پایان کار دوازدهمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات کشور: آنچه البته به جایی نرسد فریاد است!
مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران- دوازدهمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات کشور پس از سه روز فعالیت بی‌وقفه با موفقیت به کار خود خاتمه داد. مراسم اختتامیه این همایش به صورت باشکوهی با حضور اساتید دانشگاه‌ها و پژوهشگران مراکز پژوهشی، دانشجویان و مسئولان سیاسی استان البرز برگزار شد.
دوازدهمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات کشور پس از سه روز فعالیت بی‌وقفه با موفقیت به کار خود خاتمه داد. مراسم اختتامیه این همایش به صورت باشکوهی با حضور اساتید دانشگاه‌ها و پژوهشگران مراکز پژوهشی، دانشجویان و مسئولان سیاسی استان البرز برگزار شد. شاید قطعنامه این کنگره هم که به تصویب حاضران رسید به مصداق "آنچه البته به جایی نرسد فریاد است" هم مانند قطعنامه‌های پیشین با بی‌توجهی وزیر جهاد کشاورزی و مدیران وی و مسئولین ارشد نظام آموزش عالی کشور مواجه شود و به جمع قطعنامه‌های بایگانی شده در تاریخ بپیوندد. مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران ضمن تقدیر از مفاد این قطعنامه که همچون گذشته نگاهی جامع به توسعه علمی کشور و توسعه علوم زراعت و اصلاح نباتات داشته متن کامل قطعنامه این همایش را به شرح زیر منتشر می‌کند.
به نام خداوند جان وخرد
قطعنامه دوازدهمين كنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ايران
با تاييدات يگانه هستي بخش جهان، دوازدهمين كنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ايران توسط انجمن علوم زراعت و اصلاح نباتات ايران با همياري دانشگاه آزاد اسلامي واحد كرج و با شركت 1350 نفر از اعضای هيات علمي دانشگاه‌ها، مؤسسه‌ها، مراكز تحقيقاتي، كارشناسان، دانشجويان و صاحب نظران در دانشگاه ياد شده از تاريخ چهاردهم لغايت شانزدهم شهريورماه 1391 شامل سه نشست براي ارايه 10 مقاله كليدي، شش نشست براي ارايه 33 مقاله شفاهي در زمينه هاي ژنتيك و تنوع زيستي +زيست فناوري كشاورزي، به نژادي گياهان زراعي، فيزيولوژي گياهان زراعي، توليدات گياهان زراعي، اكولوژي گياهان زراعي+فناوري بذر و گياهان جديد وفراموش شده+ مديريت علف هاي هرز همراه با ارايه 1188 مقاله پژوهشي به صورت پوستر در زمينه هاي مورد اشاره بالا برابر برنامه تنظيم شده و يك كارگاه آموزشي تجزيه و تحليل آماري در پژوهش هاي كشاورزي و يك ميزگرد هم انديشي در زمينه بيمه كشاورزي (تجزيه و تحليل ريسك در زيربخش زراعت، طرح هاي استانداردسازي پتانسيل توليد و خسارت در محصولات چغندرقند و كلزا برگزار شد.
نشست افتتاحيه كنگره با تلاوت آياتي از كلام ا… مجيد و سرود جمهوري اسلامي ايران رسميت يافت. دكتر رامين حاجي خاني رئيس دانشگاه آزاد اسلامي واحد كرج و رييس كنگره، ضمن خيرمقدم و اظهار خوشوقتي از ميزباني دانشگاه و به فال نيك گرفتن برگزاري كنگره در سالي كه رهبر معظم انقلاب آن را "سال توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه ايراني" نامگذاري فرموده اند براي شركت كنندگان آرزوي موفقيت کردند. دكتر داريوش مظاهري رييس انجمن علوم زراعت و اصلاح نباتات ايران، ضمن گراميداشت حضور شركت كنندگان اعلام داشتند كه انجمن در سال هاي اخير با فعاليت هاي خود توانسته است از كميسيون انجمن هاي علمي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در بين انجمن هاي تخصصي علوم كشاورزي و منابع طبيعي رتبه اول را دريافت نمايد. نامبرده ضمن بيان اينكه يارانه ها بايستي به توليد اختصاص يابد نه به مصرف و با به مصلحت نداستن تأمين نيازهاي كشور با تكيه بر واردات اضافه نمودند با نظرخواهي از چهل نفر انديشمندان برجسته انجمن و جمع بندي ديدگاه هاي آنان را براي برون رفت از چالش هاي موجود در بخش كشاورزي و منابع طبيعي و نيز دستيابي به وضعيت مطلوب به صورت 21 بند پيشنهاد، اعلام مي نمايند. اين پيشنهادها به دبيرخانه توسعه علوم كشاورزي معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري نيز اعلام شده است. در ادامه دكتر مسعود اصفهاني دبير علمي كنگره ضمن بيان گزارش روند فراخوان هاي كنگره، دريافت حدود 1600 مقاله، گزينش اعضاي كميته علمي، كميته علمي منتخب، و در نهايت بررسي اوليه مقالات و ارسال آن ها براي داوران متخصص مرتبط با موضوع مقاله ها اعلام داشتند با بهره گيري از 144 داور 1231 مقاله براي ارايه به عنوان مقاله هاي كليدي، شفاهي و پوستري پس از اعلام موارد اصلاحي مورد پذيرش نهايي قرار گرفت. سپس دكتر سعيد وزان دبير اجرايي كنگره نيز گزارشي از روند تشكيل كميته‌هاي شش گانه مرتبط با تدارك هاي مورد نياز برگزاري كنگره را ارايه دادند. در پايان نشست افتتاحيه رييس محترم انجمن اعلام داشتند ضمن نظرخواهي سه نفر آقايان دكتر مصطفي ولي زاده استاد دانشگاه تبريز، دكتر محمدرضا جلال كمالي استاد پژوهش بازنشسته مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر و نماينده مؤسسه بين المللي تحقيقات ذرت و گندم (سيميت) در ايران و دكتر غلامحسين هاديزاده رييسي توليد كننده بخش خصوصي به عنوان اثرگذارترين شخصيت ها در زراعت و اصلاح نباتات برگزيده شدند كه با اهدای لوح تقدير از آنان تجليل شد.
