تلاش برای تولید گیاهان مقاوم به خشکی‌وشوری با ویرایش ژنومی کریسپر

به گزارش مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران به نقل از ایسنا دبیر اجرایی دومین سمپوزیوم کریسپر با بیان این‌که کریسپر، یکی از چند تکنیکی است که می‌توان با آن ژنوم را ویرایش کرد؛ گفت: در تلاشیم که با کمک کریسپر بتوانیم گیاهانی تولید کنیم که نسبت به حمله آفات،حشرات،کم‌آبی و خشکی و شوری مقاوم باشند.

صادق شجاعی در حاشیه دومین سمپوزیوم کریسپر، اظهار کرد: گفته می‌شود که در سال ۲۰۵۰ جمعیت کره زمین به ۸.۳ میلیارد می‌رسد و از آنجایی که کشور ما هم تحت تاثیر این افزایش جمعیت قرار می‌گیرد، باید در آینده گیاهانی داشته باشیم که با این شرایط نامساعد سازگار باشند و از اثرات افزایش جمعیت مثل کمبود غذا و افزایش فقر جلوگیری کنیم.

دانشجوی دکتری بیوتکنولوژی کشاورزی در توضیح تکنیک کریسپر گفت: به زبان ساده کریسپر یک قیچی مولکولی است که با استفاده از آن می‌توان رشته‌های دی‌.ان‌.ای را برید و هر اصلاحی را که می‌خواهیم، در ژنوم انجام دهیم. بدن ما از میلیاردها سلول تشکیل شده و در سلول‌های ما ژنوم قرار دارد که خود این ژنوم‌ها از یک‌سری کد ژنتیکی تشکیل شده که این‌ها دفترچه‌های راهنمای حیات هستند که هرگونه غلط یا اشتباه املایی در این کدهای ژنتیکی می‌تواند باعث بیماری و یا نقص ژنتیکی شود که ما با استفاده از کریسپر، این قیچی مولکولی، رشته‌های دی‌.ان‌.ای را می‌بریم و کد ژنتیکی معیوب را پاک، ویرایش یا تعمیر می‌کنیم.

شجاعی درباره تاثیر این تکنیک در درمان بیماری‌های مختلف گفت: ما با استفاده از این تکنیک می‌توانیم بیماری‌های ژنتیک، عفونی و سرطان یا حتی ایدز را با شیوه‌هایی درمان کنیم که ده یا بیست سال پیش برای ما شبیه داستان‌های علمی تخیلی بود ولی الان در حال حاضر دارد واقعیت پیدا می‌کند و روز ‌به روز این تکنیک جدیدتر می‌شود و توسعه پیدا می‌کند.

وی تصریح کرد: ما امروز این سمپوزیوم را در پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری برگزار کردیم که بیش از ۳۰۰ نفر در این سمپوزیوم شرکت کرده‌اند. هدف ما از برگزاری این سمپوزیوم برداشتن گامی در جهت ترویج ویرایش ژنومی کریسپر در ایران است.

شجاعی با بیان اینکه فعالیت‌های محققان ایرانی در استفاده از تکنیک کریسپر موفقیت‌آمیز بوده است، افزود: در پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری محققانی داریم که توانستند روی بیماری مدل‌های موشی فعالیت می‌کنند که فعالیت‌هایشان هم موفقیت‌آمیز بوده و مقالاتشان در مجلات معتبر منتشر شده است. ما از تکنیک کریسپر در گیاهان هم استفاده می‌کنیم که در آینده خبرهای خوبی را از این حوزه خواهیم شنید.

دبیر اجرایی دومین سمپوزیوم کریسپر خاطرنشان کرد: هدف ما از استفاده از کریسپر روی گیاهان این است که بتوانیم ژنوم گیاهان را بدون وارد کردن هیچ ژنی در آن‌ها ویرایش کنیم و گیاهانی را دست‌ورزی کنیم که با توجه به شرایط اقلیمی پیش رو مانند گرمایش جهانی، بارش‌های خارج از فصل، زمستان‌های کوتاه که موجب کاهش عملکرد گیاهان می‌شود، مقاوم شوند.