معاون وزیر بهداشت: محصولات تراریخته سالم هستند / مرجع تعیین سلامت این محصولات وزارت بهداشت است
دکتر رضا ملک زاده معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مصاحبه ای به مساله سالم بودن محصولات تراریخته و رد شایعات در این خصوص پرداخته است
دکتر رضا ملک زاده معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. وی در مصاحبهای که در پایگاه اطلاع رسانی معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی منتشر شد، میگوید جریان ضد فناوری مهندسی ژنتیک کشاورزی برای رسیدن به اهداف خود مطالب خلاف واقع زیادی علیه محصولات تراریخته منتشر کرده است. دکتر ملک زاده معتقد است اگر مرجعیت وزارت بهداشت درباره سلامت محصولات غذایی مطابق قانون محترم شمرده نشود سلامت مردم به خطر میافتد. وی در مصاحبه ای به مساله سالم بودن محصولات تراریخته و رد شایعات در این خصوص پرداخته است که در ذیل از نظر مخاطبان محترم میگذرد.
* در چند ماهه اخیر هجوم رسانهای سازمانیافتهای علیه محصولات تراریخته صورت گرفته و افرادی با تخصصهای غیرمرتبط خود را حامی سلامت مردم معرفی و محصولات تراریخته را برای سلامتی مردم مضر اعلام میکنند. نظر شما بهعنوان معاون محترم وزیر بهداشت در این رابطه چیست؟
بله درست است، هجمه رسانهای شدیدی بر علیه محصولات تراریخته در ماههای اخیر بوجود آمده و این در حالی هست که سازمان بهداشت جهانی سلامت محصولات تراریخته موجود در بازار را معادل محصولات غیرتراریخته مشابه آنها اعلام کرده است و جای هیچگونه نگرانی باقی نگذاشته است. علاوه بر این اینجانب اطلاع دارم که وزاری بهداشت در تمامی دورهها بر سلامت این محصولات تاکید داشتهاند. خب کاملا واضح است که مسئول و مرجع سلامت کشور، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی است و افراد دیگر نمیتوانند در رابطه با سلامت این محصولات نظری بدهند و اگر هم نظر بدهند قابل استناد نیست. علاوه بر اینکه افراد متفرقه بایستی ادعاهای خود در رابطه با این محصولات را ثابت کنند، زیرا که هیچ مستند علمی قابل وثوقی در رابطه با ادعای ایشان موجود نیست و تا امروز هیچ مستندی علیه این نوع محصولات به این وزارت ارائه نشده است.
* غیر از سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی کشور، آیا مراجع معتبر دیگری نیز سلامت این محصولات را تایید کردهاند؟
بله، تحقیقات متعددی وجود دارد. یکی از آنها تحقیق 25 ساله اتحادیه اروپایی است که پس از 25 سال تحقیق و مشارکت صدها محقق و 500 گروه تحقیقاتی مستقل در نهایت اعلام کرده است که این محصولات کاملا سالم هستند. اخیرا نیز در یک اقدام مستقل دیگر آکادمی علوم، مهندسی و پزشکی ملی آمریکا در یک تحقیق مستقل سلامت این محصولات را طی 20 سال گذشته مورد بررسی قرار دادهاند و در نهایت نتیجهگیری کردهاند که این محصولات ایمن و سلامت هستند.
* برخی از مدعیان اعلام میکنند که 28 کشور اروپایی مصرف این محصولات را ممنوع کردهاند. آیا این موضوع صحت دارد؟
خیر، صحت ندارد. EFSA که مرجع صدور مجوز به محصولات غذایی و بررسی سلامت محصولات غذایی در اتحادیه اروپایی است، تا کنون به 71 محصول تراریخته مجوز مصرف صادر کرده است و این محصولات سالها است که در اروپا مصرف میشوند. علاوه بر این مشخصا برخی از محصولات هستند مثل سویا که میتوان گفت معادل غیرتراریخته در بازار تجارت جهانی از آنها وجود ندارد و تقریبا میتوان گفت که همه کشورهای جهان از محصولات تراریخته استفاده میکنند. از سوی دیگر حدا قل 5 کشور اروپایی سالهاست که به کشت و کار این نوع محصولات اشتغال دارند.
* از نظر جنابعالی محصولات تراریخته مزیتی از لحاظ سلامت غذایی به محصولات غیرتراریخته دارند؟
بله صد در صد. اول اینکه برخی از محصولات تراریخته مقاوم به آفت هستند و در فرآیند تولیدشان بینیاز از مصرف سموم آفتکش هستند و برخی نیز مقاوم به علفکش هستند که در این نوع محصولات، از سموم علفکش ایمنتر استفاده میشود. عوارض باقیمانده سموم شیمیایی کشاورزی در غذای مردم بر سلامت انسانها کاملا ثابت شده است. وقتی ما بتوانیم این سموم را در محصولات حذف کنیم یا کاهش دهیم و یا از سموم ایمنتر استفاده کنیم، صد در صد غذای سالمتری به سفرهی مردم اضافه شده است. در برخی موارد نیز ارزش غذایی محصولات تراریخته افزایش یافته است و مثال معروف و ارزشمند آن برنج طلایی است که ویتامین آ دارد. برنج های تراریخته ای هم تولید شده اند که آهن قابل جذب زیادی دارند و به ویژه برای خانم ها خیلی مفید است.
