ویرایش ژن چیست؟

دنیایی را تصور کنید که بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات روحی، روانی و جسمی در آن وجود ندارد. انسان‌هایی که در برابر ویروس‌ها، باکتری‌ها، سرطان و حملات قلبی مقاوم هستند و لازم نیست میلیون‌ها دلار را صرف ساخت و طراحی دارو‌های خاص و گران‌قیمت کنند. این دنیایی است که کارشناسان ویرایش ژنی به آن باور دارند و انتظار دارند که تا چند سال آینده به آن دست بیابند.

اصلاح یا ویرایش ژن یک فناوری خاص و جدید است که در دنیای پزشکی با نام کریسپر (CRISPR) شناخته می‌شود. کریسپر یک روش جابجایی، برش و تنظیم ژن است که می‌تواند برای درمان بیماری‌ها، افزایش طول عمر و اصلاح ژنی نوزادان مورد استفاده قرار بگیرد.

کریسپر که مخفف «تناوب‌های کوتاه پالیندروم فاصله‌دار منظم خوشه‌ای» است، به دانشمندان اجازه می‌دهد که دی‌ان‌ای هر ژنوم را ویرایش کنند و خصوصیات یک ارگانیسم را به‌طورکلی تغییر دهند.

این فناوری خاص و کم و بیش پیچیده، اولین بار در سال ۱۹۸۷ و توسط یک گروه تحقیقاتی ژاپنی معرفی و اجرا شد. هرچند تکمیل این فرایند پزشکی تا سال ۱۹۹۳ طول کشید و از آن سال بود که مفهوم کلی ویرایش ژنی مورد توجه پزشکان و سیاست‌مداران قرار گرفت.

کریسپر چه فوایدی دارد؟

شاید در نگاه اول، کریسپر مثل دیگر پیشرفت‌های پزشکی به نظر برسد، اما این فناوری جدید را می‌توان یک انقلاب مهم در زمینه ویرایش ژن‌ها و آینده سلامت انسان دانست.

با این فناوری می‌شود انواع گیاهان، حیوانات و دیگر مواد غذایی مورد نظر انسان را مهندسی کرد. برای مثال می‌توان گوسفندانی را تولید کرد که تا چندین برابر گوشت تولید کنند یا میوه‌هایی را طراحی کرد که در برابر آفت‌ها مقاوم باشند.

علاوه بر این درمان بسیاری از بیماری‌های انسانی از جمله سرطان، در آینده‌ای نزدیک با این تکنیک ممکن می‌شود. موضوعی که کریسپر یا هرگونه روش نوین‌تر ویرایش ژنی را به پر اهمیت‌ترین بحث دنیای پزشکی تبدیل می‌کند.

این موضوع را در نظر داشته باشید که ویرایش ژن‌ها نه تنها به درمان بیماری‌ها مرتبط است بلکه در پیشگیری از بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات جسمانی نیز مؤثر است. کودکانی را در نظر بگیرید که از آغاز تولد در برابر بسیاری از بیماری‌ها از جمله ایدز، مقاوم می‌شوند و طول عمر بیشتری را تجربه خواهند کرد.

چه بیماری‌هایی را می‌توان با ویرایش ژنی درمان کرد؟

یکی از مهم‌ترین مسائلی که در موضوع ویرایش ژن باید به آن توجه کرد، میزان موفقیت این روش در افزایش عمر انسان است. هرچند این فناوری فعلاً در مراحل اولیه قرار دارد، اما می‌توان انتظار داشت که با استفاده از آن، بسیاری از بیماری‌های سخت درمان شوند و حتی بتوان از آن‌ها پیشگیری کرد.

حملات قلبی، ارتباطی مستقیم با ژن انسان، چاقی و شرایط خونی بیمار دارد. انتظار می‌رود در آینده‌ای نزدیک بتوان ژن‌های تأثیرگذار در این شرایط را بهبود داد یا حذف کرد. بدون شک با کاهش وزن دائمی بیمار، شانس حملات قلبی نیز تا حدود زیادی کاهش پیدا می‌کند.

سرطان‌ها نیز از جمله بیماری‌های هستند که می‌توان به آینده درمانی آن‌ها توسط ویرایش ژن‌ها و ژن‌درمانی، خوش‌بین بود. امروزه نیز راهکار‌هایی برای درمان سرطان خون با این تکنیک ویرایشی ارائه شده که تا حدود زیادی موفق بوده است.

مقاوم‌سازی بدن در برابر بیماری‌های خاص مانند اچ‌آی‌وی، هپاتیت، اچ‌پی‌وی و دیگر ویروس‌های لاعلاج نیز از جمله مواردی است که می‌توان به‌راحتی در آینده این تکنیک پیش‌بینی کرد. نمونه پیشگیری از اچ‌آی‌وی کاملاً عملی شده است و بدون شک در قرن آینده شاهد حذف این بیماری از بدن انسان خواهیم بود.

منبع

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.