تراریختهها در اسارت تعصبات و فناوری هراسی!
یادداشتی از مهندس نژاد مقدم در پاسخ به مطلبی با عنوان” تراریخته ها دشمنان تنوع زیستی و قاتلان شهروندان”
سردبیر محترم روزنامه ملت ما
سلام علیکم. با احترام، بدینوسیله جوابیهای را برای یادداشتی با عنوان “تراریختهها دشمنان تنوع زیستی و قاتلان شهروندان” که به قلم سرکار خانم الهه موسوی در تاریخ5/8/89 منتشر شده است تقدیم حضور نموده خواهشمندم جهت تنویر افکار عمومی نسبت به انتشار آن در همان صفحه اقدام بفرمایید.
قبل از هر چیز از روزنامه ملت ما به خاطر توجه به موضوع مهم مهندسی ژنتیک و تراریخته هاتشکر و قدردانی میکنم. بدیهی است نشریهای که مدیر مسئول آن خود یک بیوتکنولوژیست شناخته شده باشد انتظاری جز این نمی رود؛ حتی اگر در گام اول دچار اشتباه شده باشد.
انتقاد اصلی من در مورد این مطلب مربوط به عنوان انتخاب شده است که نشانی از واقعیت و انصاف در آن دیده نمیشود. بعنوان یک محقق و کسی که تعدادی مقاله علمی منتشر کرده است، به نظر انتخاب عنوان بایستی با مطالب مقاله سنخیت داشته باشد و از همه مهمتر صحیح باشد و از کذب پرهیز شود. متن مطلب نوشته شده توسط خبرنگار آن جریده سرتاسر انتقال نگرانی شدید در مورد محصولات تراریخته است؛ محصولاتی که طی 15 سال گذشته صدها میلیون نفر از آن تغذیه کرده اند و از کیفیت آن هم بسیار راضی هستند و برخلاف ادعای خانم نویسنده همه ساله بر سطح زیر کشت آن در جهان افزوده شده است تا جایی که هم اکنون بیش از 134 میلیون هکتار از این محصولات در دنیا کشت میشود و مردم سراسر جهان از جمله ایرانیان هم از آن استفاده می کنند.
نکته بعدی اینکه در مجامع علمی ذکر یک مطلب بدون اثبات آن مطالب با دلایل عرضه شده علمی دیگر و ذکر آدرس آنها اساساً بدون ارزش است. ذکر بعضی ایده ها و مطالب تفسیر شده (که به نوعی مورد علاقه نویسنده هم بوده است) حتمآ و حتماً نیاز به ذکر منابع معتبر علمی دارد چرا که در حال حاضر دانشمندان تراز اول دنیا در نهایت اگر بخواهند نظری منتقدانه در این باره ارائه نمایند، آنرا بصورت تردید بیان مینمایند. حال سوال من از نویسنده این است که ذکر مطالبی همچون قتل شهروندان یا دشمنی با تنوع زیستی یا تراریخته بودن ذرت های مکزیکی به استناد کدام ماخذ یا دلیل علمی ذکر شده است؟ آیا اگر کسی به یک رسانه دسترسی داشت حق دارد هر آنچه می خواهد بنویسد و یک فناوری را که سالیانه صدها میلیارد تومان از اعتبارات ملت ایران صرف توسعه آن میشود در افکار عمومی به عنوان یک فناوری خطرناک نشان داده شود؟ آیا مطالبی که در متن ایشان آمده منجر به گمراهی بیشتر مردم و یا ایجاد سوال جدید در ذهن مردم، آنهم بدون وجود پاسخی مستدل (که خود نویسنده در جایی به اینکه “ما ایرانیان سالهاست به پرسشهای بیپاسخ عادت کردهایم” منتقد بوده است) نخواهد شد!؟ اگر این نویسنده به بی پاسخی اعتراض دارند فقط و فقط یک نفر از شهروندان را که مقتول تراریخته ها هستند نام ببرند! متاسفانه فناوری هراسی و دروغ پردازی یکی از معضلات اساسی جامعه امروز ماست که همگی باید نسبت به آن واکنش نشان دهیم و مانع از تبدیل آن به یک فرهنگ شویم. موافق و مخالف هر موضوعی باید راست و مستدل بگویند و بنویسند که نجات در صدق و مستدل سخن گفتن است.
