طرح مباحث خارج از موضوع سلامت تراریخته ها برای فرار از مناظره

پاسخ دانشجویان دکتر قره یاضی به نامه آقای کشوری:

طرح مباحث خارج از موضوع سلامت تراریخته ها برای فرار از مناظره

 

چندی است یک گروه سیاسی خاص برای مقاصد تفرقه‌افکنانه خود از نام مرکز الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت که منسوب به مقام معظم رهبری است سوءاستفاده می‌کنند. این گروه با انتخاب نام “شورای راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی” البته دیگر اختلاف خود با منویات مقام معظم رهبری را نیز به خوبی عیان ساخته‌اند. دبیر این گروه به دلیل گرایشات شاذ خود در نقد فناوری‌های نو در اینجا نیز تلاش کرده است ضمن اصلاح اصطلاحی که مقام معظم رهبری وضع فرمودند و حذف کلمه ایرانی و به کار بردن واژه اسلامی برای پیشرفت (به جای الگو) مبانی خاص خود را جایگزین مبانی مورد نظر مقام معظم رهبری درباره پیشرفت کند. این سخنران که هیچ سابقه حوزوی و علمی ـ پژوهشی قابل توجهی ندارد اخیرا با ورود به جریان سیاسی و اقتصادی سم‌پاشی علیه فناوری مهندسی ژنتیک و محصولات تراریخته بیش از پیش تلاش کرده است جایی برای خود در میان جریان‌های سیاسی و اقتصادی باز کند.

کشوری اما پس از القای شبهات و مطالب خلاف واقع متعدد علیه این فناوری در سخنرانی‌های خود و مطرح شدن ایده مناظره با یکی از اساتید تمام بیوتکنولوژی کشور متاسفانه برای فرار از مناظره راه فرافکنی و نامه‌پراکنی را برگزید. همین امر موجب شد جمعی از دانشجویان پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران ضمن یادآوری برخی مطالب از آقای دبیر شورای کذا خواهش کنند از فرافکنی و طرح مباحث خارج از موضوع مناظره یعنی سلامت محصولات تراریخته خودداری کند و به تعهد خود پایبند باشد.

در ذیل متن نامه این دانشجویان را می خوانید:

بسم‌الله الرحمن الرحیم

اخیرا پروفسور دکتر بهزاد قره یاضی، چهره تاثیرگذار و رییس انجمن ایمنی زیستی کشورمان در یک گروه تلگرامی آقای علی کشوری دعوت به مناظره کرده است. با وجود پذیرش مناظره از طرف آقای کشوری که دبیر شورای راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی هستند، ایشان اقدام به انتشار نامه ای کرده است تا هیزمی بر آتش فناوری هراسی بر علیه تراریخته ها بیفزاید. این مکاتبه در حالی منتشر شده است که دکتر قره‌یاضی آقای علی کشوری را به “مناظره” دعوت کرده بود و نه “مکاتبه”. با این توضیح و شناختی که ما به عنوان دانشجویان پروفسور قره یاضی داریم می دانیم که او پاسخ نامه آقای کشوری را نخواهد داد ولی همچنان بر دعوت خود برای مناظره زنده مصر است.

دکتر بهزاد قره‌یاضی استاد تمام مهندسی ژنتیک گیاهی و بنیانگذار پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران (1378) دارای نوآوری‌های ارزشمند علمی متعدد است. وی که چهره تاثیرگذار بیوتکنولوژی کشور است، به عنوان پدر بیوتکولوژی نوین کشاورزی شناخته شده و دارای مقبولیت، محبوبیت و شهرت ویژه ای نه تنها در بین متخصصین بیوتکنولوژی بلکه در بین متخصصین زراعت و اصلاح نباتات، ایمنی زیستی، محیط زیست و ژنتیک و به طور کل در بین جامعه علمی کشور است. وی در سال گذشته موفق به اخذ جایزه کاج طلایی از انجمن متخصصین محیط زیست کشور شد. او بنیانگذار پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران است که نه تنها در ایران، بلکه در منطقه و جهان شناخته شده و دارای اعتبار بین‌المللی است.

