مهندسی ژنتیک، اصلاح نباتات را از حصار گونهها رها کرده است
مدیر قطب علمی تنش های محیطی در غلات گفت: مهندسی ژنتیک با ایجاد امکان عبور از مرز گونه به ما امکان می دهد که برای اصلاح یک گیاه زراعی مورد نظر بتوانیم از توان ژنتیکی سایر گونه ها نیز استفاده کنیم که کمک بسیار زیادی به رفع چالش های پیش روی کشور در بخش کشاورزی است.
به گزارش مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی به نقل از ایسنا، دکتر قاسم محمدی نژاد که در نشست “مرور جنبه های فنی، ایمنی زیستی و اقتصادی محصولات مهندسی ژنتیک ایران” در کرمان سخن میگفت محدودیت توان ژنتیکی گونه های گیاهی زراعی و باغی را مهمترین چالش اصلاح گیاهان زراعی و باغی دانست و با اشاره به جدی بودن موضوع تنش های خشکی و شوری در بخش های وسیعی از کشور گفت: …
مدیر قطب علمی تنش های محیطی در غلات:
مهندسی ژنتیک، اصلاح نباتات را از حصار گونهها رها کرده است
مدیر قطب علمی تنش های محیطی در غلات گفت: مهندسی ژنتیک با ایجاد امکان عبور از مرز گونه به ما امکان می دهد که برای اصلاح یک گیاه زراعی مورد نظر بتوانیم از توان ژنتیکی سایر گونه ها نیز استفاده کنیم که کمک بسیار زیادی به رفع چالش های پیش روی کشور در بخش کشاورزی است.
به گزارش مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی به نقل از ایسنا، دکتر قاسم محمدی نژاد که در نشست “مرور جنبه های فنی، ایمنی زیستی و اقتصادی محصولات مهندسی ژنتیک ایران” در کرمان سخن میگفت محدودیت توان ژنتیکی گونه های گیاهی زراعی و باغی را مهمترین چالش اصلاح گیاهان زراعی و باغی دانست و با اشاره به جدی بودن موضوع تنش های خشکی و شوری در بخش های وسیعی از کشور گفت: بهنژادی کلاسیک جهت افزایش تحمل به خشکی، شوری و سایر اهداف مهم صرفاً از ژنهای مقاومت و توان ژنتیکی درون گونه بهره میبرد. لذا در بسیاری از موارد اصلاح نباتات کلاسیک در حصار مرز گونه ها به دام می افتد و قادر به توسعه صفات مفید مورد نظر خود در گیاهان زراعی و باغی نیست. در این گونه موارد است که ناگزیر به استفاده از مهندسی ژنتیک هستیم. اگر یک ژن مورد نیاز برای اصلاح گیاه روغنی دارویی ارزشمندی نظیر گلرنگ در یک علف وحشی وجود داشته باشد، من به عنوان یک بهنژادگر هیچ راهی جز استفاده از مهندسی ژنتیک ندارم.
رییس پژوهشکده تولیدات گیاهی دانشگاه شهید باهنر کرمان خاطرنشان کرد: مهندسی ژنتیک با ایجاد امکان عبور از مرز گونه به ما امکان می دهد که برای اصلاح یک گیاه زراعی مورد نظر بتوانیم از توان ژنتیکی سایر گونه ها نیز استفاده کنیم که مزیت بسیار بزرگی است. از این نظر است که گیاهان تراریخته را می توان دستاوردهای فاخر اصلاح نباتات دانست که با رعایت اصول ایمنی زیستی می توانند کمک بسیار زیادی به رفع چالش های پیش روی کشور در بخش کشاورزی نمایند.
