آفتکشهای شیمیایی مهمترین عامل بیماریهای مهلک قرن
دکتر الهام باقری راد – حامیان کشاورزی شیمیایی با اشاره به تئوری “دوز سمساز”، مصرف مقادیر اندک سموم آفت کش را مضر نمیدانند. در مقابل، مطالعات روز افزون دانشمندان خط بطلانی بر این باور کشیده و حتی تاثیر دوزهای اندک آفتکشها در ابتلا به بیماریهای مختلف را اثبات کردهاند.
آفتکشها همانگونه که از نامشان مشخص است برای نابودی حشرات و آفات استفاده میشوند. اگرچه نحوه عملکرد آفتکشها متفاوت است، اما چه از نوع عصبی و چه نمونههای اختلالگر هورمونی، مسلماً هیچ کدام از این مواد شیمیایی برای انسان اشتهاآور نیستند. این در شرایطی است که استفاده از آفتکشها موجب کاهش …
آفتکشهای شیمیایی مهمترین عامل بیماریهای مهلک قرن
حامیان کشاورزی شیمیایی با اشاره به تئوری “دوز سمساز”، مصرف مقادیر اندک سموم آفت کش را مضر نمیدانند. در مقابل، مطالعات روز افزون دانشمندان خط بطلانی بر این باور کشیده و حتی تاثیر دوزهای اندک آفتکشها در ابتلا به بیماریهای مختلف را اثبات کردهاند.
آفتکشها همانگونه که از نامشان مشخص است برای نابودی حشرات و آفات استفاده میشوند. اگرچه نحوه عملکرد آفتکشها متفاوت است، اما چه از نوع عصبی و چه نمونههای اختلالگر هورمونی، مسلماً هیچ کدام از این مواد شیمیایی برای انسان اشتهاآور نیستند. این در شرایطی است که استفاده از آفتکشها موجب کاهش سطوح مواد معدنی در مواد غذایی نیز میشوند. از مهمترین بیماریهایی که با مواد شیمیایی مورد استفاده در کشاورزی مرتبط است شامل دیابت، انواع سرطان و البته بیماریهای شایع قرن حاضر مثل اوتیسم، پارکینسون و البته چاقی مفرط. امروزه خطر بیماریزایی آفتکشهایی که در کشاورزی سنتی و ارگانیک مورد استفاده قرار میگیرد و طی تحقیقات گسترده به اثبات رسیده است. از این رو دانشمندان به کاهش مصرف محصولات کشاورزی که با استفاده از سموم شیمیایی تولید شدهاند تاکید دارند.
سالیان متمادی است که دانشمندان به ارتباط بین آفتکشها و ابتلا به بیماری دیابت اشاره میکنند. شواهد جدیدی نیز در نود و چهارمین نشست سالانه “انجمن غدد درونریز آمریکا” ارائه شدهاند. بنابر نتایج مطالعه پروفسور “رابرت سارگیس”، “تولیفلانید”، قارچ کش مورد استفاده در کشاورزی، به مقاومت سلولهای چربی در برابر انسولین منجر میشود. همچنین، بنابر مطالعهای که طی سال 2011 در نشریه “دیابتس کِر” منتشر شد، دانشمندان دریافته بودند خطر ابتلا به بیماری دیابت نوع 2 در افرادی که دارای اضافه وزن بوده و سطوح بالایی از آفتکشهای “ارگانوکلورین” در بدن آنها وجود دارد، نسبت به افراد دیگر بسیار بیشتر است. بنابر مطالعهای که طی سال 2012 در نشریه “انوایرومنتال هلث پرسپکتیو” منتشر شد، بیش از 50 آفت کش به عنوان اختلالگر هورمونی طبقه بندی شدهاند که برخی از آنها با تجمع در سلولهای بدن انسان به افزایش “سندرم متابولیک” و چاقی منجر میشوند.
