زیست‌فناوری برای توسعه پایدار
بابک ناخدا و مهرشاد زین العابدینی / ایمنی زیستی، ش ۱۶، زمستان۱۳۹۱
فصلنامه علمی ترویجی ایمنی زیستی، دوره 5، شماره 2 – شماره پیاپی 18، زمستان ۱۳۹۱
نوع مقاله: علمی ترویجی 
نویسندگان
بابک ناخدا* و مهرشاد زین العابدینی
پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران
چکیده
در سال 2050 میلادی جمعیت جهان از 9 میلیارد نفر فراتر خواهد رفت. سازمان خواروبار جهانی پیش‌بینی کرده است که تولید غذا باید تا آن هنگام حداقل 70 درصد افزایش یابد تا تعداد گرسنگان در همین سطح امروز باقی بماند. فقر و گرسنگی و سوءتغذیه ریشه بسیاری از بیماری‌ها و همچنین معضلات فرهنگی و نابسامانی‌های اجتماعی در جوامع بشری است. دسترسی به غذای کافی و سالم، آب آشامیدنی سالم و هوای پاک از بدیهی‌ترین حقوق همه انسان‌ها و تولید و تامین این نیازها برای شهروندان، وظیفه ذاتی همه دولت‌هاست. از طرفی حفظ محیط زیست در کنار فعالیت‌های تولیدی کشاورزی و صنعتی از اهمیت فراوانی برخوردار است. متاسفانه در جوامع انسانی این هدف‌ها در بسیاری از موارد با هم در تضاد قرار می‌گیرند. برای مثال استفاده از سموم و کودهای شیمیایی برای افزایش تولید محصولات کشاورزی، خطرهای فراوانی را متوجه سلامت انسان‌ها و محیط زیست می‌کند. آلودگی خاک و آب‌های سطحی و زیرزمینی در نتیجه مصرف بدون ملاحظه این مواد و باقیمانده سموم در غذای روزمره ما تهدید بزرگی برای زندگی بر روی این کره خاکی است. خوشبختانه استفاده از فناوری زیستی یا بیوتکنولوژی و به‌ویژه مهندسی ژنتیک، با بهره‌گیری از پیشرفته‌ترین دستاوردهای انسانی در حوزه زیست شناسی سلولی و مولکولی و با الهام از طبیعت این تضاد را به حداقل می‌رساند. در این مقاله تلاش کرده‌ایم تا با تاکید بر اهمیت توسعه پایدار برای حفظ سلامت انسان، محیط زیست و نسل‌های آینده و بر شمردن خطرهایی که آن را تهدید می‌کند، به اهمیت نقش بیوتکنولوژی مدرن و مهندسی ژنتیک در حفظ محیط زیست، حفظ و بهره‌برداری پایدار از منابع در راستای دستیابی به توسعه پایدار بپردازیم.
کلیدواژه ها
بیوتکنولوژی، مهندسی ژنتیک، توسعه پایدار، محیط زیست