دکتر قره یاضی قریب به ربع قرن پیش با ابداع برنج تراریخته توانست نام جمهوری اسلامی ایران را به عنوان اولین کشور اسلامی و منطقه که فناوری مهندسی ژنتیک گیاهی را بومی‌سازی و به محصول تبدیل کرده ثبت کند.^[1] در آن زمان مجله ساینس اعلام کرد با توجه به توانمندی جمهوری اسلامی ایران در این حوزه، کشورمان در راه یک انقلاب علمی اسلامی است. شاید پس از همین اعلام بود که برنامه‌ریزی برای جلوگیری از پیشرفت کشورمان در حوزه مهندسی ژنتیک آغاز شد و فعالیت آقای آندره‌آس فرایمولر هماهنگ‌کننده مبارزه با مهندسی ژنتیک در خاورمیانه از سازمان صهیونیستی صلح سبز در ایران برای جلوگیری از این موفقیت کلید خورد.

شخصیت علمی استاد در سطح بین‌المللی نیز مورد توجه مجامع علمی قرار دارد. ایشان عضو هیات امنای برنامه نظارت و پژوهش عمومی،^[2] عضو هیات موسس و عضو هیات مدیره شبکه آموزشی آسیایی ایمنی زیستی،^[3] کارشناس سازمان بهداشت جهانی و سازمان خواروبار جهانی بوده و نقش آفرینی بلامنازعی در آموزش و پژوهش مهندسی ژنتیک و ایمنی زیستی در سطح بین‌المللی داشته و در برنامه‌های ظرفیت­سازی و توانمندسازی کشورهای مختلف از اروپا تا آسیا و آفریقا مشارکت داشته‌ است.

دکتر قره‌یاضی بر اساس پژوهش منتشر شده از سوی معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری در دوره قبل (ممیزی مهندسی ژنتیک و ایمنی زیستی) پر استنادترین دانشمند کشور در حوزه مقالات نمایه شده در آی.اس.آی در زمینه مهندسی ژنتیک کشاورزی است. مقالات وی جزو اولین مقالات مهندسی ژنتیک کشاورزی منتشر شده در ایران بوده است.

بنیانگذاری علم ایمنی زیستی کشور، همکاری در تاسیس انجمن ایمنی زیستی، سردبیری مجله ایمنی زیستی، انتشار مجله علمی پژوهشی مهندسی ژنتیک و ایمنی زیستی و تدوین سرفصل‌های درس ایمنی زیستی و تدریس ایمنی زیستی در دانشگاه­های مختلف و تألیف مقالات متعدد موجب شده است استاد به عنوان شخصیت تأثیرگذار ایمنی زیستی کشور نیز مطرح باشند. با توجه به رزومه چنین شخصیت علمی ملی و بین‌المللی، روشن است هر گونه اظهار نظر ایشان در حوزه مهندسی ژنتیک و ایمنی زیستی از اعتبار بالایی برخوردار باشد.

در برابر این حقایق، مدتی است ادعاهای خلاف واقع و شبهاتی از سوی برخی شخصیت‌ها و رسانه‌های عمومی و فاقد تخصص مطرح می‌شود که موجب رنجش خاطر هر دانشجوی مهندسی ژنتیک و زیست‌فناوری کشاورزی را فراهم می‌کند چه برسد به اساتید این رشته.

جناب آقای کشوری فردی بسیار جوان هستند که سابقه علمی ـ پژوهشی ایشان در جایی ثبت نشده است. برای ما روشن است که ایشان شناختی از مسائل در مهندسی ژنتیک ندارد و به نظر می‌رسد ورود و مداخله در مسائل مهندسی ژنتیک و محصولات تراریخته از سوی کسی که تخصصی در این حوزه ندارد و تنها منابع وی در این باره چند سایت خبری و منابع نامعتبر اینترنتی بوده است، با یک استاد تمام مهندسی ژنتیک توجیه ­پذیر نیست. مطمئنا دعوت استاد از وی برای بحث از سر دغدغه نشر حقایق و جلوگیری از اظهارات اخیر علیه یکی از فناوری‌های نو و مورد تأکید نظام و نشان دادن اشتباه بودن اظهاراتی مانند اینکه “تراریخته خطرناک­ترین قانون 70 سال اخیر است”‌ بوده و هست.

