روانکاوی محصولات تراریخته

روانکاوی محصولات تراریخته

سینا معتمد راد – وقتی صحبت از روانکاوی درمیان باشد اساسا نباید ذهن‌ها به سمت و سوی رواندرمانی سرازیر شود چرا که روانکاوی بر این اساس پایه‌‌گذاری شده که افراد اغلب در مورد خیلی از عوامل که احساسات و رفتارهای آن‌‌ها را تعیین می‌‌کنند آگاه نیستند. به عبارتی روانکاوی علمی برای پرداختن عمیق‌تر و متمرکز به ذهن ناخودآگاه است و منظور از ناخدآگاه آن بخش از روان است که از دسترس آگاهی خارج شده است ولی به کنترل رفتار فرد ادامه می دهد.

**

تکنولوژی و تبعات آن

عصر حاضر عصری است وابسته به تکنولوژی و ارتباطات و پیشرفت و شتاب رو به جلو این فناوری تک تک افراد بر روی کره زمین را تحت تاثیر قرار داده به طوری که طی یک صد سال اخیر، زندگی انسان با ارائه اختراعات و تکنولوژی‌‌های جدید کاملا تغییر کرده است واین تکنولوژی‌‌ها با همان سرعتی که فراگیر می‌‌شوند، به مرور زمان نیز منقرض خواهند شد و جای خود را به تکنولوژی‌‌های جدیدتر خواهند داد.‌‌ شدت پیشرفت تکنولوژی در دو دهه اخیر به قدری بوده است که نفوذ و تاثیر عمیقی بر زندگی خصوصی افراد داشته و چنین برداشت می‌‌شود که در پی بروز هر فناوری جدید آسیب‌‌‌هایی نیز در انتظار خواهد بود. به زمانی برمی‌‌گردیم که تلویزیون وارد زندگی خصوصی مردم شد و در واقع ‌سامانه های ‌ارتباطی برای پخش و دریافت ‌تصاویر ‌متحرک و صداها از مسافتی دور توسط گیرنده‌ها در یک قدمی افراد در معرض نمایش قرار گرفت. استفاده از این اختراع بشرامروزه زمینه ساز ورود به دنیای تلفن‌های همراه نسل جدید، پخش کننده‌‌های خانگی و کنسول های بازی کودکان شده است که هر یک در کنار ایجاد رفاه، سرگرمی و لذت، تخریب‌‌های روحی و روانی و فیزیکی را نیز دربر می‌گیرد. اما این آسیب‌‌ها همیشه به نسبت کمتر از آن است که نیاز بشر به آن تکنولوژی را منع کند؛ همانطور که فروید می‌‌گوید، ما نمی‌‌‌توانیم بگوییم چه وقت و یا کجا هر قطعه کوچک از دانش تبدیل به قدرت و به علاوه تبدیل به قدرت‌‌درمانی خواهد شد. در نتیجه توجیه پذیر نخواهد بود به دلیل وجود برخی آسیب‌‌های احتمالی، در روند صعودی یک تکنولوژی و یا فناوری مانع ایجاد شود و یا بر قدرت نفوذ آن در سطح یک جامعه و یا در مقیاس کل جهان جلوگیری به عمل آید. در پاره‌‌‌ای از مواقع در سراسر جهان حتی مشاهده می‌‌شود که با ورود یک فناوری جدید و یا ایده نوظهور در علم و یا تکنولوژی در سطح یک جامعه یا کشور موجی مضاعف و خلاف جهت آن ایده مذکور راه اندازی می‌‌شود که با اندکی هزینه های تبلیغاتی و ایجاد سفسطه و مغلطه، موجی مخالف رادر سطح عوام مردم ناآگاه راه می‌‌اندازد.

**

اتهام به جرم کشف حقیقت

به طور مثال گالیله دانشمند و مخترع ایتالیایی در قرن 16 و 17 میلادی که از او به عنوان یکی از پایه‌‌گذاران تحول علمی یاد می‌‌‌کنند، معتقد است برای شناخت علمی به جای گمانه زنی، باید هر چیز را مورد سنجش و ارزیابی قرار داد. گالیله وقتی

