کاهش 37 درصدی مصرف سموم خطرناک شیمیایی با کشت محصولات تراریخته

به گزارش مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران به نقل از ایرنا «شقایق فکوری»، کارشناس ارشد بیوتکنولوژی، با اشاره به مطالعاتی که درباره سلامت محصولات تراریخته انجام شده است، اظهار داشت: محصولات تراریخته محصولاتی هستند که با استفاده از پیشرفته ترین فناوری های روز موجود تولید شده اند و دارای ویژگی‌های زراعی و تغذیه ای بهبود یافته هستند.

وی تصریح کرد: دانشمندان از فناوری مهندسی ژنتیک برای اصلاح گیاهان زراعی و ارقام جدید با صفات بهبود یافته استفاده می کنند که ضمن افزایش عملکرد، به شرایط نامساعد محیطی مثل کم آبی و شوری متحمل بوده و مصرف سموم شیمیایی در کشت آنها کاهش یافته یا حذف می‌شود.

وی گفت: محصولات تراریخته به سرعت در میان کشاورزان پذیرفته شدند به طوری که سطح زیر کشت این محصولات از زمان آغاز کشت در سال 1996 از 1.7 میلیون هکتار به 181.5 میلیون هکتار تا 2016 افزایش یافت.

این کارشناس ارشد بیوتکنولوژی اضافه کرد: این افزایش قابل توجه بیش از 100 برابری محصولات تراریخته از شروع تجاری سازی نشان می‌دهد که محصولات تراریخته سریع‌ترین فناوری مورد پذیرش در تاریخ کشاورزی مدرن هستند.

وی گفت: در پی اقبال عمومی گسترده‌ این محصولات، آکادمی‌های علمی متعدد و سازمان‌های نظارتی مطالعات گسترده‌ای را برای ارزیابی سلامت و اثرات محصولات تراریخته انجام دادند.

وی ادامه داد: بررسی ها نشان می دهد با توجه به اینکه گیاهان زراعی تراریخته مقاوم به آفت به سموم حشره‌کش‌ شیمیایی نیاز ندارند و استفاده از سموم با زیر کشت رفتن این محصولات به کمتر از نصف کاهش می‌یابد، کشت آنها سبب صرفه جویی در هزینه‌ تولید محصولات کشاورزی نیز می‌شود.

وی گفت: گیاهان تراریخته که نسبت به ارقام غیر تراریخته دارای صفات بهبود یافته‌ بیشتر و بهتری هستند با نیاز به آب کمتر، رشد سریع تر، مقاومت به خشکی و مقاومت به آفات سبب افزایش قابل توجه بازدهی محصولات کشاورزی می‌شوند.

به گفته وی، یکی از مطالعاتی که در راستای تقویت شواهد مربوط به ایمن بودن محصولات تراریخته انجام شده، یک «متا‌آنالیز» درباره اثرات اقتصادی و کشاورزی این محصولات با تمرکز روی مهم‌ترین محصولات تراریخته زراعی شامل سویا، ذرت و پنبه مقاوم به علف‌کش و همچنین ذرت و پنبه مقاوم در برابر حشرات است.

وی اظهار داشت: در مطالعه ای که در سال 2014 در دانشگاه گئورگ آگوست واقع در شهر گوتینگن آلمان انجام شد، پیامدهای اقتصادی کشت این محصولات در 20 سال گذشته در 147 مقاله علمی معتبر بررسی شد و نتایج آن نشان داد که استفاده از فناوری تراریخته در کشاورزی سود کشاورزان را به طور متوسط 68 درصد افزایش داده است.

فکوری اظهارداشت: همچنین تولیدات تراریخته منجر به افزایش 22 درصدی تولید محصول و کاهش 37 درصدی آفت کش های شیمیایی می شود.

کارشناس ارشد مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران ادامه داد: براساس نتایج مطالعه های صورت گرفته بازدهی و سود محصولات تراریخته در کشورهای در حال توسعه نسبت به کشورهای توسعه یافته بیشتر است.

وی گفت: این مطالعه‌ متا آنالیز با تایید مزایای زراعی و اقتصادی محصولات تراریخته گزارش کرد که حتی با پیش داوری منفی نسبت به این محصولات نمی‌توان از مزایای آن‌ها چشم پوشید.

وی با بیان اینکه برخی گروه های به ظاهر مدافع محیط زیست سوگیری های مغرضانه ای را درباره محصولات تراریخته دارند، اظهار داشت: مطالعات نشان می‌دهد که شواهد قوی در مورد مزایای محصولات تراریخته وجود دارد.

فکوری اظهار داشت: برخی رسانه‌ها با رویکردی مغرضانه در تلاش هستند تا با انتشار مطالب بی اساس و غیرعلمی، در اقشار مختلف جامعه که به طبع از فناوری تولید محصولات تراریخته کم اطلاع هستند، ایجاد ترس و نگرانی کنند، انتشار چنین شواهد علمی جهت افزایش آگاهی و اعتماد عمومی نسبت به این فن آوری نوید بخش ضروی است.

