تولید برنج هایی با خاصیت مولتی ویتامین
نسل سوم محصولات تراریخته با هدف منتفع شدن مصرف کننده ها از مواد غذایی بیشتر شامل ویتامین ها و مواد معدنی در حال تولید است.
جمعیت رو به افزایش جهان و محدودیت منابع برای تامین غذای کافی و سالم برای بشر نشان از لزوم تولید بیشتر و متراکم تر غذا دارد. غنی سازی محصولات کشاورزی اصلی از عناصر غذایی ضروری مورد نیاز انسان، یکی از سالمترین و کم هزینه ترین روش ها برای رفع کمبود عناصر غذایی به ویژه برای طبقه کم درآمد جامعه است. استفاده از فناوری در تولید محصولات کشاورزی به مقابله با شرایط نامطلوب کشت کمک می کند.
مهندسی ژنتیک ابزاری است که در تولید محصولاتی با ارزش غذایی افزوده موفق بوده است.فناوری مهندسی ژنتیک و محصولات تراریخته از ابزارهایی هستند که توانسته اند به افزایش بهره وری در مصرف عناصر غذایی ضروری در هنگام کشت کمک کنند. این بهره وری بالا افزایش عملکرد را در پی خواهد داشت. فناوری مهندسی ژنتیک همچنین می تواند در تولید گیاهانی که در برابر تغییرات اقلیمی و سایر شرایط نامساعد محیطی مقاوم هستند کمک شایان توجهی کند.
برنج طلایی نمونه ای از دستاوردهای مهندسی ژنتیک در تولید مواد غذایی با ارزش غذایی افزوده است. کمبود ویتامین آ روزانه منجر به مرگ 4500 کودک می شود. استفاده از برنج طلایی غنی از پیش ماده ویتامین آ روشی کم هزینه برای جوامع فقیری است که هم از کمبود ویتامین آ رنج می برند و هم برنج غذای اصلی آن ها است. حتی بانک جهانی هم استفاده از غلات غنی شده را به عنوان روش اصلی معمول برای مبارزه با سوء تغذیه توصیه می کند. برنج طلایی نمونه ای از این محصولات غنی شده است. بانک جهانی در همین زمینه تاکید کرده است که آموزش و فرهنگسازی از طریق رسانه های ارتباط جمعی و ایجاد آمادگی برای پذیرش این محصولات نقش مهمی دارند. به نظر می رسد با گذشت بیش از بیست سال از تولید تجاری محصولات تراریخته و با توجه به مزایای این محصولات برای سلامت انسان و محیط زیست رویکرد جامعه جهانی نسبت به فناوری مهندسی ژنتیک و محصولات تراریخته به عنوان دستاوردهای آن در حال تغییر باشد.
تولید محصولات غنی از عناصر غذایی یکی از خدمات ارزنده مهندسی ژنتیک گیاهی برای کمک به رفع سوء تغذیه در میان انسان ها است. برنج طلایی غنی از بتا کاروتن که برای کمک به حل مشکل کمبود ویتامین آ به کمک مهندسی ژنتیک طراحی و تولید شده است نمونه ای از خدمات ارزنده این فناوری برای حل بحران های حال حاضر است. برنج طلایی پتانسیل فراوانی برای بهبود جذب عناصر غذایی پر مصرف دارد.
نتایج پژوهشی که به تازگی در مجله کشاورزی و امنیت غذایی منتشر شده است توانمندی برنج طلایی در کمک به حل بحران کمبود ویتامین آ را تایید می کند. مطالعات انجام شده همچنین نشان می دهد اولین مساله ای که در مورد برنج طلایی مطرح می شود پذیرش مصرف این برنج در جوامعی است که برنج قوت غالب آن هاست و از کمبود ویتامین آ هم رنج می برند. هفده سال از معرفی برنج طلایی می گذرد. با تکمیل پژوهش ها زمان آن رسیده است که برنج طلایی به تولید کننده ها و مصرف کننده ها معرفی شود. برای این منظور لازم است دانشمندان و مروجین کشاورزی برنج طلایی را با تمام ویژگی های مفید و منحصر به فرد آن به متولیان سلامت و رفاه عمومی جامعه به ویژه برای سلامت زنان و کودکان معرفی کنند.
دکتر دوبوک، نویسنده این مقاله مروری، پیش بینی می کند در آینده به کمک مهندسی ژنتیک برنجی طراحی شود که علاوه بر بتا کاروتن از سایر عناصر غذایی و مواد معدنی غنی شده باشد. وی می گوید چنین برنجی می تواند به شکل مولتی ویتامین برای بدن انسان عمل کند.
مقاله مروری دکتر دوبوک در مجله کشاورزی و امنیت غذایی در دسترس است.