* صحبت از سموم علف کش شد؛ در رابطه با این سموم برخی اعلام میکنند که گلایفوسیت که در فرآیند کشت محصولات تراریخته مقاوم به علفکش استفاده میشود، سرطانزاست! نظر شما بهعنوان معاون محترم وزیر بهداشت در این رابطه چیست؟
سازمان بهداشت جهانی و سازمان خواروبار جهانی در یک بررسی مشترک تمامی سموم علفکش را مورد بررسی قرار دادهاند و در نهایت اعلام کردهاند که گلایفوسیت که از 50 سال پیش در کشاورزی مصرف می شود و اخیرا در فرآیند کشت برخی از محصولات تراریخته در مزارع نیز جایگزین علف کش های بسیار خطرناک شده است، جزو کمخطرترین انواع علفکشهاست.
* به نظر شما مسئول و متولی تصمیمگیری نهایی در حوزه سلامت این محصولات چه سازمانی است؟
قطعا و یقینا وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو متولی سلامت مردم چه در حوزه محصولات تراریخته و چه در حوزههای دیگر محصولات از جمله محصولات ارگانیک است. البته خود این سازمان هم بر مبنای مستندات باید پاسخ دهد و همینطوری نمی توان محصولاتی را نفی کرد! قانون ملی ایمنی زیستی صدور مجوز محصولات تراریخته در حوزه غذایی و بهداشتی را بر عهده وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی گذاشته است. در وزارت بهداشت نیز تقاضاهای وراد شده به دقت مورد بررسی قرار میگیرند و بعد مجوز می گیرند پس جای هیچگونه نگرانی برای مردم باقی نخواهد ماند.
* صحبت از قانون ملی ایمنی زیستی شد؛ در این قانون “شورای ملی ایمنی زیستی” تعریف شده است که وزیر محترم بهداشت نیز عضو این شوراست. ممنون میشم در مورد این شورا کمی توضیح دهید.
بله درست است. در قانون ملی ایمنی زیستی “شورای ملی ایمنی زیستی” با ریاست معاون اول رئیس جمهور و عضویت وزاری جهاد کشاورزی، بهداشت درمان و آموزش پزشکی، علوم تحقیقات و فناوری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، نماینده انجمنهای علمی و نماینده اعضای هیات علمی و نظارت دو نماینده مجلس تعریف شده است. این شورا مسایل متعددی را در حوزه ایمنی زیستی کشور در دستور کار دارد. مثلا در آخرین جلسه شورای ملی ایمنی زیستی که در حدود 15 ماه پیش برگزار شد “آئین نامه اجرایی بند ب ماده 7 قانون ملی ایمنی زیستی” تصویب شد و آئیننامه بازدارنده قبلی لغو شد. اما متاسفانه لغو آئیننامه قبلی تا کنون ابلاغ نشده است! البته وزارت بهداشت متقاضی برگزاری جلسات این شورا در اسرع وقت است تا هم موضوع “عدم لغو آئیننامه” را مطرح کند و هم اینکه موضوع “بررسی عملکرد پروژه توانمندسازی ایمنی زیستی” را در دستور کار قرار دهد.
* اگر صحبت دیگری در رابطه با محصولات تراریخته دارید بفرمایید.
خوشبختانه پس از پیروزی انقلاب اسلامی همواره توجه ویژهای در 38 سال اخیر به توسعه علمی و استفاده از فناوریهای نو در کشورمان شده است. اما همیشه دشمنان ایران اسلامی در پی ضربه زدن به استقلال و پیشرفت این کشور بودهاند. در حال حاضر نیز با دستیابی متخصصین کشورمان به فناوری تولید محصولات تراریخته (مشخصا پنبه و برنج تراریخته) بیش از پیش مورد توجه این دشمنان قرار گرفته است و هجمه رسانهای اخیر نیز ناخواسته این اهداف را دنبال میکند. درخواست من از مردم کشورمان این است که به پژوهشگران متعهد کشورشان اعتماد کنند و بدانند که وزارت بهداشت در حوزه سلامت مردم از هیچ تلاشی فروگذار نخواهد کرد. محصولات تراریخته اعم از وارداتی و تولید داخلی نیز به دقت مورد بررسی سلامتی قرار گرفته و بعد مجوز میگیرند. افراد مدعی و کسانی که با انگیزه های مختلف ممکن است در مورد سلامت غذاهای کشورمان اظهارنظرهای غیر علمی داشته باشند هم همواره وجود داشتهاند و خواهند داشت، فقط اعتماد مردم و مسئولین کشور به پژوهشگران و مسئولین وزارت بهداشت این مرزو بوم است که راهگشای ادامه راه استقلال و خودکفایی کشور خواهد بود.