پژوهشگران معتقدند اوتیسم، بیماری قرن 21 به واسطه ترکیبی از ژنها و آلایندهها در رحم مادر و سالهای آغازین زندگی فرد ایجاد میشود. بسیاری از حشره کشها با تاثیر بر اعصاب موجب نابودی آفات و حشرات میشوند، اما امکان بروز شرایطی مشابه برای برخی از کودکان نیز وجود دارد. بنابر نتایج مطالعهای که طی سال 2010 در دانشگاه هاروارد انجام شد، پژوهشگران دریافتند احتمال ابتلا به ADHD، بیماری که با ویژگیهای فقدان تمرکز و بیش فعالی شناخته میشود، در کودکانی که اثر آفت کش “ارگانوفسفره” در ادرار آنها وجود دارد، بیش از سایر کودکان است.
بیماری پارکینسون یک بیماری دستگاه عصبی مرکزی در بزرگسالان مسنتر که مشخصه آن سفتی عضلانی پیشرونده تدریجی، لرزش و از دست رفتن مهارتهای حرکتی است. این اختلال هنگام رخ میدهد که نواحی خاصی از مغز توانایی خود در تولید دوپامین (یکی از ناقلین عصبی در مغز) را از دست میدهند. پارکینسون از جمله بیماریهای مغز و اعصاب در سنین بعد از 60سالگی است از هر 100نفر بالای 60سال یک نفر به پارکینسون مبتلا میشوند. البته این بیماری گاه در افراد جوانتر هم دیده میشود که پنج تا 10درصد بیماران را تشکیل میدهند. طبق آمار جهانی بعد از آلزایمر، پارکینسون شایعترین بیماری مخرب اعصاب به حساب میآید و با توجه به اهمیت موضوع اولین سوالی که ذهن انسان را درگیر میکند این است علت بروز این بیماری و بیماریهای مشایه دستگاه عصبی چیست؟ چرا همزمان با پیشرفت بشر در علم، بیماریهای مهلک و ناشناخته نیز افزایش مییابند؟ براساس تحقیقات معتبر صورت گرفته در سراسر جهان، مهمترین عامل ایجاد بیماری پارکینسون استفاده از حشره کشها و علف کشها جهت مبارزه با آفات مزارع کشاورزی شناخته شده است. براساس گزارش محققان آمریکایی در سال 2011 که بر روی 600 بیمار مبتلا به پارکینسون مطالعه کرده بودند، اعلام کردند “حشره کشها خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش میدهند. محققان آمریکایی پس از مطالعه بر روی 600 بیمار اعلام کردند افرادی که در معرض حشره کشها قرار میگیرند 1/6 برابر بیشتر از دیگران در خطر ابتلابه پارکینسون قرار دارند”. مطالعات انجام شده توسط موسسه بین الملل سلامت آمریکا (NIH) در سال 2011 ثابت کرده است آفتکشهای روتنن و پاراکوات که به صورت متداول در کشاورزی ارگانیک مصرف میشوند، منجر به بیماری پارکینسون در بین افرادی که به مدت طولانی از محصولات غذایی آلوده به این آفت کشها و مخصوصا کشاورزانی که از این سموم دفع آفات استفاده میکنند، شده است. بنابراین امروزه دانشمندان با توجه به عواقب استفاده از این آفتکشها در مزارع ارگانیک، در مورد سلامت این محصولات برای انسان به چالش کشیده شدهاند!!!
