مخالفت به‌نژادگران با پیوستن ایران به کنوانسیون بین‌المللی UPOV
جمعی از به‌نژادگران مخالفت خود را با پیوستن ایران به کنوانسیون بین‌المللی حمایت از ارقام جدید گیاهی UPOV اعلام کردند و آن را موجب افزایش هزینه‌های تولید و حتی وابستگی ایران به کشورهای دیگر برشمردند.
به گزارش مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران به نقل از تسنیم، ولی‌الله محمدی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در نشست خبری با موضوع پیوستن به کنوانسیون حمایت از ارقام جدید گیاهی (UPOV) آری یا خیر؟ اظهار کرد: اسفندماه گذشته به ما اطلاع دادند این سند یک هفته دیگر در صحن علنی مجلس بررسی می‌شود و از ما خواستند در این رابطه اظهار نظر کنیم.
وی افزود: با دیدن این لایحه بنده به طور مرتب از مسئولین سوال کردم که پیوستن به این معاهده بین‌المللی چه سودی برای کشور ما دارد که هیچ فردی نتوانست پاسخی در این خصوص ارائه دهد.
محمدی ادامه داد: امیدواریم که این بار مجلس از متخصصان داخلی نظرخواهی کند تا سود و زیان احتمالی این لایحه مشخص شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بررسی هزینه فایده پیوستن ایران به این معاهده بین‌المللی گفت: از مزایای پیوستن به این معاهده بین‌المللی می‌توان به حفظ حقوق به‌نژادگران اشاره کرد (هرچند باید اشاره داشت که این به‌نژادگران خارجی هستند) این امر برای کسب اعتبار بین‌المللی خوب است و باعث می‌شود که ما به دنیا اعلام کنیم که کشور قانونمندی هستیم.
محمدی افزود: برخی چنین می‌گویند که با پیوستن ایران به UPOV تکنولوژی تولید بذور به کشور وارد می‌شود اما بنده فکر نمی‌کنم که این اتفاق بیفتد.
وی گفت: همه شرکتهای بذری که اکنون با ما همکاری می‌کنند بذوری که دارند، را به ما می‌فروشند و اگر قرار باشد بذر خیلی خوبی را به ما ندهند با پیوستن به این معاهده نیز باز آن را به ما نمی‌فروشند مانند اینکه کشورهای غربی اکنون به ما هواپیما نمی‌دهند.
محمدی تاکید کرد: در صورتی که قرار است کشورهای غربی یک تکنولوژی را به ما ندهند با عضویت UPOV نیز امکان انتقال آن به کشور ما فراهم نمی‌شود.
وی گفت: وقتی شرکتهای خارجی به ما بذری می‌فروشند در شرایط فعلی نیز قوانین سختگیرانه‌ای دارد و خود آنها از UPOV جلوترند.
وی در ادامه با اشاره به معایب پیوستن ایران به UPOV گفت: بزرگترین عیب پیوستن ایران به این معاهده بین‌المللی این است که با توجه به آنکه ما وارد کننده بذور هستیم و بخش عمده بذور ذرت، سبزی و صیفی وارداتی است، در صورت پیوستن به این معاهده باید تنها به طور کامل حق و حقوق به‌نژادگران خارجی حفظ شود، در حالی که ما صادرات بذور نداریم پیوستن به این معاهده بین‌المللی سودی برای کشورمان نخواهد داشت.
وی همچنین اظهار داشت: پیوستن ما به این معاهده همچنین موجب عطف‌به‌ماسبق می‌شود و هر کشوری که عضو باشد در صورتی که قبلا از بذور به‌نژادگران دیگر کشورها استفاده کرده باشد باید جریمه‌های سنگینی را بپردازد.
چه کسی لایحه پیوستن به UPOV را به مجلس برد؟
بنابراین گزارش محمود تولایی رئیس انجمن ژنتیک کشور نیز در این نشست، اظهار کرد: برای پیوستن به کنوانسیونهای جهانی باید هوشمندانه عمل کرد زیرا در این کنوانسیونها ممکن است محدودیت‌هایی بر دیگر کشورها اعمال شود.
وی افزود: در این کنوانسیونها به طور معمول تکالیفی به صورت دستوری برای اعضا مشخص می‌کنند و بعضی از بندهای این کنوانسیونها نیز به صورت اختیاری مطرح می‌شود.
رئیس انجمن علمی ژنتیک کشور ادامه داد: باید مشخص شود که، در دولت چه کسی پیشنهاد لایحه پیوستن ایران به کنوانسیون حمایت از ارقام جدید گیاهی (UPOV) داده است، براساس پرس و جوهایی که ما کردیم هنوز مشخص نیست چه کسی این پیشنهاد را به مجلس داده است.
با پیوستن به UPOV برای استفاده از سیب و پرتقال خودمان باید به خارجی‌ها پول دهیم
بنابراین گزارش بهزاد قریاضی رئیس انجمن ایمنی زیستی نیز در این نشست با اشاره به اینکه روند پیوستن کشورها به UPOV بسیار کند است گفت: شاید این طولانی‌ترین مدتی باشد که کشورهای مختلف به یک کنوانسیون بین‌المللی پیوستند به طوری که در سال 61 وقتی که این اتحادیه ایجاد شد در ابتدا به مدت 7 سال تنها کشورهای آلمان، هلند و انگلستان عضو این معاهده بودند و در سالهای آینده نیز کشورهای معدود دیگری با سرعت کمی پیوستند.
