نقش مؤثر انجمن‎های علمی در ترویج علم

افتتاحیه هفته ترویج علم به مناسبت بزرگداشت روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه که از سال 2001 به ابتکار سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) نامگذاری شده است، روز شنبه 16 آبان با حضور اساتید، فرهیختگان، روسای انجمن‎های علمی، دانشجویان، دانش آموزان، نمایندگان انجمن‎های علمی وزارت آموزش و پرورش و جمعی از مسئولان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در محل برج میلاد برگزار شد.

در این مراسم، دکتر اکرم قدیمی، رئیس انجمن ترویج علم ایران، ضمن بزرگداشت روز جهانی علم و هفته ترویج علم بر اهمیت و تاثیرگذاری نقش انجمن‎های علمی در ترویج علم در ایران تاکید کردند.

دکتر بابک ناخدا، عضو هیأت علمی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران و عضو هیأت مدیره انجمن ایمنی زیستی ایران، با ارائه گزارشی در خصوص اقدامات انجمن‎های علمی برای ترویج علم در جامعه بر نقش مهم و تاثیر گذار انجمن‎های علمی در تدوین اسناد مهم بالادستی، تدوین طرح‎ها، لوایح و مقررات و آیین‎نامه‎های اجرایی در دولت و مجلس شورای اسلامی تاکید کردند. وی با اشاره به نقش انجمن‎های علمی و پیگیری آن‎ها در زمینه تحقق سهم چهار درصدی پژوهش از بودجه تولید ناخالص ملی گفت: جامعه پژوهشی کشور از طریق انجمن‎های علمی قادر به پیگیری این مهم و تاثیرگذاری در تسریع تحقق آن بوده است؛ به‎طوری‎که طبق بخشنامه معاون محترم رئیس جمهور و رئیس سازمان مدیریت و برنامه‎ریزی کشور، این میزان از 48/0 درصد فعلی به 1 درصد در بودجه سال 95 و به 4 درصد تا سال 1399 افزایش خواهد یافت. علاوه بر آن 2درصد از بودجه دستگاه‎های اجرایی نیز به پژوهش اختصاص خواهد یافت.

نماینده اتحادیه انجمن‎های علوم کشاورزی مدرن در این مراسم افزود، انجمن‎های علوم کشاورزی در تدوین قوانین مهمی از جمله قانون ملی ایمنی زیستی جمهوری اسلامی ایران و آیین‎نامه‎های مربوطه و همچنین اصلاح لایحه ذخایر توارثی نقش بسیار مهم و موثری داشته‎اند. دکتر ناخدا برگزاری همایش‎های علمی تخصصی، جشنواره‎های علمی دانشجویی و دانش‎آموزی، سمینارهای تخصصی با حضور اندیشمندان و دانشمندان برجسته داخلی و خارجی، چاپ و انتشار کتب علمی به زبان ساده، اطلاع رسانی و آگاهی بخشی عمومی در حوزه‎های تخصصی مانند مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی از طریق رسانه‎های همگانی و سایت‎های اینترنتی، راه‎اندازی مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران (ایربیک)، آموزش دبیران و خبرنگاران حوزه علمی رسانه‎ها را از دیگر فعالیت‎های موثر انجمن‎های علمی در زمینه ترویج و عمومی سازی علم در جامعه برشمرد. وی در پایان تدوین و بازنگری رشته‎ها و دروس دانشگاهی را از مصادیق بارز نقش انجمن‎های علمی در ترویج علم دانست و افزود همکاری با قطب‎های علمی و دانشگاه‎ها، موضع‎گیری علیه سرقت‎های علمی و ادبی و حفظ اخلاق علمی در جامعه نیز از جمله زمینه‎هایی است که انجمن‎های علمی نقش موثری در آن ها ایفا نموده‎اند.

دکتر رضا منصوری، عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف و مدیر پروژه رصدخانه ملی ایران، دکتر جعفر توفیقی، مشاور عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سرپرست سابق این وزارتخانه، دکتر محمود صادقی، رئیس کمیسیون انجمن‎های علمی کشور، و دکتر مهین گزانی، دبیر کمیته ملی کمسیون ملی یونسکو در ایران از دیگر مدعوین مراسم افتتاحیه هفته ترویج علم بودند که در زمینه اهمیت نقش انجمن‎های علمی در ترویج و همگانی نمودن علم در جامعه و همچنین فعالیت‎های یونسکو در این زمینه سخنرانی کردند.

شایان ذکر است که روز 19 آبان مطابق با دهم نوامبر، سال گذشته و به همت انجمن ترویج علم به عنوان روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه در تقویم رسمی کشور به ثبت رسید.