فناوریهای بیوتکنولوژی، راهگشای آلودگیهای محیط زیست
مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران به نقل از رادیو گفت و گو- دکتر بیژن بمبئی در ارتباط با نقش زیستفناوری در مبارزه با آلودگیهای زیستمحیطی، عنوان کرد: بیابانزایی، افزایش گازهای گلخانهای، کمبود بارشها مشکلاتی هستند که برای هر کدام از اینها بیوتکنولوژی میتواند راهکارهایی را ارئه دهد. همچنین در بحث بیوتکنولوژی می توانیم بررسی کنیم که چرا ریزگردها به وجود میآید.
برنامه “گفت‌وگوی علمی” با موضوع چالشهای زیست فناوری و …
دکتر بیژن بمبئی در ارتباط با نقش زیستفناوری در مبارزه با آلودگیهای زیستمحیطی، عنوان کرد: بیابانزایی، افزایش گازهای گلخانهای، کمبود بارشها مشکلاتی هستند که برای هر کدام از اینها بیوتکنولوژی میتواند راهکارهایی را ارئه دهد. همچنین در بحث بیوتکنولوژی می توانیم بررسی کنیم که چرا ریزگردها به وجود میآید.
برنامه “گفت‌وگوی علمی” با موضوع چالشهای زیست فناوری و صنعت و با حضور دکتر اسکندر کشاورز علمداری، دانشیار دانشگاه صنعتی امیرکبیر، و دکتر بیژن بمبئی، عضو هیئت علمی دانشگاه ژنتیک و بیوتکنولوژی، و دکتر سید حسن قدسی پور، استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیرمشاور کشور به روی آنتن رفت.
دکتر اسکندر کشاورز علمداری، با اشاره به آلودگیهای زیستمحیطی، گفت: در زیست فناوری و صنعت، مهمترین نکتهای که میتوان به آن اشاره کرد آلودگی زیستمحیطی به عنوان اندرکنش این دو است. به دلیل اینکه وقتی صحبت از صنعت میکنیم خواهناخواه آلودگی زیستمحیطی پشت سر این قضیه است. هیچ صنعتی نمیتواند همراه با آلودگی زیستمحیطی نباشد، بنابراین با بکارگیری فناوریهای بیوتکنولوژی یا زیست فناوری ما میتوانیم میزان آلودگیهایی را که به وجود آمده به حداقل برسانیم، کنترل کنیم و حتی از آنها برای محصولات جدیدتر استفاده کنیم و به بشر آینده و تمام موجوداتی که زمین برای آنها است، کمک کنیم.
وی تکنولوژیهای قدیمی را در استخراج فلزات ناکارآمد دانست و افزود: معادن روز به روز در حال ضعیفتر شدن هستند و لازم شده که از معادن ضعیفتر و با غلظت پایین تر استفاده کنیم. با توجه به پایین آمدن عیار حدی که برای استخراج فلزات در معادن تعریف میشود، تکنولوژیهای قدیمی که برای استخراج فلزات میتوانسته مورد استفاده قرار بگیرد دیگر جوابگو و یا اقتصادی نیستند و یا اینکه اصلا پاسخگوی قضیه نیستند.
دانشیار دانشگاه صنعتی امیرکبیر به نقش بیوتکنولوژی در معادن اشاره کرد و اظهار داشت: استفاده از تکنولوژیهای جدید که بیوتکنولوژی و زیست فناوری است میتواند در ادامه کمک بسیار زیادی در استخراج فلزات، بازیابی فلزات و استفاده از معادن و حتی پسماند آنچه که از معادن قبلی باقی مانده استفاده شود. به این صورت که یک معدنی که در سالها قبل استخراج شده و مواد به صورت باطله باقی مانده که این باطله میتواند به عنوان یک ماده اصلی با ارزش استفاده شود. زیست فناوری در اینجا وارد میشود و به شکل بسیار گستردهای به بازیافت و استحصال فلزات کمک میکند.