با توجه به اثبات خطر استفاده از آفتکشها در صنعت کشاورزی متاسفانه در طی پنجاه سال گذشته، آفت کشها جزء ضروری دنیای کشاورزی بودهاند. گرچه تقاضا برای تولید و توزیع آفت کش که باعث افزایش بهبود کیفیت و کارایی کشاورزی میشود محرز است. ولی احتمال بکارگیری نابجا و غیر معقول، بسیار زیاد میباشد. متاسفانه همه سعی بر این دارند از بهترین و قویترین حشرهکشها و قارچ کشها در کنترل آفات و بیماریهای محصولاتشان استفاده نمایند تا سرمایه ریالی افزایش یابد، ولی ازآنچه که سموم شیمیائی بطور نهفته با جان و روان بشر میکند چندان خبر ندارند و تنها علائم حاد مسمومیت را مسموم شدن و حالت تهوع میدانند و دیگر هیچ. درحالی که متاسفانه از عواید استفاده بیرویه از نهادههای کشاورزی برای انسان در قرن حاضر انواع بیماری و البته چاقی مفرط در بین زنان و مردان را میتوان نام برد. به گفته وزیر بهداشت 700 هزار نفر در کشور مبتلا به آلزایمر هستند و 50 درصد ایرانیان اضافه وزن دارند درحالی که میزان اضافه وزن در زنان بیشتر از مردان است.
لذا یکی از راه کارهای جلوگیری از استفاده بیرویه سموم کشاورزی، کشت محصولات تراریخته است که نیاز به سم ندارند. امروزه سطح زیر کشت اینگونه محصولات در دنیا بیش از 180 میلیون هکتار است و توسط 29 کشور کشت و کار میشود. با کشت اینگونه محصولات تعداد دفعات سمپاشی کاهش یافته و در نتیجه از سم کمتری در فرآیند تولید محصولات استفاده میشود.طبق آمار جهانی هر سال سطح زیر کشت این گروه از محصولات در جهان در مقایسه با سالهای قبل افزایش پیدا کرده که این نشاندهنده اعتماد و اطمینان میلیونها کشاورز در سراسر جهان به محصولات تراریخته است. محصولات تراریخته خطری برای سلامت انسان و محیطزیست ندارند زیرا قبل از تجاری سازی (تولید انبوه برای مصرف مردم) ارزیابی لازم در مورد آنها انجام میشود تا ایمنی اینگونه محصولات تضمین شود، این درحالی است که بقیه محصولات کشاورزی که به روشهای سنتی تولید میشوند چنین ارزیابی در مورد آنها صورت نمیگیرد. گفتنی است درحال حاضر هیچ سازمان بهداشتی در کشور مسئولیت نظارت و کنترل آلودگی مواد غذایی، محصولات کشاورزی، میوه جات، صیفی جات و سرمایههای ملی (آب، خاک و…) را به عهده ندارد واستفادههای غیر اصولی و غیر منطقی روز به روز با ورود سموم خطرناک به محیط دوچندان گردیده است و اگر روزی از محصولات کشاورزی نمونهبرداری حد مجاز باقیمانده سموم صورت گیرد معلوم خواهد شد که به گذشتگان چه مصیبت و فلاکتی شده و آینده کشور را چه خطری کمین کرده و چه سهمی از این محصولات تولیدی کشاورزی صلاحیت عرضه به بازار ومصرف مردم کشور را دارند.
درحالیکه در کشورهای توسعه یافته سالها است که مصرف سم و کود شیمیایی به صورت قابل توجهی کاهش یافته، اما متاسفانه روند رو به رشد استفاده از این سموم هنوز در ایران و سایر کشورهای درحال توسعه ادامه دارد. میزان وقوع مسمومیت ناشی از درمعرض قرارگرفتن با سموم شیمیائی در کشورهای درحال توسعه 13 برابر از مورد کشورهای کاملاً صنعتی میباشد که خود 85 درصد از تولید جهانی آفتکشها را مصرف میکنند. علاوه بر اثبات بیماری زایی سموم دفع آفات، باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی گاهی به حدی زیاد است که حتی بر طعم محصولات نیز تاثیر میگذارد. درحالیکه تحقیقات ثابت کرده است که محصولات کشاورزی تراریخته بدون تغییر در طعم و کیفیت، میزان مصرف سموم شیمیایی را به میزان قابل توجهی کاهش میدهند و از طرفی مقاومت محصولات را در برابر آفات و بیماریها نیز افزایش میدهند. به عنوان مثال در مورد گندم که جزء مواد غذایی اصلی در سبد غذایی مردم دنیا است تحقیقات ثابت کرده است که گندم مقاوم شده به بیماریهای قارچی از طریق انتقال ژن (گندم تراریخته) به میزان 50 تا 60 درصد در مقابل بیماریها مقاوم شده و به همین نسبت مصرف سموم شیمیایی را برای مبارزه با آفات کاهش میدهد.