از نظریه گرد بودن زمین به طور علمی دفاع کرد، در سال انتشار یافته‌های علمی وی‌‌ ‌مبنی بر ثابت نبودن زمین و گردش آن به دور خورشید باعث شد تا وی از سوی کلیسا مورد بازجویی و ‌تفتیش عقاید ‌قرار گیرد به طوری که سران حکومت وی را مجبور به امضای توبه نامه‌ای با این مضمون کردند:”در هفتادمین سال زندگی در مقابل شما به زانو درآمده‌ام و در حالی که کتاب مقدس را پیش چشم دارم و با دست‌های خود لمس می‌کنم، توبه می‌کنم و ادعای واهی حرکت زمین را انکار می‌کنم و آنرا منفور و مطرود میکنم.” وی شش سال بعد رسماً از تدریس نظریه کوپرنیک در دانشگاه منع شد و تا سال ها بعد مرتب مورد بازخواست کلیسا قرار می‌گرفت اما گالیله کسی بود که بعد از آن اتفاقها تلسکوپ را نیز اختراع کرد و سطح ماه و سیاره مشتری را برای اولین بار رصد نمود.حال اگر چنین اتفاقی در قرن 16 در ایتالیا رخ داد امروزه نیز در قرن 21 مشابه آن اتفاقات با عناوین متفاوت در زمره سیاست، ورزش و علم در حال رخ دادن است و به کرات در سراسر جهان مشاهده می‌شود.

**

مهندسی ژنتیک ریشه در اعماق تاریخ

در اینجا اما صحبت بر زیست فناوریست؛ درواقع کاربرد فناوریهای نوین در دانشهای علمی و زیستی و به اصطلاح انگلیسی Biotechnology تعریفی از این فناوری نوین بدین صورت خواهد بود: فنونی که از موجودات زنده برای ساخت یا تغییر محصولات، ارتقای کیفی گیاهان یا حیوانات و تغییرصفات ‌میکروارگانیسم ها ‌برای کاربردهای ویژه استفاده می‌کند.‌‌ به طور کلی هرگونه کنش هوشمندانه بشر درآفرینش، بهبود و عرضه فرآورده‌های گوناگون با استفاده از جانداران، به ویژه از طریق مهندسی ژنتیک در سطح مولکولی در حیطه مهم‌ترین، پاک‌ترین و اقتصادی‌ترین فناوری سده حاضریعنی بیوتکنولوژی یا زیست‌فناوری، قرار می‌گیرد‌‌.‌‌ اصولا درک و مفهوم مهندسی ژنتیک ریشه در تاریخ دارد و اگر به پیشینه آن که امروزه در بالاترین سطح پیشرفت خود قرار دارد بنگریم به بسیاری از سوالات ما پاسخ داده خواهد شد. نیای مشترک ما و شامپانزه‌ها، حدود میلیون سال پیش، از هم جدا شده‌اند (چارلزورث و چارلزورث .)با نگاهی به سیر تکاملی انسان درمی یابیم که زمان برای تکامل آنقدر زیاد بوده که حتی جهش های بسیار ناچیز و کوچک ژنتیکی هم که پی درپی روی می‌دهند، بتوانند موجب پدیدآیی موجودات تکامل یافته بسیار پیچیده از موجودات ساده‌تر شوند. تعداد جهش‌هایی که موجب افزایش انطباق تکاملی ارگانیسم با محیط اطرافش می‌شوند یا اصطلاحاً جهش‌های مثبت، بسیار کم و در حدود یک در هزار نفر در هر نسل است. در واقع، اکثر جهش‌ها نامطلوب بوده و به ضرر فرد جهش یافته تمام می‌شوند. اولین گونه انسان، حدود 5/2 میلیون سال پیش و هوموساپین‌ها یعنی اولین انسان نماهایی که شکل و شمایل تقریبی بشر امروزی را داشته‌اند، حدود هزار سال پیش پیدا شده‌اند (کارترایت؛ ترجمه شده به فارسی.) روند تغییر شکل و اجزای بدن انسان از بدو خلقت تا کنون دچار تغییرات بسیاری شده که جهشهای ژنتیکی ناشی از تغییرات آب و هوایی و منابع غذایی این مسیر را هدایت کرده و به قطع این تغییرات و جهش‌ها که در نسل های بعد با کمبود شدید دسترسی به منابع غذایی رو به رو خواهد بود به طور طبیعی در انسان ها و سایر موجودات رخ خواهد داد.