وی با اشاره به بعد اقتصادی در صنعت و استفاده از تکنولوژی، یادآور شد: هر آن چیزی که در صنعت مورد استفاده قرارمیگیرد ابتدا باید از دیدگاه اقتصادی مورد بررسی قرار بگیرد و باید به شکل اقتصادی پاسخگو باشد. بنابراین بازارهای جهانی و آنچه که در این قضیه تولید میشود، می تواند اهمیت زیادی داشته باشد. با توجه به اینکه در جهان صنعتی و جهان علمی که الان در پیش رو داریم دانشمندان ایرانی هم در این زمینه فعالیتهای زیادی را انجام میدهند. وقتی مواد کم ارزش به مواد پر ارزش تبدیل میشود میتواند اقتصاد را در چرخه جهانی بگرداند و فواید زیادی برای ما دارد.
کشاورز علمداری با بیان اینکه استاندارد در ایران از وضعیت مناسبی برخوردار است، افزود: در ایران به استاندارهای جهانی خیلی نزدیک هستیم. در حال حاضر در مس سرچشمه از تکنولوژی زیستمحیطی برای استحصال فلز مس استفاده می کنیم. در زمینههای دیگر هم تحقیقات گستردهای از جمله بر فلز روی، طلا و اورانیوم شده است.
دکتر بیژن بمبئی بیوتکنولوژی را یکی از صنایع نوین در جهان معرفی کرد و گفت: بیوتکنولوژی یکی از پنج صنعت نوین است به همین خاطر همه کشورها توجه خاصی به این صنعت دارند و بعضی از کشورها مانند کوبا خیلی تک بعدی روی این صنعت سرمایهگذاری کرده اند و کشورهایی که ادعای سرمایهگذاری دارند در این صنعت هم سرمایهگذاریهای هنگفتی را دارند. در کشور ما هم برنامه ریزیهایی شده و در این راه گامهایی را برداشتهایم و با توجه به امکانات کشور این گامها خوب بوده و اخیرا هم حتی صادرات محصولات بیوتکنولوژی را به شکل دارو به کشور روسیه داشتهایم.
وی در ارتباط با نقش زیست فناوری در مبارزه با آلودگیهای زیستمحیطی، عنوان کرد: بیابانزایی، افزایش گازهای گلخانهای، کمبود بارشها مشکلاتی هستند که برای هر کدام از اینها بیوتکنولوژی میتواند راهکارهایی را ارئه دهد. همچنین در بحث بیوتکنولوژی می توانیم بررسی کنیم که چرا ریزگردها به وجود میآید و هم با کمک جغرافیدانان و هواشناسان میتوانیم مسیرهای گردو غبار و محل شروعش را بررسی کنیم و علتش را بفهمیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه ژنتیک و بیوتکنولوژی ادامه داد: مثلا گیاهانی را داریم که میتوانند با آب حداقلی رشد کنند و این مولفه میتواند کمک کند با استفاده از روشهای تکنولوژی آنها را سریعا تکثیر کنیم و در مناطقی که عاری از پوشش مناطق گیاهی هستند آنها را پرورش دهیم تا از تولید غبار جلوگیری کنیم.
دکتر سیدحسن قدسی پور ورود تکنولوژی را برای رفع کمبود مواد غذایی ضروری برشمرد و متذکر شد: با توجه به رشد فزاینده جمعیت در جهان و کمبود منابع که به طور روزافزون احساس میشود، ورود تکنولوژی برای رفع این کمبود کاملا ضروری است. از چند رقم اول واردات مثل سویا، دانههای روغنی که برای علوفه دام استفاده میشود، پنبه و یا تخم پنبه اقلام مهمی هستند که در رده اول واردات در کشور هستند و لازم است برای اینها تدابیری اندیشیده شود و کشور را در این زمینه خودکفا کنیم.