به گفته این کارشناس ارشد مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران، محصولات سالم و پاک تراریخته بیش از دو دهه است که در سطح وسیعی از جهان کشت و مصرف می شوند و نه تنها هیچ زیانی از آنها گزارش نشده بلکه مزایای فراوانی مانند حذف 90 درصدی سموم زیان بار، ارزآوری چند میلیارد دلاری، ایجاد اشتغال، بهبود سطح معیشتی کشاورزان مشاهده شده است.

وی ادامه داد: کسانی که با تولید ملی محصولات تراریخته مخالفت می کنند، در بهترین حالت اگر ذی نفع از وابستگی غذایی کشور به واردات نباشند، کسانی هستند که با رویکردهای احساساتی و مطلق گرایانه به انتشار تبلیغات منفی علیه این محصولات می پردازند و بهتر است پیش از هر قضاوتی نگاهی به آمار سوء تغذیه در کشور و ایجاد بیماری های ناشی از آن بیاندازند.

فکوری توصیه کرد، مخالفان تولید محصولات تراریخته سری به روستاها و به کشاورزانی بزنند و ببینند حاصل دسترنج یکسال آنها با هجوم آفات و حشرات از بین می‌رود یا بخاطر کم آبی و خشکی زمین محصول آنها به نصف کاهش پیدا می کند و در عین حال به دلیل مصرف آفت کش های شیمیایی خطرناک، امراض بسیاری زندگی آن ها را تهدید می کند.

وی افزود: البته نمی توان از کسانی که خود وارد کننده مواد زیان بار هستند، همچون مانند دلالانی که دسترنج یکسال کشاورزان را به صورت نارس با قیمت ناچیز از آنها خریده و با استفاده از مواد شیمیایی رنگ می زنند و به مردم به قیمت بالای میوه نوبرانه می فروشند، انتظار دغدغه برای سطح کیفی پایین زندگی کشاورزان و سلامت مردم را داشت.

مهندسی ژنتیک به مجموعه روش‌هایی گفته می‌شود که به منظور جداسازی، خالص سازی، وارد کردن و بیان یک ژن خاص در یک میزبان بکار می‌روند و در نهایت منجر به بروز یک صفت خاص یا تولید محصول مورد نظر در جاندار میزبان می‌شود.

کاربردهای مهندسی ژنتیک به طور تقریبی نامحدود به نظر می‌رسد و این علم کاربردهای زیادی در علوم پایه، تولیدات صنعتی، کشاورزی و علوم پزشکی دارد.

در زمینه علوم پایه، بررسی‌هایی مانند مکانیسم های همانند سازی دی ان ای (DNA) و بیان ژنها در پروکاریوتها، یوکاریوتها و ویروسها و همچنین چگونگی ساخته شدن و تغییرات پروتئینهای داخلی سلول و همچنین مکانیزم ایجاد سرطان از جمله کاربردهای مهندسی ژنتیک است.

در زمینه کشاورزی که بستر بسیاری از کاربردهای مهندسی ژنتیک است، تولید گیاهان مقاوم به آفات گیاهی و خشکی، تولید گیاهان پرمحصول و تولید گاوهای دارای شیر و گوشت بیشتر و در زمینه کاربردهای پزشکی تشخیص بیماریهای ارثی، تولید انسولین انسانی، تولید هورمون رشد انسان را می‌توان نام برد.

در سال‌های اخیر گسترش و توسعهٔ تکنیک‌های سنتز دی ان ای نوترکیب انقلابی را در درمان بسیاری از بیماری‌های انسانی از جمله انواع سرطان‌ها، اغلب بیماری‌های خود ایمنی نظیر دیابت و همچنین تشخیص، پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌های مادرزادی فراهم آورده ‌است.

امروزه دانش و فن مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی مولکولی در عرصه‌ های بسیار متنوع مانند کشاورزی، تغذیه و مواد غذایی، دامپروری، شاخه‌های مختلف علوم پزشکی و صنایع دارویی، صنایع تخمیری، صنایع نظامی، انرژی، محیط زیست و بهداشت بشر، استفاده ‌های بسیار ارزشمندی پیدا کرده ‌است.

اهمیت بعضی از اصول علمی، در زمان کشف آنها مشخص نمی‌شود، بلکه پس از مدت زمانی که می‌ گذرد ارزش آنها معلوم می‌شود به طور مثال کشف ساختمان سه بعدی DNA بوسیله جیمز واتسون و فرانسیس کریک در سال 1953 بود که این ساختمان به طور نسبی ساده باعث شد تا دانشمندان سیستمهای مختلف ژنتیکی را بررسی کنند.

اما مطلب به همین‌جا ختم نشد و دانشمندان مختلف سعی کردند که از این اطلاعات استفاده کنند و با دریافت یک DNA از یک موجود و تزریق آن در موجود دیگر اثرات آن ژن در موجود ثانویه بروز کند.

این علم نوین که به تدریج جای خود را در بین علوم دیگر پیدا کرد، با عناوینی چون زیست‌شناسی مولکولی، مهندسی ژنتیک و در نهایت دی ان ای نوترکیب شناخته می‌شود.