مقاله ارماکوا
متن شبهه
گفته شده موشها پس از تغذیه با محصولات تراریخته با کاهش باروری و افزایش مرگ و میر نوزادان مواجه شدهاند.
تبیین شبهه
شخصی با نام «ایرینا ارماکوا» کارشناس بنیاد صهیونیستی صلح سبز (GM Free Cymru, 2007) در کنفرانس «اپیژنتیک، تراریخته و ارزیابی ریسک» که با هدف گردهمایی مخالفان این فناوری از سوی صلح سبز در سال ۲۰۰۵ برگزار شد، مدعی شده است در مطالعه آثار جیره سویای تراریخته بر موشهای آزمایشگاهی مشاهده کرده است که باروری این موشها کاهش یافت، نیمی از نوزادان تلف شده و بقیه دچار عوارض مختلف هستند. ادعای مطرح شده در این مقاله و تصویر مرتبط با آن بخشی از جزوهای بود که از سوی یک انجمن مدعی صنعت ارگانیک چندی پیش برای نمایندگان مجلس شورای اسلامی ارسال شد.
پاسخ شبهه
ارائه مقاله ایرینا ارماکوا (Irina Ermakova) در کنفرانس صلح سبز بلافاصله با فضاسازی جریانهای ضد مهندسی ژنتیک همراه شد. وی هیچ گاه حاضر نشد متن کامل مقاله خود را در یک ژورنال علمی پژوهشی منتشر کند یا در اختیار مراجع رسمی حوزه سلامت قرار دهد. «کمیته مشورتی غذاها و فرایندهای جدید» در «سازمان استانداردهای غذایی انگلستان» با ارزیابی مقاله ارماکوا ضمن اعلام این مطلب آورده است: «فرایند ارزیابی که در مجلات معتبر الزامی است درباره گزارش ارماکوا طی نشده است… این گزارش فاقد اطلاعات کافی برای ارزیابی نتایج است… در این گزارش اطلاعاتی درباره آزمایش وجود آلودگی و مایکوتوکسینها در منبع سویا وجود ندارد… همچنین ترکیب و ارزش غذایی جیره پیشبینی شده برای موشها مشخص نشده است. روشن است در صورتی که جیره غذایی دارای مقدار زیادی سویا باشد سلامت موشها دچار اختلال میشود. همچنین کیفیت پروتئین در ارقام مختلف سویا و مناطق جغرافیایی مختلف، متفاوت است. بنابراین در چنین مطالعهای باید اطلاعات مربوط به چگونگی در نظر گرفتن این موارد ذکر شده باشد.» بیانیه کمیته مشورتی سازمان استاندارد غذایی انگلستان در پایان، نتایج مطالعات ادعایی ارماکوا را با مطالعاتی که روش تحقیق در آنها به دقت رعایت و در منابع معتبر منتشر شده است (see e.g. Brake, 2004; Sakamoto, 2007; Barabanova, 2016) در تناقض دانست. (ACNFP, 2005)
برخی دانشمندان نیز پاسخهای جامعی به مقاله ارماکوا ارائه کردهاند که در مجله معتبر Nature Biotechnology منتشر شده است (Marshall 2007). از جمله اینکه روش تحقیق در این مقاله رعایت نشده و یا شرکتی که ادعا شده است سویای تراریخته متعلق به آن است (شرکت ADM هلند) اساسا چنین سویایی تولید یا عرضه نکرده است. همچنین پیش از مطالعه روی موشها هیچ آزمایشی برای اطمینان از سلامتی آنها صورت نگرفته است. (Ibid)
با وجود اینکه در سایتهای اینترنتی غیرمعتبر بارها ادعای مرگ و میر حیوانات در اثر مصرف محصولات تراریخته ذکر شده است اما چنین مرگ و میری در طی بیست سال که از تولید و مصرف دامی و انسانی محصولات تراریخته میگذرد مشاهده نشده و تنها در چنین نوشتههایی ادعا شده است. صدها مطالعه منتشر شده در مجلات معتبر علمی و گزارشهای مجامع رسمی مرتبط با سلامت همچون سازمان جهانی بهداشت و سازمانهای غذا و داروی منطقهای و ملی نیز بر عدم وجود چنین عوارضی تأکید دارند.