آنچه تاکنون ایشان در مورد محصولات تراریخته اظهار داشته است، مانند نسبت دادن سونامی سرطان و عقیمی و بر هم زدن چرخه اکولوژیک به این فناوری نشان دهنده آن است که ایشان نه درک درستی از مهندسی ژنتیک و محصولات تراریخته دارند نه از منابع معتبر اطلاعات علمی استفاده می­کنند. نمونه این منابع مقاله مردود شده شخصی به نام سرالینی، به عنوان فعال سیاسی مورد حمایت مالی حزب صهیونیستی صلح سبز است که سرطان را به فناوری تراریخته نسبت داده است. اشکالات این مقاله و چند مورد مشابه به قدری آشکار است که به سادگی قابل تشخیص است.^[4] بعلاوه، بررسی مجدد آزمایشات سرالینی در یکی از معتبرترین مجلات بیوتکنولوژی نشان داد نتایج به شیوه‌ای ناشیانه تحریف شده و مصرف محصولات تراریخته هیچ تأثیری بر سلامت حیوانات مورد آزمایش نداشته است.^[5] بررسی سایر شبهات علیه محصولات تراریخته و مهندسی ژنتیک به اجماع اساتید حاذق کشور، نتایج مشابهی را نشان می­دهد. اما شناخت غیر معتبر بودن منابع داده­سازی علیه محصولات تراریخته نیازمند آشنایی با مطالعات آزمایشگاهی، آماری و منابع معتبر علمی است که از عهده اشخاص غیرمتخصص در این زمینه خارج است.

امیدواریم جناب آقای کشوری هر چه سریعتر آمادگی خود را برای مناظره اعلام کند و از طرح مباحث خارج از موضوع مناظره یعنی سلامت محصولات تراریخته خودداری کند. به نظر می‌رسد چنین مناظره‌ای با توجه به موضوع آن باید در یک مکان دانشگاهی و علمی و با حضور خبرنگاران و سایر علاقمندان به صورت زنده برگزار شود تا قضاوت درباره مباحث مطرح شده برای همه ممکن باشد و شبهاتی که از سوی ایشان مطرح شده است به طور مناسبی مجال پاسخ یابد.

اسامی امضاکنندگان

بنفشه درویش­روحانی، امیربهرام مرادی، ایوب نالوسی، حامد صالحیان، فاطمه چمنی، فاطمه فرشاد، مطهره محسن­پور، حامد ابراهیم­زاده، زهرا کهریزی، زهرا حاجت­پور، سمیرا کهک، خسرونژاد، الهام صبوری، رها عابدینی، خدیجه معظمی، مهرناز انتصاری، محمد موسوی، داود نظری

[1]. بازتاب جهانی این دستاورد در صدها هزار سایت- با کلید واژه GM Rice Iran و به زبان‌های مختلف قابل جستجو است.

[2]. Public Research and Regulation Initiative (PRRI)

[3]. Asian Biosafety Education Network (ABEN)

[4]. موضوع آزمایش مورد ادعای سرالینی در واقع درباره مصرف علف‌کش رانداپ بوده و ذرت تراریخته به همراه سم به موش‌های آزمایشگاهی خوردانده شده است. همچنین از موش‌های مخصوص آزمایش سرطان استفاده شده است که به طور طبیعی بدون وجود هیچ عامل خارجی هم به سرطان مبتلا می‌شوند. حجم کم جمعیت نمونه‌های آزمایشی و اکتفا به نتایج تصادفی از دیگر اشکالات این آزمایشات بوده است.

[5]. Panchin, Alexander Y.; Tuzhikov, Alexander I. (2016-01-14). “Published GMO studies find no evidence of harm when corrected for multiple comparisons”. Critical Reviews in Biotechnology. 0 (0): 1-5. doi:10.3109/07388551.2015.1130684.

برای دیدن تبیین کاملی از اشکالات مقاله سرالینی ر.ک:

«لحظه‌ای از حقیقت» یا کلکسیونی از دروغ، خبرگزاری ایسنا، به آدرس: http://www.isna.ir/news/92101507844

[5]. See: David Despain, Organic industry and other funders behind Séralinis anti-GMO studies, Genetic Literacy Project, June 18 2015, at ; see also: Gilles-Éric Séralini: Activist professor as the face of the anti-GMO industry, August 29, 2016, at .

لینک مرتبط: الف