محمدی نژاد تصریح کرد: نیاز به محصولات تراریخته، نیاز به محصولاتی سالم و منطبق با مقررات و ضوابط تعیین شده کشور عطف به قانون ملی ایمنی زیستی است. اما، توجه به تدوین مقررات ایمنی زیستی و ارزیابی های سلامتی در خصوص گیاهان حاصل از اصلاح موتاسیون و محصولات ارگانیک نیز بایستی با جدیت مورد توجه متولیان امر قرار گیرد، زیرا برخی مخاطرات نهفته در محصولات حاصل از اصلاح موتاسیون و همچنین محصولات ارگانیکی که بدون رعایت استانداردهای لازم تولید شده باشند، می تواند بسیار جدی باشد.
دکتر بابک ناخدا، رئیس بخش فیزیولوژی مولکولی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران هم در سخنان خود از زاویه منافع ملی و حل معضلات بخش کشاورزی به محصولات تراریخته و زیست فناوری مدرن پرداخت.
وی با اشاره به این که با توجه به مزایای بیشمار حاصل از مهندسی ژنتیک در مقایسه با محصولات معمولی، سطح زیر کشت محصولات تراریخته طی کمتر از 20 سال به قریب به 180 میلیون هکتار در سال های اخیر رسیده است، اظهار داشت: این میزان رشد، فناوری مهندسی ژنتیک را به مقبول ترین فناوری درحوزه کشاورزی برای کشاورزان تبدیل کرده و پیش بینی می شود که رشد فزاینده مقبولیت این فناوری ادامه یابد و در سال 2020، سطح زیرکشت این محصولات از مرز 200 میلیون هکتار فراتر رود. گیاهان تراریخته علاوه بر خصوصیات برتر زراعی و تحمل بیشتر به تنش های زنده و غیر زنده دارای خصوصیات برتر تغذیه ای و بازار پسندی بهتر و طبیعتا قیمت مناسب تری می باشند. هزینه تولید این گیاهان به مراتب از گیاهان معمول کمتر و در تولید آنها از سموم شیمیایی آفت کش به مقدار کمتری استفاده می شود.
ناخدا با بیان این که این موضوع باعث حفظ سلامت انسان و محیط زیست و موجودات غیرهدف و حفظ و توسعه تنوع زیستی در جهت تحقق اهداف توسعه پایدار می شود، اظهار داشت: غذای ارزان تر، تنوع زیستی بیشتر، محیط زیست پاک تر و افزایش بهره وری از رهآوردهای زیست فناوری مدرن در کشاورزی کشور خواهند بود. به عنوان مثال در حوزه جهانی، طبق آمار رسمی، کشت محصولات تراریخته باعث کاهش مصرف سموم به میزان 37 درصد، افزایش عملکرد به میزان 22 درصد و افزایش درآمد به میزان 68 درصد شده است. امروزه با توجه به روند افزایش جمعیت، تغییرات اقلیمی و گسترش تنش های محیطی، تنگناهای اصلاح نباتات کلاسیک و سوء تغذیه توسعه یافته در بین جوامع بشری به خصوص در کشورهای درحال توسعه، استفاده و بهره برداری از فناوری مهندسی ژنتیک در کشاورزی امری اجتناب ناپذیر است.
وی افزود: بازاری با بیش از 20 میلیارد دلار گردش مالی سالانه فقط برای بذور تراریخته وجود دارد که طبیعی است که آمریکا و شرکتهای چند ملیتی آمریکایی و اروپایی نمی خواهند که کشورهایی مثل ما سهمی از این بازار داشته باشیم. این در حالی است که بازار کل محصولات تراریخته که به عنوان غذا یا علوفه و یا برای فراوری مورد استفاده قرار می گیرند، بالغ بر 200 میلیارد دلار در سال است.
ناخدا با تاکید بر این که باید خود سهم خودمان را از این بازار بگیریم، اظهار داشت: نظر به اهداف اقتصاد مقاومتی درون زا و برون نگر مورد تاکید مقام معظم رهبری، استفاده از فناوری زیستی در کشاورزی نه تنها یک انتخاب هوشمندانه، بلکه ضرورتی اجتناب ناپذیر است که نادیده انگاشتن آن قطعا به نفع منافع ملی کشور نخواهد بود.