بررسی مدل E در کتاب مرجع ایمنی‌زیستی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد
تهیه و تنظیم: لیلا سرمدی- کتاب مرجع ایمنی‌زیستی سازمان خواربار و کشاورزی وابسته به سازمان ملل متحد با ارائه پنج مدل به‌منظور پاسخگویی به ابهامات کاربرد بیوتکنولوژی در کشاورزی با رویکرد ملاحظات تولید محصولات تراریخته با همکاری سیاست‌گذاران و اعضای کمیته‌های ملی ایمنی‌زیستی توسط این سازمان منتشر شده است. کتاب مرجع ایمنی‌زیستی به‌عنوان یک کتاب مرجع؛ منبعی در زمینه ایمنی‌زیستی محسوب می‌شود که حاصل تجربیات کارشناسان و متخصصان در آزمایشات و پروژه‌های مربوط به توسعه ایمنی‌زیستی در دنیا است. این کتاب با ارائه پنج مدل در …
کتاب مرجع ایمنی‌زیستی سازمان خواربار و کشاورزی وابسته به سازمان ملل متحد با ارائه پنج مدل به‌منظور پاسخگویی به ابهامات کاربرد بیوتکنولوژی در کشاورزی با رویکرد ملاحظات تولید محصولات تراریخته با همکاری سیاست‌گذاران و اعضای کمیته‌های ملی ایمنی‌زیستی توسط این سازمان منتشر شده است. کتاب مرجع ایمنی‌زیستی به‌عنوان یک کتاب مرجع؛ منبعی در زمینه ایمنی‌زیستی محسوب می‌شود که حاصل تجربیات کارشناسان و متخصصان در آزمایشات و پروژه‌های مربوط به توسعه ایمنی‌زیستی در دنیا است. این کتاب با ارائه پنج مدل در پاسخ به ملاحظات ابراز شده در رابطه با محصولات تراریخته و به عنوان یک ابزار آموزشی به‌منظور پاسخگویی به نیازهای مخاطبان خیلی خاص طراحی شده است.
در شماره‌های پیشین خبرنامه انجمن ایمنی‌زیستی ایران اطلاعات مربوط به هر پنج مدل کتاب مرجع ایمنی‌زیستی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد آورده شد. در این شماره به آخرین مدل از این کتاب پرداخته می‌شود.
در مدل E که آخرین مدل از پنج مدل درج شده در کتاب مرجع ایمنی‌زیستی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد است، قوانین و مقررات مربوط به گیاهان تراریخته و ملاحظات آنها آورده شده است. در این بخش، به توضیحاتی در رابطه با قوانین و ملاحظات گیاهان و جانوران تراریخته بعد از رهاسازی پرداخته شده است. در یک نگاه کلی؛ مقررات و چارچوب‌های قانونی در بیوتکنولوژی و ایمنی‌زیستی، چارچوب‌های بین‌المللی در ایمنی‌زیستی و ملاحظات قانونی مربوط به تهیه پیش‌نویس‌های ملی در ایمنی‌زیستی در آخرین مدل این کتاب آورده شده است. آخرین مدل کتاب مرجع ایمنی‌زیستی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد دارای سه فصل و دو پیوست است که در 104 صفحه آورده شده است. در ادامه، به تفکیک هر قسمت از این مدل، اطلاعاتی آورده شده است. در فصل اول این کتاب انواع ابزار مورد استفاده جهت قانون‌گذاری در مباحث بیوتکنولوژی و ایمنی‌زیستی آورده شده است. فصل دوم به بررسی اسناد حقوقی در ایمنی‌زیستی، اسناد الزام‌آور بین‌المللی در ایمنی‌زیستی و ابزار غیر الزام‌آور در مباحث ایمنی‌زیستی پرداخته است. بررسی توافقات و تعهدات در ایمنی‌زیستی از دیگر مباحث مطرح شده در فصل دوم آخرین مدل این کتاب است. فصل سوم کتاب به بررسی قوانین و اجزای چارچوب‌های ملی و بین‌المللی در ایمنی‌زیستی پرداخته است. هدف از قانون‌گذاری در مباحث ایمنی‌زیستی و بیوتکنولوژی، طرح قوانین ملی ایمنی‌زیستی، بررسی اصول و اجزای قانون ملی ایمنی‌زیستی و تنظیم مقررات ایمنی‌زیستی از جمله مواردی است که در این فصل آمده است. همچنین تجزیه و تحلیل ریسک‌های احتمالی، مشارکت عمومی و دسترسی به اطلاعات مربوطه و تصمیمات و تعاملات عمومی در رابطه با ایمنی‌زیستی در ادامه این فصل درج شده است. موضوع پایش و نظارت، مسئولیت و جبران خسارت، برچسب‌گذاری، شناسایی و ردیابی محصولات تراریخته این فصل را تکمیل می‌کند و با آوردن قوانین مربوط به منافع کشورها در رابطه با بیوتکنولوژی که هنوز به تصویب نرسیده است، کتاب به پایان خود می‌رسد. در دو پیوست آخرین مدل این کتاب، قوانین و اسناد بین‌المللی در رابطه با ایمنی‌زیستی و بیوتکنولوژی و معاهدات بین‌المللی شامل مقررات ایمنی‌زیستی کشورها بررسی شده است. در بخش آخر این مدل، واژه‌های مربوط به محصولات تراریخته به اختصار توضیح داده شده است.
قابل توجه است که برای دسترسی راحت‌تر به این کتاب مرجع، فائو تمهیداتی اتخاذ کرده است. به طوری که می‌توان با مراجعه به نشانی سازمان خوار و بار جهانی تمام پنج مدل کتاب را دریافت کرد. همچنین علاقمندان برای دریافت تمام فصل‌ها و جزییات بیشتر این کتاب می‌توانند به شماره‌های پیشین خبرنامه انجمن ایمنی‌زیستی ایران در سایت انجمن ایمنی‌زیستی مراجعه کنند.
منبع: خبرنامه انجمن ایمنی‌زیستی ایران، شماره 38، دی ماه 94