گیاهان تراریخته: روشنگری یک واقعیت

گیاهان تراریخته: روشنگری یک واقعیت

آفتاب – مهندسی ژنتیک گیاهی سریعترین فناوری پذیرفته شده در تاریخ بشر برای دستیابی به برتری‎های کیفی و کمی توسط کشاورزان بوده است.

این فناوری مزایای واقعی برای محیط زیست و معیشت زارعین در بر داشته و دارد. متاسفانه علی‌رغم مطالعات علمی معتبر و متعدد در مورد ایمن بودن محصولات تراریخته برای مصرف کننده و محیط زیست، هنوز این فناوری با ادعاهای گمراه‌کننده‌ای از سوی برخی افراد مواجه می شود که درآمد برخی از آن‎ها با تشویش اذهان عمومی گره خورده است.

نتایج یک پژوهش جامع بر روی مقالات منتشر شده در مجلات معتبر علمی نشان می‎دهد که کشت وکار گیاهان تراریخته باعث کاهش مصرف آفت‌کش‌ها به میزان 37 درصد، افزایش عملکرد گیاه به میزان 22 درصد و افزایش درآمد کشاورزان تا 68 درصد شده است. این ارقام معنی‌دار بوده و نشان می‌دهد که چرا مجموع سطح‌کشت‌شده توسط محصولات تراریخته در طی یک دوره 18 ساله معادل 150 درصد مساحت کشورهایی همچون آمریکا یا چین بوده است. در پژوهش حاضر به طور عمده از داده‎های مربوط به گیاهان متحمل به علفکش و مقاوم به آفات (در سه گیاه ذرت، سویا و پنبه تراریخته) در مقالات و منابع علمی معتبر مانند سایت گوگل اسکولار استفاده شده است. منابعی که مقالات و مطالب موافق یا مخالف تراریخته در آن به چشم خورده تا که مبادا به جانبداری یک‎طرفه از محصولات تراریخته تلقی شوند.

در این بررسی جامع اثر گیاهان تراریخته و مزایای زراعی و اقتصادی آن‎ها به صورت آماری مثبت و معنی دار بوده است. به هرحال آیا با روشن‌شدن این حقایق، بحث و چالش محصولات تراریخته بین موافقان و مخالفان آن به پایان خواهد رسید یا همچنان ادامه خواهد یافت؟ نه‎تنها کشاورزی پیشرفته و نیل به هدف تولید و توسعه پایدار مستلزم استفاده از فناوری‎های نو و به ویژه محصولات تراریخته است، بلکه گیاهان تراریخته مقاوم به آفات و بیماری‌ها می‌توانند در کشاورزی تلفیقی و ارگانیک در جهت کاهش مصرف سموم به کار روند.

کشت محصولات تراریخته با اهداف کشاورزی ارگانیک از جمله عدم مصرف سم همسو است. از این روست که اصطلاح “ارگانوژنیک”تعریف می‎شود که از پیوند مبارک محصولات ارگانیک و محصولات تراریخته به وجود می‌آید. تعریف این اصطلاح جهت تبیین اهداف مشترک کشاورزی ارگانیک و تولید محصولات تراریخته است. در واقع مهندسی ژنتیک و تولید محصولات تراریخته فناوری پیشرفته‌ای است که بشر با هوشمندی از آن بهره می‌برد تا معضلات استفاده از سموم را کاهش دهد و تولید غذای سالم همراه با امنیت غذایی را به ارمغان آورد. پیوند تولیدات تراریخته و ارگانیک در آینده اجتناب ناپذیر و در واژه ارگانوژنیک برتارک راهبرد امنیت غذایی خواهد درخشید تا که نگرانی‎های جامعه بشری از رفتن شتاب آلود به جمعیت ده میلیاردی کاسته شود.

دکتر پیمان نوروزی- عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند

منبع: آفتاب