وی با بیان اینکه پیوستن به UPOV موجب منافعی برای کشور ما نیست اظهار کرد: پیوستن به این کنوانسیون نه تنها منافع‌ای برای ما ندارد از قضا دست به‌نژادگران داخلی ما را می‌بندد زیرا دیگر امکان اصلاح نژاد واریته‌های موسوم به “اساسا مشتق شده” از واریته های قبلی و تغییر آن در داخل کشور برای استفاده وجود ندارد.
رئیس انجمن ایمنی زیستی کشور ادامه داد: پیوستن بهUPOV موجب می‌شود که واریته‌های گونه‌های مختلف گیاهی را که تا کنون به طور قانونی ولی بدون رعایت حقوق به‌نژادگران خارجی وارد کشور می‌شد مورد ادعای شرکت های خارجی قرار بگیرد آنها ادعا (مالکیت) کنند.
وی اظهار داشت: بیشتر گلهایی که اکنون روی میزهای خود می‌بینید واریته‌های خارجی دارند همچنین پرتقال‌های والنسیا و تامسون و بیشتر سیب‌هایی که می‌خوریم واریته‌های خارجی دارند و در صورت پیوستن به این معاهده باید من‌بعد حقوق مالکیت به‌نژادگران خارجی را بپردازیم.
رئیس انجمن ایمنی زیستی اظهار داشت: انواع هلو و آلو که در کشور استفاده می‌شود همه آنها را به طور رایگان استفاده می‌کنیم، اما با پیوستن بهUPOV مکلف هستیم که پول (به‌نژادگران خارجی) را بپردازیم.
وی افزود: در صورت پیوستن به UPOV برای تولید و فروش هر شاخه گل باید به پول کشور خودمان حدود 3 هزار تومان بپردازیم که این امر باعث می‌شود هزینه‌های تولید در کشور ما بالا رود.
رئیس انجمن ایمنی زیستی اظهار داشت: نظر من آن است که هنوز زمان پیوستن ایران به UPOV نرسیده است زیرا ما با پیوستن به این اتحادیه نمی‌توانیم منافع مادی داشته باشیم و واریته‌های خود را در دیگر کشورها به فروش برسانیم.
وی همچنین انتقاد به موافقان پیوستن UPOVبرای عدم شرکت در این نشست خبری اظهار کرد: موافقان پیوستن UPOVحتی حاضر نشدند در این جلسه حاضر شوند تا دلایل خود را برای پیوستن ایران به این کنوانسیون بین‌المللی و منافع احتمالی که مدنظر آنهاست بیان کنند.
وی خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد که موسسه ثبت و گواهی نهال و بذر این لایحه را به مجلس ارائه داده باشند و حتی خود وزارتخانه در جریان پیشنهاد این لایحه قرار گرفته باشد اما به نظر می‌رسد که از ماهیت آن خبر نداشته‌اند؛ به همین منظور لازم است که قبل از ارائه چنین لایحه‌هایی به مجلس نظر کارشناسان بخش نیز گرفته شود.
ابراز نگرانی موسسات تحقیقاتی از پیوستن ایران به UPOV
بنابراین گزارش شاهین واعظی عضو سابق هیئت علمی بانک ژن گیاهی ایران در این ارتباط اظهار کرد: این لایحه بعد از برگشت خوردن از صحن علنی مجلس اکنون دوباره در کمیسیون کشاورزی در حال بررسی است و این امکان را دارد که تصویب شود. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان بخش با این امر مخالفند.
وی افزود: باید توجه داشت که در شرایط فعلی ما موضوع الحاق به کنوانسیون حمایت از ارقام گیاهی (UPOV) یا اصلاح گواهی ثبت گیاهان (داخلی)؟
واعظی گفت: این لایحه باید قبل از اینکه به مجلس ارائه می‌شد در معرض دید به‌نژادگران قرار می‌گرفت؛ زیرا موسسات تحقیقاتی داخلی در این باره اظهار نگرانی دارند.
با پیوستن به UPOV به دنبال تحریم ایران هستند
بنابراین گزارش سپه‌وند رئیس اسبق موسسه اصلاح و تهیه بذر کشور نیز اظهار کرد: پیوستن به معاهده بین‌المللی UPOV منجر به اجرای قوانین سختگیرانه می‌شود که بنده پیوستن آن را به صلاح کشورمان نمی‌دانم.
وی افزود: با پیوستن به این معاهده بین‌المللی به‌نژادگران داخلی ما ناامید می‌شوند زیرا هنوز شرایط مناسب برای پیوستن ما به این معاهده مهیا نیست و امکان آنکه بعد از مدت کوتاهی بتوانیم تولیدات خود را در صادرات بخش بذور رونق دهیم وجود دارد.
رئیس اسبق موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر گفت: اگر به UPOV بپیوندیم و فقط از بذور خارجی استفاده کنیم مطمئن باشید که این امر منجر به وابستگی ما به کشورهای دیگر می‌شود زیرا آنها با سیاسی‌کاری واردات بذر را نیز تحریم می‌کنند.
نظر کارشناس پیوستن به UPOV
بنابراین گزارش علیرمایی کارشناس موسسه ثبت و گواهی بذر و نهال اظهار کرد: نظرات کارشناسان و به‌نژادگران که با پیوستن ایران به این معاهده بین‌المللی مخالف‌اند را به مسئولان انتقال می‌دهند.
وی افزود:درست است که پیوستن ایران به این کنوانسیون بین المللی موجب می‌شود که هزینه‌های تولید در کشور ما بالا رود اما باید توجه داشت که تا چه زمانی می‌توانیم این شرایط را ادامه دهیم.
کارشناس موسسه ثبت بذر و نهال گفت: در حال حاضر نیز افرادی در ایران وجود دارند که تولیدکننده بذور هستند اما نمی‌توانند در سطح جهانی از حق و حقوق خود دفاع کنند.