سیب‌زمینی مقاوم به بادزدگی، بادمجان مقاوم به آفات و موز تراریخته مناسب بلندی‌های شرق آفریقا در سبد غذایی/ ایران از اوگاندا هم عقب افتاد
تهیه و تنظیم: نغمه عبیری-
دکتر فرانک شوتکفسکی مسئول پروژه دوم حمایت از بیوتکنولوژی کشاورزی در آسیا و آفریقا که در کنفرانس بین‌المللی پذیرش محصولات تراریخته در کشورهای در حال توسعه سخنرانی می‌کرد با بیان این مطلب که اولویت ما در مهندسی ژنتیک بهبود صفاتی است که با سایر روش‌ها دست‌یافتنی نیست گفت …
دکتر فرانک شوتکفسکی مسئول پروژه دوم حمایت از بیوتکنولوژی کشاورزی در آسیا و آفریقا که در کنفرانس بین‌المللی پذیرش محصولات تراریخته در کشورهای در حال توسعه سخنرانی می‌کرد با بیان این مطلب که اولویت ما در مهندسی ژنتیک بهبود صفاتی است که با سایر روش‌ها دست‌یافتنی نیست گفت: "یکی از مسئولیت‌های ما اینست که باید به مسئولین محلی و دولت‌ها نشان بدهیم که خودشان می‌توانند محصولات تراریخته را تولید کنند" وی افزود: "در جهت رسیدن به این هدف پروژه‌ای را تدوین کردیم که به مطالعه و پیش‌بینی تاثیر اجتماعی-اقتصادی استفاده از محصولات تراریخته می‌پردازد. در طول این پروژه بر روی بادمجان تراریخته تمرکز کردیم آنهم به دلیل اهمیتی که این محصول در تغذیه مردم منطقه دارد و جزو اولین سبزیجات مورد استفاده مردم فیلیپین است و مردم فقیر در کشورهای بنگلادش و هندوستان به شدت به این محصول وابسته هستند. از طرف دیگر تولید این محصول به صورت سنتی مستلزم استفاده از سموم شیمیایی است به نحوی که بیش از 12 بار (تا 25 مرتبه) سمپاشی می‌شود. در نتیجه ما، بادمجان تراریخته‌ای را مورد حمایت قرار دادیم که 95 تا 100 درصد آفت بادمجان را بدون مصرف یک قطره سم کنترل می‌کند. این محصول در بنگلادش، فیلیپین و هندوستان آزمایشات مزرعه‌ای را به پایان رسانده و در سال 2009 حتی در کشور هندوستان مجوز تولید تجاری را نیز دریافت کرده است؛ اما در همین سال به دلیل نفوذ فعالان ضد مهندسی ژنتیک، وزارت کشاورزی هندوستان به مدت سه سال تجاری‌سازی این محصول را به تعویق انداخت و اکنون در سال 2013 منتظر هستیم ببینیم این محصول به صورت تجاری در مزارع کشت خواهد شد؟"
دکتر شوتکفسکی در ادامه افزود: "در کشورهای بنگلادش، هندوستان و اندونزی برای کنترل بیماری سوختگی شاخ و برگ (بادزدگی) سیب‌زمینی 46 تا 70 مرتبه در سال توسط قارچ‌کش‌های خطرناک سمپاشی می‌شوند. برای تهیه سیب‌زمینی مقاوم به این بیماری، ژن مربوط به مقاومت از یک گونه سیب‌زمینی به نام S. bulbocastanumجدا شده است. آزمایشات مزرعه‌ای در مورد این محصول در کشورهای هندوستان، بنگلادش و اندونزی به پایان رسیده است. ما در حال حاضر دارای واریته‌ای از سیب‌زمینی هستیم که در مقابل بیماری بادزدگی مقاوم است و این محصول در سال 2014 رهاسازی خواهد شد".
وی در ادامه از اتمام آزمایشات مزرعه‌ای موز تراریخته مقاوم به بیماری‌ها و مناسب بلندی‌های شرق آفریقا در کشور اوگاندا خبر داد.
کنفرانس بین‌المللی پذیرش محصولات تراریخته در کشورهای در حال توسعه با حضور نمایندگانی از 18 کشور جهان و با حضور نمایندگانی ازسوی انجمن ایمنی زیستی ایران صبح امروز در هتل هایت مانیل، پایتخت فیلیپین آغاز بکار کرده و با بازدید از مزارع تجاری تراریخته ذرت و مصاحبه با کشاورزان تراریخته کار پیشرو فردا به کار خود پایان خواهد داد.
گفتنی است با وجود تاکید سند چشم انداز نظام در افق 1404 مبنی بر کسب رتبه اول علمی و اقتصادی در منطقه به دلیل سوء مدیریت و فناوری هراسی مسئولین معاونت علم و فناوری ریاست جمهور و بیوتکنولوژی کشاورزی طی هشت سال گذشته ایران در زمینه مهندسی ژنتیک کشاورزی نه تنها از کشورهای منطقه هدف سند چشم انداز بلکه از بسیاری از عقب افتادهترین کشورهای در حال توسعه جهان مانند بورکینافاسو و میانمار و سودان هم عقب افتاده است. اکنون با انجام آزمایشات مزرعه‌ای تعدادی از محصولات تراریخته در اوگاندا و آمادگی برای کشت مزرعه‌ای این نوع محصولات به نظر می‌رسد ایران در این زمینه حتی از این کشور آفریقایی هم عقب افتاده است. براستی مسئولین توقف "تولید ملی" محصولات تراریخته و افزایش واردات سالیانه این محصولات به میزان 3-6 میلیارد دلار کی به پای میز محاکمه فراخوانده خواهند شد و پاسخگوی این پس رفت تاسف آور خواهند شد؟
تهیه و تنظیم: نغمه عبیری