كميته تدوين قطعنامه ضمن بررسي مفاد قطعنامه‌هاي كنگره‌هاي گذشته و جمع بندي پيشنهادهاي ارايه شده، نسبت به تدوين قطعنامه مشروح زير اقدام و در نشست اختتاميه كنگره آن را به سمع و تاييد شركت كنندگان رساند و از مقام هاي مسئول و سياستگزاران و برنامه ريزان كشور و نيز وزارت خانه ها و نهادهاي ذيربط مي خواهد تا در جهت تحقق پيشنهادها و ديدگاه هاي مطرح شده در قطعنامه دستور اقدام لازم صادر فرمايند.
1- با توجه به اينكه با وجود ارسال قطعنامه هاي كنگره هاي پيشين به مراجع ذيربط، در راستاي تحقق ديدگاه ها و پيشنهادهاي ارايه شده اقدام مؤثري صورت نگرفته است كنگره دوازدهم، همچنان خواستار توجه اولياي امور در تحقق مفاد قطعنامه‌هاي پيشين است. از آن جمله، بند 2 قطعنامه كنگره يازدهم در زمينه افزايش بي رويه واردات محصولات كشاورزي، بند 12 قطعنامه كنگره مزبور (بند 10 قطعنامه كنگره هشتم-شهريور 1383) و …
2- حفاظت از مجموعه‌هاي جانوري (فون) و گياهي (فلور)، ذخاير توارث گياهي (ژرم پلاسم)، بهره گيري بهينه از منابع طبيعي تجديد شونده، جلوگيري از تبديل عرصه‌هاي منابع طبيعي تغيير كاربري زمين‌هاي زراعي بويژه اراضي متعلق به واحدهاي آموزش عالي و پژوهشي در همه مناطق اقليمي كشور بايد مورد توجه خاص مسئولان اجرايي كشور قرار گيرد.
3- سياستگذاري‌ها و برنامه ريزي‌هاي پژوهشي، آموزشي و اجرايي كشور بايد در جهت توجه ويژه به پديده تغيير اقليم و نيز كشاورزي پايدار تدوين شوند. تدوين و اجراي پروژه هاي پژوهشي در زمينه هاي اصلاح و ايجاد ارقام به تنش‌هاي محيطي خشكي و كم آبي (با توجه به محدوديت منابع آبي كشور) باشد.
4- محتواي برنامه‌هاي آموزشي دانشكده‌هاي كشاورزي كشور در راستاي توجه بيشتر به آموزش‌هاي عملي اصلاح، و در اين زمينه افزايش همكاري‌هاي چندجانبه بين دانشگاه‌ها، مؤسسه‌هاي پژوهشي، واحدهاي صنعتي پيشرفته ضرورت دارد تا از اين رهگذر دانش آموختگان رشته‌هاي كشاورزي مهارت‌هاي لازم را براي اشتغال در واحدهاي آموزشي، پژوهشي، اجرايي و بويژه توليدي پيدا نمايند.
5- رعايت اصل شايسته سالاري در انتخاب و انتصاب مسئولان مؤسسه‌هاي آموزش عالي و پژوهشي كشور و در وزارت جهاد كشاورزي در همه سطوح همراه با ايجاد زمينه‌هاي امنيت شغلي بدور از هر گونه گرايش‌هاي سياسي مورد تأكيد است.