بیوتکنولوژی و محصولات تراریخته انقلاب علمی را در اذهان تداعی میکند، زیرا که با توسعه و پیشرفت بیوتکنولوژی انقلاب بزرگی در زندگی ما و همچنین ارتباط ما با محیطزیست طبیعی اطراف به وجود میآید. بیوتکنولوژی دانش طلایی قرن حاضر یکی از کلیدیترین فناوریهای امروز بشریت است، که کمتر از بیست سال چنان تحول شگرفی در کلیه عرصههای زندگی انسان ایجاد کرده و همگان زبان به تحسین آن گشودهاند. این علم میرود تا در مدت کوتاهی نحوه زیست را دگرگون نماید. تحولی که حتی مخالفان نیز نتوانستهاند آن را انکار و همه ابعاد آن را نفی کنند. قطعاً بیوتکنولوژی در سالهای آتی نقش حیاتیتری در امنیت غذایی، دارویی، نظامی جهان ایفا خواهد کرد. آینده از آن کشورهایی خواهد بود که در این زمینه تواناییهای علمی و عملی خود را گسترش دهند. بیوتکنولوژی علمی با ارزش و حیاتی در جهان فعلی است که در گسترش و پیشرفت کشورها نقش اساسی دارد و چنان چه کشورهای جهان سوم از این قافله بیفتند ضررهای جبران ناپذیری متحمل خواهند شد.توسعه در شرایط فعلی جهان، بدون دستیابی به فناوریهای پیشرفته امکانپذیر نیست. تفاوتی که امروز بین جهان درحال توسعه و جهان توسعه یافته وجود دارد، براساس سرمایه، حجم تجارت، منابع طبیعی و حتی تجهیزات صنعتی نیست، بلکه معیار اصلی تفاوت بین دنیای پیشرفته صنعتی و جهان غیر صنعتی، فناوری و به ویژه فناوری پیشرفته است. چه بسا کشورهایی بدون بهرهمندی از منابع غنی و سرمایههای کلان، تنها با رشد تکنولوژی خود توانستهاند به قدرت اقتصادی در دنیا تبدیل شوند. بنابراین فناوری پیشرفته، جایگاه ویژهای دارد و ما باید در کنار توسعه انسانی، توسعه فرهنگی، توسعه اقتصادی و توسعه علمی، به این مهم توجه داشته باشیم.
در خاتمه ضرورت یادآوری وتوجه همگان را به ماجرای پرمخاطره مصرف بیرویه سموم شیمیائی به عنوان یک وظیفه کارشناسی خاطرنشان میگردم که آینده کودکانمان را جدی بگیریم، چونکه شاید سموم شیمیائی برای بالغین چندان عوارض قابل ملاحظه و فوری را بروز نمیدهند ولی برای خردسالان و کودکان تجمع مواد شیمیائی ازاوایل سنین کودکی که مصادف با اوج مصرف سموم شیمیائی از زمین و هوا در منطقه است، تفکرانگیز و مسئولیت بار است. به قول دکتر رنه بوس” انسانها طبیعتاً بیشتر متوجه بیماریهایی هستند که علائم آشکار دارند درحالی که بعضی از بدترین دشمنان ما آهسته و بیخبر به سویمان میخزند”.
منبع: جمهوری اسلامی