نویسنده در حالی مدعی شدهاند که “کارشناسان ایمنی زیستی و زیست فناوری، خطرهای کاربرد این تکنولوژی را بسیار جدی و غیرقابل جبران میدانند”، که انجمن ایمنی زیستی ایران متشکل از صدها دانشمند ایمنی زیستی،محیط زیست، تغذیه، بهداشت و کشاورزی و حتی سازمانهای تخصصی و بین المللی نظیر سازمان بهداشت جهانی و سازمان خواروبار جهانی بر سلامتی این محصولات تاکید و استفاده از آن را توصیه کردهاند. این تعارض را که در نشریه وزین شما منتشر شده و اذهانی که بر آنها تاثیر منفی گذاشته شده چگونه باید برطرف کرد؟ آیا همه آنهایی که آن مطالب غیر صحیح را خواندهاند توفیق خواهند داشت که جوابیه آن را هم که انشاالله منتشر خواهید فرمود بخوانند؟
ضمنآ در جواب به سوال خبرنگار شما که در آخر مطلبتان آوردهاید یعنی: آیا منطقیتر نیست که این آزمایشها در آزمایشگاه به سرانجام برسد نه در زمینهایی که غذای مردمان را تامین میکنند باید عرض کنم که شما آزمایشگاهی را که 134 میلیون هکتار باشد معرفی کنید تا دانشمندان از نظر ایشان تبعیت کنند؟ مثل اینکه ایشان متوجه نیستند که اکنون تراریخته ها موضوعی آزمایشی نیستند بلکه ابزاری برای رفع گرسنگی، بهبود کیفیت غذا و تامین ویتامینها و سایر ترکیبات با ارزش در غذای فاقد بقایای سموم است. بنا براین مضحکه خواهد بود که این فناوری عظیم در چهار دیواری آزمایشگاهها و یا در زندان فناوری هراسی بمانند و بپوسند.
از طرف دیگر موضوعیت این سوال وقتی عادلانه خواهد بود که در باره همه محصولات تصنعی دست بشر پرسیده شود. حتی محصولاتی چون ذرتهای هیبرید یا محصولات پرتوتابی شده (هستهای)، صنعت تولید انواع خودرو، گوشیهای تلفن همراه و سایر فناوریهای روز که ممکن است به ذهنتان خطور نماید. بعبارتی همواره با معرفی یک تکنولوژی جدید، نگرانیها و مطالعات در زمینه مضرات آنها نیز برجسته میشود که خوب هم هست اما تشدید این فناوری هراسی و بزرگ نمایی ملاحظات ابراز شده و نمایاندن آنها به عنوان حقایقی اثبات شده یقینا از مصادیق کذب است. تکنولوژی های مذکور نیز می توانست در حد کار آزمایشگاهی باقی بمانند و هرگز وارد بازار نگردند. ولی میبینید بر حسب اقتضای زمان ضمن ورود به بازار از ابزارهای ضروری و لاینفک مردم به شمار میآیند.
و در پایان مجدداً توصیه میکنم که برای نوشتن مطالبی همچون این مقاله که مخالفت و یا موافقت با آن نیاز به دلایل مستند علمی است حتمآً از منابع معتبر و افراد محقق و دانشمند موافق و مخالف بطور همزمان استفاده شود.
با آرزوی موفقیت
نژادمقدم 10/8/1389
عضو هیئت علمی پژوهشگاه نانو بیوتکنولوژی پژوهشگاه فناوریهای نوین علوم زیستی جهاد دانشگاهی ابنسینا