بمبئی به وضعیت زنجیره تحقیقات تا تولید محصول اشاره کرد و گفت: ما تحقیقات میکنیم ولی از تحقیقات نتیجهای عایدمان نمیشود. یعنی اگر زنجیرهای در نظر بگیریم که تحقیقات تنها شروع آن است و بعد از تحقیقات باید تکنولوژی و فنآوری به وجود بیاید و بعد از تکنولوژی محصول یا صنعت را داریم که میتواند خدمات و یا یک محصول قابل لمس باشد. متاسفانه این مسیر در کشور معیوب است.
وی به علل معیوب بودن این زنجیره پرداخت و توضیح داد: علل مختلفی دارد یکی اینکه اساتید ما بر اساس آیین نامه ارتقایی که دارند هیچ وقت تشویق نمیشوند که به سمت تولید فناوری بروند در صورتی که کشورهایی که توانستند در دنیا انقلاب صنعتی داشته باشند در تحقیقات اول نبودهاند. سرمایه گذاری ریسکپذیر به طور کلی در کشور خیلی کم داریم و اگر الگوپذیری از کشورهای دیگر و عملی کردن آنها بر اساس محیط اجتماعی خودمان صورت گیرد، میتوانیم پیشرفتهایی را داشته باشیم. اگر گره بین علم و فناوری و تجاریسازی در کشور باز شود، شاهد رشد جهشی خواهیم بود.
کشاورز علمداری نگاه کارآفرینانه بر روی تحقیقات دانشگاهی را کم دانست و متذکر شد: متاسفانه سیستم حمایت از دانش را به خوبی ارائه نمیکنیم و شرکتهای دانش بنیان فقط در حد بسیار جزیی فعالیت دارند و بخاطر مشکلات رشد زیادی ندارند. ما در رابطه با تحقیقات کم نداریم، ولی اگر از دید کارآفرینانه به قضیه نگاه کنیم نگاه کارآفرینانه نسبت به آنچه که روی این تحقیقات انجام می گیرد، کمتر است.
قدسی پور با ابراز تاسف از اینکه از نیروی کارآمد کمتر بهره میگیریم، عنوان کرد: خوشبختانه نیروی کارآمد داریم اما میزانش کم است و حتی از این مقدار کم هم به خوبی استفاده نمیکنیم. بیشتر نیاز ما در برنامهها است. افرادی که استعداد و خلاقیت دارند حمایت کافی از آنها نمیشود.
در خاتمه بمبئی با انتقاد از تعدد مراکز تصمیمگیری و عدم هماهنگی بین این مراکز در زمینه زیستفناوری، اظهار داشت: قانون مصوبی بهنام قانون ایمنی زیستی داریم که در آنجا به صراحت اجازه داده که ما محصولات تراریخته را تولید کنیم اما متاسفانه در ده سال گذشته این قانون اجرا نمیشد و یک بعدی اجرا میشد. ما محصولات تراریخته وارد میکردیم یعنی سویا و حتی ذرتی که وارد کشور میشد، تراریخته بود اما در کشور حتی اجازه کاشت آزمایشی محصولات تراریخته تولید داخل را نمیدادند که این مسئله یک قسمتش برمیگشت به تعدد مراکز تصمیمگیری که وزارتخانهای اجازه کشت محصولات تراریخته را میدهد و از طرفی مسولان وقت محیط زیستی کشور از کشت محصولی در کشور ممانعت می کردند که خوشبختانه قبلا با کیفیت خوب تست شده بود.
منبع: رادیو گفت و گو
<![if gte mso 9]> <![endif]><![if gte mso 10]>
<![endif]>
بنام خداوند منان
جناب آقای دکتر کشاورز علمداری،
همکار محترم،
با سلام و احترام، معروض می دارد همانطور مستحضرید در بسیاری از کشورها از نان و فیلترها جهت رفع الودگی استفاده می نمایند حال اگر کاتالیست کانورتورهای بر اگزوزهای خودروها نصب گردد و همچنین برجهایی در مکانهای آلوده مستقر گردد که بر آنها از اینگونه فیلترها استفاده شود الودگی کلان شهر بسیار کاهش خواهد شد.
با آرزوی سلامتی و موفقیت
سعیدپارسا