چتر حمایتی برای محصولات تراریخته
مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران به نقل از روزنامه شرق- محصولات تراریخته بهدلیل عدممصرف سموم شیمیایی، تولید بیشتر بهازای واحد آب مصرفی و سایر نهادهها مانند «زمان» و «زمین» مورد توجه طرفداران محیطزیست و غذای سالم قرار گرفته است. درحالحاضر بیش از ١٨١میلیون هکتار از اراضی جهان به کشت محصولات تراریخته اختصاص دارد. ایران نیز با واردات و مصرف سالانه سه تا پنج میلیارد دلار از محصولات تولیدی کشورهای برزیل، آرژانتین، کانادا و سایر کشورها لااقل از جنبه بهداشتی و کیفیت برتر این محصولات برخوردار شده است. با وجود پیشتازبودن دانشمندان کشورمان در عرصه مهندسی ژنتیک …
محصولات تراریخته بهدلیل عدممصرف سموم شیمیایی، تولید بیشتر بهازای واحد آب مصرفی و سایر نهادهها مانند «زمان» و «زمین» مورد توجه طرفداران محیطزیست و غذای سالم قرار گرفته است. درحالحاضر بیش از ١٨١میلیون هکتار از اراضی جهان به کشت محصولات تراریخته اختصاص دارد. ایران نیز با واردات و مصرف سالانه سه تا پنج میلیارد دلار از محصولات تولیدی کشورهای برزیل، آرژانتین، کانادا و سایر کشورها لااقل از جنبه بهداشتی و کیفیت برتر این محصولات برخوردار شده است. با وجود پیشتازبودن دانشمندان کشورمان در عرصه مهندسی ژنتیک و تولید محصولات تراریخته، بهویژه برنج و پنبه تراریخته، به دلیل عدم دانش کافی حاکم بر دولتهای نهم و دهم و چهبسا همسویی با منافع سمفروشان، تولید داخلی این محصولات در آن دوره متوقف شد و دانشمندان پیشکسوت کشورمان مورد محاکمه قرار گرفتند تا راه واردات همچنان باز و منافع شرکتهای چندملیتی مانند مونسانتو همچنان تأمین باشد. با انتصاب دیگربار «محمود حجتی» به وزارت جهاد کشاورزی، پنجرههای بستهشده در این شاخه اجتنابناپذیر از فناوری و تولید ملی محصولات کشاورزی واگشوده شد تا تنها در دو سال، واردات گندم به کمتر از یکسوم کاهش یافته، کشت آزمایشی برنج تراریخته برای احیای بذور ازدسترفته آغاز شده، از پنبه تراریخته رونمایی، از پیشکسوتان تولید محصولات تراریخته اعاده حیثیت و فناوریهراسان از مصدر امور برکنار شدند. پیام رئیسجمهور به همایش بیوتکنولوژی مبنیبر اینکه استفاده از محصولات تراریخته، هم ضرورت و هم انتخابی دلپذیر است و در صورت غفلت از این موضوع مورد شماتت نسلهای آینده قرار خواهیم گرفت، نقطه عطفی در توجه به این فناوری مهم و سرنوشتساز بود. بازگشت دوباره دکتر «بهزاد قرهیاضی» به ریاست پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی و حضور دانشمندان طراز اول مهندسی ژنتیک در هرم بالای مدیریتی در وزارت جهاد کشاورزی موجب شد تا فعالیتهای مهندسی کشور با الهام از سیاستهای اقتصاد مقاومتی ابلاغی مقام معظم رهبری جان تازهای بگیرد. حضور بنیانگذار مهندسی ژنتیک جهان دکتر «ون مونتاگو» در ایران و اعطای جایزه مدال طلای وزارت جهاد کشاورزی از سوی وزیر جهاد کشاورزی، لغو آییننامه بازدارنده قانون ایمنی زیستی از سوی شورای ملی ایمنی زیستی به ریاست معاون اول رئیسجمهور و حمایت بیدریغ معاون علمی و فناوری و وزرای علوم و بهداشت از توسعه بیوتکنولوژی امیدهای تازهای ایجاد کرد. اگرچه بهطور همزمان و با پیشرفتهای روزافزون در این زمینه و نزدیکترشدن دانشمندان کشورمان به تولید ملی و تجاری محصولات تراریخته و غذای سالم، تحرک مخالفان فرنگی محصولات تراریخته و رفتوآمد آنها (که تجلی آن در همایش تجارت محصولات ارگانیک در اوایل شهریورماه در تهران بود) افزایش یافت، اما پژوهشگران کشورمان همچنان استوار و بیتوجه به این مسائل به راه خود ادامه میدهند. دراینمیان رئیس سازمان حفاظت از محیطزیست که طبق ماده دو قانون ایمنی زیستی بهعنوان یکی از اجزای دولت «مکلف» است که تمهیدات لازم را برای تولید و استفاده از محصولات تراریخته فراهم آورد، با امضای طوماری خواهان ممنوعیت محصولات تراریخته میشود و شاید ناخواسته پای در راه گذشتگان میگذارد. خانم «ابتکار» بهخوبی میداند که در صورت عدم علاقه به یک قانون باید پیشنهادات موردنظر خود را بهصورت لایحهای تقدیم مجلس کند و باز هم میداند چنین لایحهای در همان گام اول در درون دولت و در همسویی با انجمنهای علمی با مخالفت گسترده روبهرو خواهد شد. مجلس نیز هرگز به ایدههای اینچنینی رأی نخواهد داد. به نظر میرسد اولویت سازمان حفاظت محیطزیست اینروزها باید رویارویی بیشتر با بحران زیستمحیطی دامنگیر کشورمان و پیکار با ریزگردهایی باشد که حیات تعداد زیادی از هموطنان ما را به مخاطره انداخته است.
نویسنده: دکتر نیراعظم خوشخلق سیما، متخصص ایمنی زیستی