ترکیبات سرطان‌زای برخی محصولات ارگانیک، چند برابر مواد غیرارگانیک است

عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی گفت: سالانه به طور متوسط 27 هزار تن سموم کشاورزی به ارزش 49 میلیون و 42 هزار و 100 دلار در کشور مصرف می‎شود که با کشت محصولات تراریخته ضمن کاهش مصرف سموم از خسارات آفات جلوگیری و محصولات سالم عاری از بقایای سموم کشاورزی تولید خواهند شد.

دکتر مسعود توحیدفر اظهار داشت: کاهش محصولات کشاورزی در جهان توسط آفات به طور میانگین 14 تا 25 درصد برآورد شده است که متاسفانه استفاده از سموم کشاورزی به عنوان رایج‌ترین راه جلوگیری از این خسارات شناخته شده است. به طور متوسط سالانه 27 هزار تن سموم کشاورزی در کشور مصرف می‎شود که سهم هر فرد در مصرف سموم کشاورزی 400 گرم است.

عضو هیات علمی دانشکده فناوری‌های نوین دانشگاه شهید بهشتی خاطرنشان کرد: سموم کشاورزی می‌توانند به عنوان یک راه حل سریع برای جلوگیری از این صدمات باشند، اما اثرات سوء ناشی از مصرف دراز مدت آن‎ها بر سلامت انسان و یا محیط زیست نیز قابل تامل است. استفاده از سموم کشاورزی با وجود کنترل موقت خسارات همواره مضراتی را به دنبال دارند که از مهمترین آن‎ها می توان به آلودگی محیط زیست و به خطر افتادن سلامت انسان‎ها اشاره داشت.

وی، ایجاد مقاومت در آفات، نابودی حشرات مفید و موجودات غیر هدف، آلودگی منابع آبی و خاک و بروز مسمومیت و انواع بیماری‌های صعب العلاج را از دیگر معایب ناشی از مصرف سموم کشاورزی عنوان و تصریح کرد: سرطان، سومین عامل مهم مرگ و میر بعد از بیماری‎های قلبی و تصادفات در ایران به شمار می‌رود. مطالعات متعددی مبنی بر وجود رابطه مشخص بین مصرف سموم کشاورزی و ایجاد سرطان انجام شده به طوری که شمار مبتلایان به سرطان در ایران 70 هزار نفر در سال براورد شده که یک سوم آن‎ها مربوط به سموم شیمیایی است.

توحیدفر خاطرنشان کرد: استفاده از محصولات ارگانیک، علاوه بر کاهش عملکرد با چالش‌هایی همچون گران بودن، تولید و عرضه محدود و فقدان زمین‎های بکر همراه است. کیفیت و سلامت اینگونه محصولات نیز جای تامل دارد به طوری که در برخی موارد به علت خسارت آفات شرایط مناسبی برای حمله بیماری‌های قارچی فراهم می‌کنند.

به گفته وی، مایکوتوکسین‌ها‌ی حاصل از ترشحات قارچ‎ها در محصولات ارگانیک از عوامل عمده سرطان به شمار می‎رود که این ترکیباتِ سرطان‌زا نه تنها در مواد غذایی ارگانیک کمتر نیست بلکه در مواردی تا چندین برابر مواد غذایی غیر ارگانیک است. به عنوان مثال مشاهده شده است که آلودگی ذرت‌های ارگانیک به فامونیسین‌ها 10 برابر بیشتراز ذرت غیر ارگانیک بوده است.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی خاطرنشان کرد: یکی از فناوری‌هایی که با تکیه بر آن می‌توان ضمن رفع خسارات کاهش محصول ناشی از آفت، محصولات سالم عاری از بقایای سموم کشاورزی تولید کرد، فناوری مهندسی ژنتیک است که به تولید محصولات تراریخته منجر می‌شود. از اولین کشت محصولات تراریخته بیش از 19 سال می‌گذرد و این محصولات از پذیرش عمومی نسبتا خوبی بین کشاورزان و مصرف‌کنندگان برخوردار هستند.

وی تصریح کرد: محصولات تراریخته قبل از اینکه وارد بازار شوند از لحاظ ایمنی ارزیابی می‌شوند و این ارزیابی‌ها شامل تطابق توالی کامل پروتئین تولید شده گیاه تراریخته با پروتئین‌های سمی موجود در بانک‌های اطلاعاتی، تشابه بین پروتئین جدید و پروتئین سمی موجود در بانک‌های اطلاعاتی، بررسی مقاومت پروتئین با آنزیم‌های پپسین، تریپسین و کیموتریپسین است. با توجه به فواید عنوان شده برای این تکنولوژی و اینکه رهاسازی محصولات تراریخته با توجه به ملاحظات زیست محیطی و اکولوژیکی انجام می‌شود، اطمینان خاطر برای مصرف این محصولات ایجاد می‎شود. چنانچه پیش بینی شده است که در آینده با کشت محصولات تراریخته، تعداد گرسنگان جهان کاهش یابد.

منبع: ایسنا