بررسی چرایی عدم اجرای قانون ایمنی زیستی در مجلس شورای اسلامی

کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی در جلسه عصر روز یکشنبه خود میزبان جمعی از مسئولین ذیربط دولتی و نمایندگان انجمن‌های علمی کشور بود. این جلسه که به منظور بررسی علت عدم اجرای قانون ایمنی زیستی از سوی بخش‌های مختلف اجرایی دولت برگزار شده بود با سخنان مهندس رجایی رئیس این کمیسیون آغاز شد. وی ضمن اعلام حمایت همه جانبه مجلس شورای اسلامی و به ویژه کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس از توسعه فناوری‌های نو به ویژه مهندسی ژنتیک و ایمنی زیستی، گفت: کمیسیون کشاورزی تا کنون سه قانون مترقی را در این مورد به تصویب رسانده است که از جمله آنها قانون الحاق جمهوری اسلامی ایران به پروتکل ایمنی زیستی کارتاهنا و قانون ایمنی زیستی جمهوری اسلامی است. وی ضمن معرفی ویژگی‌های برتر این قانون در سال‌های 1378-1388 گفت: "در زمان تصویب این قانون کشورهای بسیاری چشم به مجلس شورای اسلامی دوخته بودند تا ببینند قانون ایمنی زیستی ایران چه سمت و سویی خواهد داشت". وی در ادامه سوالاتی را مطرح کرد و خواستار ارائه توضیح از سوی مسئولان دولتی شد. مهندس رجایی ضمن محرز تلقی کردن تخلف‌های بخش‌هایی از دولت از جمله وزارت جهاد کشاورزی و وزارت امور خارجه و دبیرخانه شورای ملی ایمنی زیستی از نمایندگان حاضر در جلسه وزارت جهاد کشاورزی سوال کرد که چرا با وجود گذشت چهار سال از تصویب قانون ایمنی زیستی که ماده دوی آن دولت را مکلف می‌کند از تولید و کشت و رهاسازی و مصرف و صادرات مصولات تراریخته حمایت کند و با وجود اینکه بیش از 170.3 میلیون هکتار از این نوع محصولات در جهان به زیر کشت رفته‌اند و مقادیر زیادی هم محصول تراریخته وارد کشور می‌شود با تولید ملی این نوع محصولات مقابله می‌شود و حتی یک وجب هم از این نوع محصولات نداریم؟ وی در ادامه گفت: "زمانی نه چندان دور کشور ما در این زمینه سرآمد بوده و حتی برنج تراریخته هم رسما رهاسازی شده بود و متخصصین خوبی هم در این زمینه داریم".

دکتر پرهمت رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با این ادعا که وزارت جهاد کشاورزی از سال 1385 پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی را تجهیز کرده است گفت: "ما از نمایندگان محترم دعوت می‌کنیم ضمن بازدید از پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی با دستاوردهای آنجا آشنا شوند و ببینند آنها چکار می‌کنند". وی در ادامه گفت: "یکی از مشکلات تراریخته‌ها نداشتن گلخانه مخصوص گیاهان تراریخته بود که به حمدالله مراحل نهایی ساخت خود را می‌گذراند و تا حدود یک ماه دیگر افتتاح خواهد شد و مدعی شد که با راه اندازی این گلخانه راه برای تولید محصولات تراریخته هموار خواهد شد. معاون وزیر به این مورد که چرا احداث گلخانه تراریخته در سال 1384 متوقف شد و تنها با تغییر مدیریت پژوهشکده بیوتکنولوژی و پس از اتلاف 7 سال ارزشمند، احداث آن آغاز شد اشاره‌ای نکرد. وی ادامه داد: "آیین نامه اجرایی قانون ایمنی زیستی هنوز ابلاغ نشده و مسولان دبیرخانه شورای ملی ایمنی زیستی مستقر در سازمان حفاظت محیط زیست باید در این مورد توضیح دهند".

مهندس عباس رجایی ضمن اینکه توضیحات دکتر پرهمت را در مورد علت عدم تولید حتی یک وجب محصولات تراریخته قانع کننده تشخیص نداد سوالات دیگری را از رئیس دبیرخانه شورای ملی ایمنی زیستی (دکتر مرشدی) در مورد علت عدم ابلاغ آیین نامه اجرایی قانون ایمنی زیستی و نماینده وزارت امورخارجه در مورد تاخیر قریب به چهار سال در واگذاری مرجعیت ملی پروتکل ایمنی زیستی کارتاهنا به وزارت جهاد کشاورزی و عدم شرکت در اجلاس‌های بین‌المللی و حذف نماینده ایران از شورای حکام پروتکل ایمنی زیستی کارتاهنا مطرح کرد.

نمایندگان انجمن‌های علمی حاضر در این جلسه به اتفاق در مورد رویکرد بازدارنده و مخالفت اجزای دولت به ویژه وزارت جهاد کشاورزی و دبیرخانه شورای ملی ایمنی زیستی اظهاراتی را بیان کردند.

در پایان این جلسه کمیسیون به اتفاق آرا و به استناد ماده 236 آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی استنکاف دولت از اجرای قانون ایمنی زیستی را محرز تشخیص داده و کمیته‌ای را برای تنظیم گزارشی جهت قرائت در صحن علنی مجلس شورای اسلامی و در صورت تصویب جهت ارجاع به مراجع قانونی به تصویب رساند. اخبار بیشتر در همین مورد در این صفحه منتشر خواهد شد.

مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران