شناسايي ژن پیشگویی زمان مرگ
ترجمه: نغمه عبیری-یک نوع ژن معمولي که پرندگان اولیه را از جغدها جدا می‌کند می‌تواند زمان مرگ افراد را پیش‌بینی کند. یافته‌های منتشر شده در شماره نوامبر مجله سالانه مغز و اعصاب می‌تواند به برنامه‌ریزی کار و درمان‌های پزشکی كمك كرده و در تشخيص شرايط بيماران آسيب پذير موثر باشد.
دکتر اندرو لیم که در حال حاضر استادیار بخش مغز و اعصاب …
یک نوع ژن معمولي که پرندگان اولیه را از جغدها جدا می‌کند می‌تواند زمان مرگ افراد را پیش‌بینی کند. یافته‌های منتشر شده در شماره نوامبر مجله سالانه مغز و اعصاب می‌تواند به برنامه‌ریزی کار و درمان‌های پزشکی كمك كرده و در تشخيص شرايط بيماران آسيب پذير موثر باشد.
دکتر اندرو لیم که در حال حاضر استادیار بخش مغز و اعصاب دانشگاه تورنتو است در بیانیه‌ی خود خاطر نشان کرد که کارهای قبلی در دوقلوها و خانواده‌ها نشان داد که انسان ممکن است که تاخیر یا زودرسی ساعت‌های بدن خود را به ارث ببرد. آزمایش بر روی حیوانات هم نشان داد که ژن‌های خاصی تاخیر یا زودرسی ساعت بیولوژیکی بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
سپس دکتر لیم به همراه همکارانش به بررسی علل بي خوابي در افراد مسن پرداخت. او به یک پروژه پژوهشي در دانشگاه راش شیکاگو ملحق شد که به بررسی 1200 نفر افراد سالم 65 ساله می‌پرداخت که سالانه تحت معاینات عصبی و روانی منظمی قرار مي‌گرفتند.
هدف اصلی این مطالعه شناسایی هر نوع پیش‌ماده‌ی توسعه بیماری پارکینسون یا آلزایمر بود. افراد مورد بررسی تحت تجزیه و تحلیل خواب و بیداری قرار گرفتند و موافقت خود را برای اهدای مغزشان پس از مرگ اعلام کردند تا اطلاعات الگوی خواب و بیداری ظرف مدت یک سال از مرگشان را فراهم کنند.
اما زمانیکه دکتر لیم متوجه شد که پيش از اين ژنوتيپ دي.ان.اِي همان افراد تحت آزمايش تعيين شده بود، او به همکاران پژوهشگران خود در بیمارستان زنان بریگام (BWH) برای مقایسه رفتار خواب و بیداری بیماران با ژنوتیپ آنها ملحق شد.
یافته‌های این پژوهش که بعدا در یک گروه داوطلب تایید شد، منجر به کشف یک نوکلئوتید در نزدیکی ژنی با نام "Period 1" شد که بین دو گروه که در رفتار خواب و بیداری تفاوت داشتند، متفاوت بود. در این نقطه از ژنوم 60% از افراد دارای نوکلئوتید بازي به نام آدنین (A) هستند درحالیکه 40% بقیه دارای نوکلئوتید گوانین (G) بودند. از آنجا که مردم دو مجموعه کروموزوم دارند، هر فرد حدود 36% شانس داشتن دو تا A، 16% شانس داشتن دو تا G و 48% شانس داشتن A و G خواهد داشت.
دکتر ساپر استاد مغز و اعصاب دانشکده پزشکی هاروارد می‌گوید:"افرادی که ژنوتیپ AA دارند یک ساعت زودتر از افرادی دارای ژنوتیپ GG بیدار خواهند شد و افراد دارای ژنوتیپ AG تقریبا دقيقا در زمان وسط دو ژنوتیپ قبلی بیدار می‌شوند." وی همچنین اضافه کرد که بیان ژن "Period 1" در مغز و سلول‌های سفید خون افراد با ژنوتیپ GG، تنها در زمانی از روز که این ژن به طور معمول بیان می‌شود کمتر از افراد با ژنوتیپ AA بود.
زمانیکه پژوهشگران دوباره به بررسی بیمارانی که فوت کردند، پرداختند دریافتند که این تفاوت ژنوتیپ مي‌تواند حدود 6 ساعت اختلاف در زمان مرگ را تعيين كند: کسانی که داراي ژنوتیپ AA و AG بودند به طور متوسط بلافاصله قبل از ساعت 11 صبح فوت کردند درحالیکه افراد با ژنوتیپ GG به طور متوسط قبل از ساعت شش بعدازظهر فوت کردند.
دکتر لیم گفت: "مطالعات آینده نگاهی به تعیین مکانیسم‌هایی که بوسیله آنها این ژن و انواع دیگر آن بر ساعت بیولوژیکی بدن تاثیر می‌گذارند٬ خواهد داشت." به گفته وی این پژوهش می‌تواند به بهینه‌سازی برنامه‌های زندگی مردم کمک کند و عملکرد درمان‌های جدید در مقابل اختلالات ساعت بیولوژیک بدن مانند شیفت کاری و تغییر ساعت (Jet lag) را بالا ببرد.
ترجمه: نغمه عبیری