***

ایران زیر سایه تهدید

زیست فناوری و یا بیوتکنولوژی کشاورزی که در ایران سابقه بیش از 2 دهه را دارد در حال حاضر از موضوعات مورد توجه دانشمندان و محققان داخل کشور است. از جهات مختلف اگر به این موضوع توجه شود که خشکسالی یکی از فجایعی خواهد بود که کشور ایران را بر روی نقشه جغرافیا تهدید جدی می‌کند، بیوتکنولوژی می‌تواند حجم بزرگی از مزارع کشاورزی با مصرف منابع آبی زیاد را به اطاقک های کشت کوچک شده با صرف هزینه های خیلی کمتر تبدیل کند. اگر از فوران جمعیت و گستره زندگی شهرنشینی و کمبود مزارع و منابع طبیعی در آینده نزدیک با خبر باشیم مهندسی ژنتیک میتواند سیاست فرزند کمتر، زندگی بهتررا از عقاید و تفکرات خانواده‌های ایرانی دور سازد و با برقراری امنیت غذایی و با تکریم شعار انقلاب سبز کشوری را بسازد که نیاز غذایی مردم خویش را تامین می کند. از آنجایی که تامین غذای میلیون‌ها ایرانی در آینده نه چندان دور از معضلات پیش رو کشور در افزایش جمعیت خواهد بود، رهبر انقلاب اسلامی در توجه به این مهم می فرمایند: “ما باید به رقم جمعیت صد و پنجاه و دویست میلیون برسیم و توجه کنیم که جمعیت جوان و بانشاط و تحصیلکرده و باسواد کشور، امروز یکی از عاملهای مهم پیشرفت کشور است. ما باید در سیاست تحدید نسل تجدیدنظر کنیم. سیاست تحدید نسل در یک برهه‌ای از زمان درست بود و اهدافی هم برایش معین شد. عالمان و کارشناسان علمی با بررسی های خود نشان دادند که کشور در سال 1371 در معرض تحدید نسل قرار گرفت و ما میبایست از سال به این طرف سیاست تحدید نسل را تغییر می‌دادیم که خطا کردیم و تغییر ندادیم.‌‌‌حالا به ما گزارش می‌دهند که جامعه‌ ما در آینده‌ نه چندان دوری، جامعه‌ پیر خواهد شد.” به راستی که برای جلوگیری از بروز چنین اتفاقی، کشور نیازمند بهره مندی از زیست‌فناوری کشاورزی است.بیوتکنولوژی کشاورزی بدین جهت در دنیا از کانون توجه برخوردار است که جمعیت انسانها در کرهزمین به شکل تصاعدی رو به افزایش است و کمبود منابع غذایی و افزایش جمعیت روز به روز در آینده نه چندان دور کشاورزی به سبک سنتی و کلاسیک را به طور کامل بی کاربرد خواهد کرد و سیر کردن جمعیتی معادل 5/2 بیلیون نفر تا سال 2050 در سراسر جهان را این سبک از کشاورزی پاسخگو نخواهد بود. اگر بدانیم‌‌ ‌خطر بیخ گوش ماست و گرمایش زمین که پیامدهایش می‌تواند زمینه ساز جنگ‌های آتی باشد، تهدیدی برای صلح جهانی بوده و خطر به علت خشکسالی و کمبود تولیدات غذایی، چقدر جدی است؟ و برای مقابله با آن چه کاری شده است؟! و کشورهایی که در معرض آن هستند، چه شانسی برای مقابله با آن دارند؟ کشت محصولات تراریخته مقاوم به آفت و خشکسالی فریادرس این فاجعه خواهد بود.

بانکی‌مون، دبیرکل سازمان ملل در گزارش‌های اخیر خود اظهار داشته است “تغییرات آب و هوایی می‌تواند علت چالش‌ها و تنش‌های آتی باشد؛ به طوری که مناطق بیابان‌زا از شرق و شمال آفریقا تا خاورمیانه می‌توانند صحنه اولین تنش‌ها باشند و هم‌اکنون سومالی، بخش‌هایی از اتیوپی و کنیا دستخوش شدیدترین خشکسالی سال اخیر هستند که جان میلیون‌ها نفر را تهدید می‌کند و دسترسی به منابع غذایی را به صفر میرساند.” این بیانات هرگز نمی تواند در قبال وجود برخی خطرات جزئی و احتمالی کشت محصولات تراریخته نادیده گرفته شوند چرا که کشور ایران در انتظار خشکسالی شدید است؛ و چه بسا نسل کشی انسان ها برسر کمبود مواد غذایی بهتر خواهد بود یا برخی آسیب‌های احتمالی ناشی از مصرف این محصولات که هرگز به اثبات نرسیده؟‌

به راستی که محققان و دانشمندان هر کشور سرمایه های آن سرزمین هستند، محققانی که هدف آن ها آبادسازی ایران عزیز و جلوگیری از قحطی و مبارزه با خشکسالی است.بهتر است به جای فرافکنی، بهتان های سیاسی، تحریک تعصبات و اعتقادات عوام مردم، نصایح رهبر انقلاب اسلامی را به یادآوریم که در گوشه ای از سخنان خود فرمودند:”حرکت جهادی در بخش کشاورزی ملزوم توکل به خدا، اخلاص، باور عمیق به توانایی فردی، گروهی و ملی، اعتماد به دانشمندان، به کارگیری نیروهای مجرب، کار و تلاش بی‌وقفه و استفاده از همه ظرفیت‌هاست.” توجه کنیم.‌

منبع: روزنامه آفتاب