غفلت دولتیان از توانمندیهای زیستفناوری کشاورزی ادامه دارد.
به گزارش روابط عمومی انجمن زیستفناوری جمهوری اسلامی ایران، دومین جشنواره زیست فناوری کشور از تاریخ 26 الی 30 دی نشانگر توانمندی عظیم زیستفناوران کشور است که در قالب نمایشگاهی با حضور 122 شرکت خصوصی و 30 موسسه آموزشی و پژوهشی بروز یافته است. برگزاری چنین نمایشگاههایی نمایشی از …

به گزارش روابط عمومی انجمن زیستفناوری جمهوری اسلامی ایران، دومین جشنواره زیست فناوری کشور از تاریخ 26 الی 30 دی نشانگر توانمندی عظیم زیستفناوران کشور است که در قالب نمایشگاهی با حضور 122 شرکت خصوصی و 30 موسسه آموزشی و پژوهشی بروز یافته است. برگزاری چنین نمایشگاههایی نمایشی از قدرت فناوری و قابلیتهای آن در رفع نیازها و پیشرفت جامعه به مردم و مسئولین است و حتماً نباید بستری برای دادن آدرسهای غلط به مردم و مسئولین شود.
بر اساس سخنرانی معاون آموزشی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری خوشبختانه 2000 هیئت علمی و 3000 دانشجوی دورههای کارشناسی ارشد و دکتری در این حوزه فعال هستند. ارائه آمار افتخار آمیز تولید 22 داروی نوترکیب که به زودی به 50 مورد خواهد رسید و همچنین اعلام شبیهسازی دامها و مهندسی ژنتیک آنان برای تولید دارو نشان از پیشرفتهای فوقالعاده کشور در این زمینهها دارد و نشان میدهد در بخش زیست فناوری سلامت شتاب رشدی خوبی داریم. بر این مجموعه بایستی تشخیص مولکولی تقریبا تمامی بیماریهای ژنتیک و عفونی را نیز افزود. در یک روند طبیعی، تولیدات چشمگیر در این حوزه میتواند خود باعث تشدید بیشتر حرکت شده و در آینده شاهد رشد و شکوفایی بیشتری در بهرهمندی کشور در حوزه زیست فناوری سلامت باشیم.
با این حال، همان طور که در سالهای اخیر شاهد بودهایم به بخش زیست فناوری کشاورزی در این جشنواره نیز کمتر توجه شده است. در حالی که بر اساس سند ملی زیست فناوری هدف اصلی از سرمایهگذاری در این حوزه فراهم آوردن "امنیت غذایی و سلامت" اعلام شده است. نه اخباری از پیشرفت در این زمینه اعلام میشود و نه برنامهای مدون و قابل اجرا مطرح میشود. نکته قابل توجه اینکه، دو معاون پژوهشی و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در همین زمینه ادعای تخصص دارند. اما معاون محترم پژوهشی رسماً در یک سخنرانی استفاده از گیاهان مهندسی ژنتیک شده یا تراریخته را به شدت تقبیح کرده و معاون دیگر در زمان مدیریت خود در پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی، مفتخر به لاک و مهر و قفل و زنجیر کردن برنج تراریخته بوده و در جلسات تصمیم گیری درباره قانون ایمنی زیستی تمامی تلاش خود را برای جلوگیری از نظام بخشیدن به رهاسازی گیاهان تراریخته کرده است. نتیجه عملی چنین نظراتی در پستهای کلیدی واردات 3 تا 6 میلیارد دلاری محصولات تراریخته در سالهای اخیر بوده است. کم توجهی به اهمیت زیست فناوری کشاورزی تا آنجاست که شعار جشنواره امسال نیز از " امنیت غذایی و سلامت" تبدیل به "زندگی و سلامت" شده است.
در سخنرانیهای افتتاحیه نیز موارد قابل تأملی از توصیههای نادرست به پژوهشگران و فناوران دیده میشود. برای نمونه، خانم دکتر سلطانخواه با آوردن دلایلی از آنها می خواهد تا در جهت تولید تجهیزات پژوهشی تلاش کنند. یعنی باز هم پژوهش برای پژوهش. شاید نتوان بر ایشان خرده گرفت چراکه مشورتهای مدیران زیر مجموعه خود را منعکس میکنند. اما وی میتوانستند به گفتههای مدیرانی اتکا کنند که مشورتهای صحیح و قابل اجرا به ایشان ارائه کنند و در حصاری که خود دور خود پیچیدهاند غرق نشوند.
البته پرسش اساسی این است که با وجود حدود 5000 نفر پژوهشگر در حوزه زیست فناوری و توزیع بیش از 400 میلیارد ریال بودجه توسط ستاد توسعه زیست فناوری چقدر این ستاد در رشد و توسعه و بهرهمندی کشور از فناوریهای زیستی نقش داشته است؟ این ستاد بایستی با ارائه آمارهای قابل اتکا پاسخگوی کارایی خود باشد. آیا میتوان تصور کرد مسئول چنین ستاد مهمی ثبت اختراعات زیست فناوری را مورد سوال قرار دهد (مصاحبه تلویزیونی در حاشیه نمایشگاه دستاوردهای زیستفناوری قبلی) و یا زیست فناوری را دگرگون کننده ارزشها بداند (مصاحبه مطبوعاتی در حاشیه همایش اخلاق در زیستفناوری)؟ آیا وقت آن نرسیده که مسئولین نظام مقدس جمهوری اسلامی نسبت به اینگونه برخوردهای بازدارنده و مانع از توسعه زیست فناوری حساسیت نشان دهند؟ آیا وقت آن نرسیده است افرادی که بر خلاف سیاستهای نظام و قوانین موجود (ماده ۲ قانون ایمنی زیستی) مانع از توسعه علم وفناوری در زیستفناوری کشاورزی کشور شدهاند، پاسخگوی عقب ماندگی کشور در این زمینه (حتی از پاکستان، میانمار و بورکینافاسو) و به تبع آن تهدید امنیت غذایی و استقلال کشور باشند؟ آیا کتمان سیاستهای نظام و وجود قوانین پیشتازانه موجود از یک سو و دادن آمار و اطلاعات ناکافی و نادرست و به تبع آن ارائه راهکارهای اشتباه برای آنان عواقبی داشته است؟
روابط عمومی انجمن زیستفناوری جمهوری اسلامی ایران