استرالیا پیشرو در کشت و مصرف محصولات تراریخته
بررسی رویکرد مراجع قانون گذاری و کنگشران محیط زیست در استرالیا، به عنوان یکی از اولین کشورهای تولید کننده محصولات تراریخته جهت گیری های مثبتی را نسبت به بهره برداری از این فناوری نشان می دهد.
به گزارش مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران، استرالیا یکی از کشورهای اصلی تولید کننده محصولات زراعی تراریخته است و تا کنون مجوز کشت یا مصرف ۱۲۹ رخداد تراریخته را صادر کرده است.[1]
دهها رخداد مختلف از پنبه، کلزا، گل میخک و گل رز، محصولات تراریختهای هستند که در استرالیا مجوز کشت دریافت کردهاند. هم اکنون 852 هزار هکتار از اراضی این کشور به کشت محصولات تراریخته اختصاص دارد.
استرالیا جزء شش کشور اول پیشرو در کشت تراریخته
استرالیا در سال 1996جزو شش کشور اولی بود که کشت تراریخته را آغاز کردند و از همان زمان به کشت پنبه تراریخته میپردازد. هم اکنون تقریبا همه مزارع پنبه استرالیا به کشت پنبه تراریخته اختصاص یافته است.
کشت کلزای تراریخته در استرالیا در سال 2008 آغاز شد. سطح زیر کشت کلزای تراریخته در استرالیا در سال 2017 به بیش از 491 هزار هکتار رسید که نسبت به 446 هزار هکتار در سال 2016 افزایش قابل توجهی را نشان میدهد. فهرست کاملی از محصولات دارای مجوز رهاسازی در استرالیا در وب سایت دفتر نظارت بر فناوری ژنتیک وزارت بهداشت استرالیا در دسترس است.
استرالیا وارد کننده محصولات تراریخته است و در سال 2016 بیش از 250 میلیون دلار کنجاله سویای تراریخته از آرژانتین وارد کرد.[2]
مزایای کشت محصولات تراریخته در استرالیا
با کشت سویا و پنبه تراریخته طی بیست سال گذشته در استرالیا این محصولات حدود 226 تن افزایش عملکرد داشته اند و بالغ بر 1.37 میلیارد دلار استرالیا ارزش افزوده برای این کشور ایجاد کرده است. کشت محصولات تراریخته در استرالیا از تبدیل 51 هزار و 400 هکتار از منابع طبیعی به زمین کشاورزی جلوگیری کرده و از این طریق به حفظ تنوع زیستی و محیط زیست کمک کرده اند کشت سه محصول کلزای مقاوم به علفکش، پنبه مقاوم به علفکش و پنبه مقاوم به آفت در استرالیا موجب کاهش مصرف ماده مؤثره سموم شیمیایی به ترتیب به مقدار 3.5، 14.7 و 33.4 درصد شده است (ISAAA Brief 52, 2016).
بر اساس مطالعات معتبر (+) کشت کلزا و پنبه تراریخته در استرالیا به مدت بیست سال مزیتهای زیستمحیطی و بهداشتی زیر را برای این کشور در پی داشته است:
· جلوگیری از مصرف 22 میلیون کیلوگرم ماده مؤثره سموم آفت کش
· کاهش 26 درصدی اثرات سوء زیستمحیطی کشت این دو محصول
· صرفه جویی در مصرف 27 میلیون لیتر سوخت در اثر کاهش استفاده از سم، ماشین آلات کشاورزی و حذف یا کاهش عملیات خاک ورزی (شخم)
· جلوگیری از انتشار 71.5 میلیون کیلوگرم دیاکسید کربن
شرایط مساعد آب و هوایی در استرالیا بعد از دو سال در سال 2016 اجازه افزایش سطح زیر کشت پنبه و کلزای تراریخته را داد. همچنین پنبه تراریخته دارای دو صفت مقاوم به علف کش و آفت با نام تجاری BollgardIII/ RR®Flex مورد استقبال کشاورزان قرار گرفت. در سال 2016 مجوز کشت محصولات تراریخته در غرب استرالیا نیز همانند دیگر مناطق این کشور صادر شد و انتظار میرود سطح زیر کشت محصولات ترایخته در سالهای آینده افزایش قابل توجهی یابد. گندم تراریخته مقاوم به بیماری و مقاوم به خشکی که کیفیت و ترکیب دانه آن بهبود یافته است در حال گذراندن آزمایشات مزرعه در کشور استرالیا است و در آینده نزدیک و با اتمام این ارزیابیها مجوز کشت برای آن صادر میشود (ISAAA Brief 52, 2016).
