم گوجه‌فرنگی
ترجمه و تنظیم: بنفشه درویش روحانی-
یک مقام رسمی در روز پنجشنبه 31 می سال جاری اعلام کرد: “دانشمندان موفق به تکمیل ردیف‌یابی ژنوم گوجه‌فرنگی شدند. این امر در نهایت موجب کاهش هزینه‌ها و افزایش تولید این محصول می‌شود”.
یک مقام رسمی در روز پنجشنبه 31 می سال جاری اعلام کرد: "دانشمندان موفق به تکمیل ردیف‌یابی ژنوم گوجه‌فرنگی شدند. این امر در نهایت موجب کاهش هزینه‌ها و افزایش تولید این محصول می‌شود".
این پروژه توسط گروه ژنوم گوجه‌فرنگی با حضور بیش از 300 دانشمند از 14 کشور جهان طی مدت هفت سال انجام شد.
به گفته ام کی بهان دبیر بخش گروه بیوتکنولوژی مرکز تحقیقات ملی هند "انتظار می‌رود این دستاورد سبب کاهش هزینه‌ها و تسریع در تولید انبوه گوجه‌فرنگی در سراسر جهان شود و همچنین موجب تجهیز آن برای مبارزه و مقابله با آفات، پاتوژن‌ها، خشکی و بیماری‌هایی شود که برای تولیدکنندگان معضل بزرگی به حساب می‌آیند".
با توجه به طرح اولیه مطرح شده توسط هندی‌ها در گروه یاد شده دانشگاه دهلی (پردیس جنوبی)، مرکز تحقیقات ملی زیست فناوری گیاهی، مؤسسه تحقیقات کشاورزی هند و مؤسسه ملی تحقیقات ژنوم گیاهی (دهلی نو) برای تعیین توالی ژنوم گوجه‌فرنگی مشارکت داشتند.
به گفته آخیاش کومار تایاجی رئیس مؤسسه ملی تحقیقات ژنوم گیاهی و یکی از افراد مشارکت‌کننده در این طرح: "این ردیف‌ها شرایطی را برای دست‌یابی به جزئیات پروتئین‌های عملکردی ژنوم گوجه‌فرنگی، مرتب کردن آرایش و طرز قرارگیری، جهت‌یابی، انواع و موقعیت نسبی 35 هزار ژن را فراهم می‌کنند".
وی افزود: "در اختیار داشتن این ردیف‌ها به محققان و دانشمندان در کشف ارتباط بین ژن‌های گوجه‌فرنگی و صفت‌های آن کمک می‌کنند و همچنین موجب گسترش درک آن‌ها از عوامل ژنتیکی و محیطی که در ارتباط با سلامت و زنده‌مانی محصول است می‌شوند."
دانشمندان هندی به‌طور همزمان به بررسی، تجزیه و تحلیل ژن‌های خاص و خانواده‌های ژنی که مربوط به صفاتی چون زمان رسیدن، تولید مواد مغذی، ایجاد مقاومت به بیماری‌ها و تحمل تنش‌های غیر زنده هستند پرداخته‌اند.
در ادامه وی اظهار داشت: " انتظار می‌رود که منابع ژنتیک تولید شده سبب تسریع در بهبود خصوصیات گوجه‌فرنگی شود".
به گفته وی دانشمندان هندی در حال حاضر بر روی تولید و توسعه گوجه‌فرنگی‌هایی که در آب و هوای معمولی 15 تا 30 روز می‌توانند سالم بمانند تحقیق و مطالعه انجام می‌دهند.
بودجه این طرح هندی توسط بخش زیست‌فناوری تأمین می‌شود و شورای تحقیقات کشاورزی از حامیان آن است.
به بهانه این مطلب جستجویی در سایت‌ها انجام شد تا جایگاه ایران در انجام پروژه‌های ردیف‌یابی ژنوم گیاهان بررسی شود ولی مطلب قابل توجهی پیدا نشد. حال این سؤال مطرح می‌شود: کشوری که در خیلی از زمینه‌ها پیشرو و مدعی است در مسائل مهم اینچنینی چرا جایگاه لازم را در جهان ندارد؟ پروژه‌های ژنوم یکی از اهداف سند ملی زیست فناوری است که قریب به یک دهه از تصویب آن می‌گذرد امّا در دوره اخیر به دلیل ضعف مدیریت در کلان زیست فناوری و زیست فناوری کشاورزی این پروژه‌ها معطل مانده‌اند و با وجود پیشرفت‌هایی که کشور در عرصه زیست فناوری پزشکی داشته است لااقل در حوزه ژنومیکس و مهندسی ژنتیک کشاورزی کشورمان از کشورهای منطقه و حتی کشورهای کوچکی مثل میانمار و بورکینافاسو هم عقب افتاده است. مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران حاضر به نشر پاسخ مسئولان محترم در مورد این مطلب است.
ترجمه و تنظیم: بنفشه درویش روحانی