تبلیغات انتخاباتی ریشه وعده های موسمی تولید ستیز
عبدالحسین طوطیایی*- وعده “آوردن نفت بر سر سفره مردم” بدون تردید آغاز شیوه ای موهن و جدید از تبلیغات ریاست جمهوری بود که بدعت آن در سال 1384 گذاشته شد. وعده ای که سرانجام و با اجرایی شدن یارانه های نقدی هم از منزلت مردم فرو کاست و هم جایگاه ریاست جمهوری را تا حد یک شرکت و تولید تجاری مانند مواد شوینده و …… به پایین کشاند. مهمتر از همه آنکه بر آخرین انگیزه های تولید در محدوده 85 درصد از تولید کنندگان بخش کشاورزی (کشاورزان خرده پا) نیز آسیب های آشکاری وارد آورد. این بخش از بهره برداران گرچه حدود چهل درصد از اراضی زراعی را در اختیار دارند اما حداقل یک پنجم از جمعیت کشور را زیر پوشش معیشتی خود داشته و سهمی بیش از چهل درصد در تولید ناخالص ملی را در حوزه کشاورزی دارا هستند. دریافت یارانه نقدی در اولین سال برقراری و جایگزینی آن در شرایط درآمد شکننده و آسیب پذیر فعالیت های کشاورزی، اثرات پر رنگی را در رها کردن این حرفه و شتاب بیشتر در کوچ های بی برگشت روستاییان به خصوص در مناطق خشک کشور به جای نهاد. اثراتی که بایستی باز هم مورد کند و کاو بیشتر جامعه شناشان و اقتصاد دانان قرار گیرد.
تبلیغات انتخاباتی ریشه وعده های موسمی تولید ستیز
وعده “آوردن نفت بر سر سفره مردم” بدون تردید آغاز شیوه ای موهن و جدید از تبلیغات ریاست جمهوری بود که بدعت آن در سال 1384 گذاشته شد. وعده ای که سرانجام و با اجرایی شدن یارانه های نقدی هم از منزلت مردم فرو کاست و هم جایگاه ریاست جمهوری را تا حد یک شرکت و تولید تجاری مانند مواد شوینده و …… به پایین کشاند. مهمتر از همه آنکه بر آخرین انگیزه های تولید در محدوده 85 درصد از تولید کنندگان بخش کشاورزی (کشاورزان خرده پا) نیز آسیب های آشکاری وارد آورد. این بخش از بهره برداران گرچه حدود چهل درصد از اراضی زراعی را در اختیار دارند اما حداقل یک پنجم از جمعیت کشور را زیر پوشش معیشتی خود داشته و سهمی بیش از چهل درصد در تولید ناخالص ملی را در حوزه کشاورزی دارا هستند. دریافت یارانه نقدی در اولین سال برقراری و جایگزینی آن در شرایط درآمد شکننده و آسیب پذیر فعالیت های کشاورزی، اثرات پر رنگی را در رها کردن این حرفه و شتاب بیشتر در کوچ های بی برگشت روستاییان به خصوص در مناطق خشک کشور به جای نهاد. اثراتی که بایستی باز هم مورد کند و کاو بیشتر جامعه شناشان و اقتصاد دانان قرار گیرد.
اکنون و در تکرار کمدی وار این اشتباه تاریخی، مجددا زمزمه هایی از این وعده های تولید ستیز و در سودای دستیابی به کرسی مدیریت اجرایی از جانب جریاناتی به چشم می خورد. آنانی که برای اثبات بزرگ بودن خود جز تحقیر مردم راهی نمی بینند بازهم دست به کار شده و با طرح پرداخت یارانه های نقدی و یا بذل و بخشش هایی از کیسه میهمان، آرایشی از حاتم طایی بر خود می زنند. چنین تبلیغاتی بدون تردید در جامعه ای تاثیر گذار است که مخاطبان قابل توجهی در مدار فقر و تنش های معیشتی داشته باشند. مردمی که ناگزیرند برای تنازع بقای طبیعی خود به دنبال مرکب رییس جمهور بدوند تا شاید دستی از کرامت برون آمده و نامه درخواست آن ها را برای حواله ای بگیرد. شاید این یارانه های کذایی بر لبان تف آلود این مخاطبان پنبه ای خیس از بخشش بساید اما ای کاش بدانند که پایه های این کرسی ها را نیز پایدار نخواهد کرد. بسیاری از ما رفراندوم تاریخی چند ماه قبل در کشور سویس را به خاطر می آوریم. در این همه پرسی پرداخت یارانه نقدی به میزان 2500 یورو در ماه و برای هر نفر از شهروندان به رای گذشته شد و شگفتا که 78 درصد از مردم به آن رای منفی دادند. به راستی آیا منزات مردم ما با دیرینه تمدن و تاریخ طولانی از مردم سویس نازل تر است؟ اگر نیست و البته که نیست چرا به وسوسه یک کرسی اجرایی اینگونه از شایستگی آنان هزینه می کنیم؟ آیا این سوداگران نمی دانند که ریاست بر مردمی که از تاتوانی و فقر تن به صندوق رای داده اند هیچ افتخار و مزیتی را برایشان نخواهد داشت؟ سیاست های کلان در بخش کشاورزی تا می تواند بایستی در جهت افزایش درآمد کشاورزان از طریق تولید پایه گذاری شود. در این راهبرد هرگونه پرداخت یارانه نقدی، مدیریت فعال و پویای این بخش را به مدیریت “خانه سالمندانی” تبدیل می کند. کشاورزان نیز در چنین مناسبتی و حتی در جوانی هم به عرصه پیری دورخیزمی کنند. آن ها به تدریج نگاه از خاک مزارع بر گرفته و در انتظار سخاوت و برداشت از خود پرداز بانک ها روز ها از پی هم می شمارند. وعده های بی پشتوانه و حتی با پشتوانه برای یارانه نقدی در تبلیغات انتخاباتی ضمن بسیاری از پیامد های مستقیم منفی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در حقیقت برداشت از سفره آیندگان سرزمین ما هم محسوب می شود. آیندگانی که متاسفانه تا توانستیم از منابع تجدید ناپذیر انان گرفتیم و اکنون هم از سهم ناچیزی که باید برایشان به جا بگذاریم به مصرف تبلیغات برای سکو های خود می پردازیم.
*پژوهشگر کشاورزی