تأکید استرالیا بر توسعه بهرهمندی از محصولات تراریخته
وزارت کشاورزی استرالیا در گزارش برنامه اقدام 2014 خود درباره ظرفیتهای زیستفناوری برای پیشرفت کشاورزی استرالیا آورده است: «زیستفناوری کشاورزی به ویژه محصولات زراعی اصلاح شده ژنتیک میتواند بهرهوری کشاورزی را از طریق افزایش عملکرد و کاهش هزینه نهادهها متحول کند. این فناوری با کاهش مصرف نهادههایی مانند علفکش و کاهش مصرف آب به کاهش آثار زیستمحیطی کشاورزی منجر میشود. توسعه ارقام متحمل به خشکی و سرما و دیگر چالشهای آب و هوایی از دیگر ظرفیتهای این فناوری بوده است. این فناوری با فراهم آوردن امکان تولید دارو در گیاهان زراعی کشاورزان را وارد حوزههای جدید فعالیت اقتصادی میکند. استرالیا دارای چهارچوب مشخص قانونی برای ارزیابی و صدور مجوز برای این محصولات مطابق شاخصهای سلامت و ایمنی و محیط زیست است.»
مجلس سنای استرالیا در آگوست 2015 طرحی را در حمایت از توسعه محصولات تراریخته با تأکید بر مزیتهای این محصولات برای محیط زیست و سلامت به تصویب رساند.[3] رئیس حزب سبز کنگره استرالیا در ژانویه 2016 اعلام کرد با توجه به آشکار شدن مزیتهای این فناوری سبزها باید سیاست گذشته خود را در مقابله با مهندسی ژنتیک کشاورزی و کشت محصولات تراریخته تغییر دهند.[4]
برچسب گذاری محصولات تراریخته
بر اساس ماده (2)(5)1 قانون استانداردهای غذایی درباره نظارت بر محصولات تراریخته، برچسب گذاری محصولات تراریخته در استرالیا مانند ژاپن در مواردی الزامی است که ژن جدید یا پروتئین جدید حاصل از اصلاح ژنتیک در محصول نهایی به مقدار بیش از یک درصد، وجود داشته باشد یا محتویات تغذیهای یک محصول غذایی تغییر قابل توجهی کرده باشد. به همین دلیل در این کشورها الزامی به برچسب گذاری روغن استحصال شده از محصولات تراریخته وجود ندارد. [5]
کشت آزمایشی گسترده محصولات تراریخته
هم اکنون محصولات پنبه (۲.۵ هکتار)، گندم (۳.۵ هکتار)، جو(۱.۷ هکتار)، گلرنگ(۳۵ هکتار)، موز (۱هکتار)، کلزا (۲۵ هکتار)، شبدر سفید (۲هکتار)، خردل (۰.۰۲۸هکتار) و نیشکر (۱۴هکتار) در حال کشت آزمایشی در مناطق مختلف استرالیا هستند و در صورت مثبت بودن نتایج به صورت انبوه کشت خواهند شد.[6]
[1] http://www.isaaa.org/gmapprovaldatabase/approvedeventsin/default.asp?CountryID=AU&Country=Australia
[2] https://atlas.media.mit.edu/en/visualize/tree_map/hs92/import/aus/show/2304/2016
[3] http://www.farmweekly.com.au/news/agriculture/cropping/general-news/senators-back-gm-crops/2740117.aspx
[4] http://www.abc.net.au/news/2016-01-07/di-natale-breaks-greens-policy-on-genetically-modified-crops/7073086
[5] https://www.legislation.gov.au/Series/F2015L00404
[6] http://www.ogtr.gov.au/internet/ogtr/publishing.nsf/Content/map