6- با ايجاد انگيزه‌هاي لازم تمهيداتي اعمال شود تا اعضای هيأت علمي دانشگاه‌ها فعاليت‌شان تنها در يك واحد متمركز و از تخصص آنان بهره گيري بيشينه به عمل آيد. به عبارتي بايد تمهيداتي فراهم شود تا چند پيشگي و استادان پروازي بسيار محدود و يا منتفي شود.
7- فناوري‌هاي نو به ويژه بيوتكنولو‍ژي و مهندسي ژنتيك به عنوان فناوري‌هاي مكمل ساير روش‌هاي به زراعي و به نژادي و به عنوان عامل تكميل كننده روش‌هاي اصلاح نباتات به طور علمي و متداول (كلاسيك) مطرح است. بهره‌گيري از قابليت‌هاي فناوري‌هاي نو به ويژه استفاده از گياهان تراريخته بايد در دستور كار وزارت جهاد كشاورزي قرار گيرد. اين موضوع در قطعنامه‌هاي پيشين كنگره‌هاي زراعت و اصلاح نباتات بارها مورد تأكيد قرار گرفته است. رفع موانع مديريتي موجود بر سر راه توليد ملي محصولات تراريخته و حمايت از كار و سرمايه ايراني در اين حوزه مورد تاكيد است.
8- با وجود دعوت‌هاي به عمل آمده، خلاء حضور نيافتن مقام‌هاي اجرايي وزارت جهاد كشاورزي به ويژه معاون محترم تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي وزير در برگزاري بزرگترين كنگره مرتبط با وظايف وزارت ياد شده بسيار محسوس بوده و جامعه علمي زراعت و اصلاح نباتات آن را دليل كم توجهي به محققاني مي‌داند كه حاصل تلاش‌هاي علمي و پژوهشي آنان معرفي ارقام و يافته‌هايي است كه پشتوانه‌هاي افزايش توليدات كشاورزي و دستيابي به كشاورزي پايدار و خودكفايي نسبي و در نهايت بي‌نيازي كشور به واردات و افزايش صادرات غيرنفتي است. شايسته است مقام‌هاي وزارت جهاد كشاورزي در اين زمينه تجديد نظر نموده و اين گونه تشكل‌ها را مشاوران علمي و فني خود به شمار آورند.
9- ايجاد زمينه‌هاي برقراري ارتباط بيشتر انجمن‌هاي علمي با كميسيون‌هاي كشاورزي، تحقيقات و آموزش عالي مجلس شوراي اسلامي و تشكل‌هاي تخصصي و صنفي مربوط پيشنهاد مي‌شود تا از توان علمي آن‌ها در تدوين قوانين مرتبط با بخش كشاورزي بهره گيري شود.
10- خودداري از تصويب، تخصيص اعتبار و اجراي هر گونه برنامه و طرح توسعه‌اي بدون داشتن پشتوانه‌هاي تحقيقاتي لازم مورد تأكيد بوده و در اين زمينه پيشنهاد مي‌شود بخش‌هاي اجرايي كشور به جلب همكاري تشكل‌هاي علمي در انجام بررسي‌هاي لازم و طراحي پروژه‌هاي اجرايي مورد نظر ملزم شوند.
11- فراهم كردن موجبات بهره گيري از دانش آموختگان كشاورزي، استقرار آنان در روستاها و واحدهاي توليدي بزرگ به عنوان هدايت كنندگان فني فعاليت هاي كشاورزي مورد تأكيد بوده، اين گونه برنامه‌ها موجب اشتغال زايي و كاهش بحران بيكاري دانش آموختگان كشاورزي شده و پشتوانه مناسبي براي افزايش توليد، بهبود درآمد كشاورزان نيز خواهد شد.
12- گسترش كمي و كيفي تعاوني‌هاي روستايي (خدمات فني كشاورزي، توليد، عرضه و فروش محصولات و فرآورده‌هاي كشاورزي) و ديگر تشكل‌هاي صنفي كشاورزي رونق توليد، كاهش واسطه گري و امكان صادرات بيشتر را در پي خواهد داشت. فرهنگ سازي و اعمال نظارت در اين زمينه مورد تأكيد است.
13- انجام بررسي‌هاي لازم در زمينه توصيف و تأليف حرفه‌هاي كشاورزي و تدوين استانداردهاي لازم مي تواند از اشتغال افراد ناآشنا به كارهاي كشاورزي جلوگيري نمايد. اين مهم همراه با اعطاء تسهيلات بانكي مناسب موجب جذب بيشتر دانش آموختگان به فعاليت‌هاي توليدي نيز خواهد بود.
14 – شركت كنندگان در كنگره ضمن سپاسگزاري از هيأت مديره انجمن و دانشگاه آزاد اسلامي واحد كرج پيشنهاد مي‌نمايد با اعمال تمهيدات لازم كميته‌اي را مسئول پيگيري تحقق مفاد قطعنامه‌ها کند.