صدور شناسنامه ژنتیک حاوی ویژگی های روانشناختی با بررسی بزاق دهان!

به گزارش مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران به نقل از دیده بان علم ایران، دکتر مقیمی، رییس دانشکده علوم دانشگاه فردوسی مشهد با اعلام این مطلب گفت: امروزه با توجه به دغدغه مردم ایران بابت انتخاب درست و صحیح رشته های ورزشی، برنامه های تمرینی و رژیم های غذایی، فضایی مهیا شده تا از این سردرگمی جلوگیری شود و همه در مسیر دقیق و درست قرار گیرند.

وی افزود: با تنها یک میلی لیتر از مایع بزاق افراد، ژن های آنها در آزمایشگاه های پیشرفته دانشگاه فردوسی مشهد بررسی و برنامه های منحصر به فرد تخصصی توسط اساتید متخصص ما برای آنها تدوین و ارائه می شود.

مقیمی با بیان اینکه در بررسی ژنتیکی بزاق افراد، ژن ها در سه دسته کلی متابولیسمی، ساختاری–عضلانی و ابعاد شخصیتی تقسیم بندی می شوند، گفت: مجموعا بیش از ۱۰۰ مورد جهش تک نوکلئوتیدی (SNP) در ژن هایی که کد کننده این ویژگی های فنوتیپی هستند، مورد آزمایش دقیق ژنتیکی قرار می گیرند. آرایش نوع این SNP ها هر شخص را با شخصی دیگر متمایز می کند و باعث ایجاد ویژگی های منحصر به فردی در اشخاص می شود که با این آزمایش قابل شناسایی است.

وی در خصوص دسته های متابولیسمی، ساختاری–عضلانی و ابعاد شخصیتی توضیح داده و گفت: اطلاعاتی که از نتیجه آزمایش بر روی ژن ها در حوزه متابولیسم در اختیار متخصص تغذیه قرار می گیرد، به وی این امکان را می دهد تا برای هر فرد یک رژیم غذایی منحصر به فرد تدوین کند. این اطلاعات از قبیل حساسیت فرد به چربی یا کربوهیدرات های فرآوری شده، میزان توانایی چربی سوزی فرد و توانایی فراخوانی سوخت در میتوکندری های سلول های سوماتیک شخص، توانایی تجزیه لاکتوز شیر یا حساسیت گوارشی به آن، میزان متعادل مصرف کافئین در روز و غیره می باشد. بر اساس این اطلاعاتی که از این آزمایش ژنتیکی توسط تیم تحقیقات به متخصصین تغذیه داده می شود؛ می توان برای هر فرد رژیم بهینه غذایی که به درخواست هر شخص برای لاغری، چاقی و به طور کلی سبک مناسب عادات غذایی فرد باشد را تدوین کرد.

به گفته مقیمی، ویژگی های ساختاری-عضلانی هر فرد منحصر به شخص خود می باشد که با این آزمایش ژنتیکی می توان اطلاعات حیاتی به متخصصان تربیت بدنی داد. این اطلاعات نظیر وضعیت تارهای تند انقباض – کند انقباض عضلات و پروتئین های به خصوص مانند ACTN3 که در فرآیند انقباضی عضلات شخص دخیل هستند، ظرفیت هوازی VO2max، قدرت فرآیند ترمیم بافت عضلانی و عصبی شخص، میزان و حساسیت پاسخ ایمنی- التهابی و مقدار زمانی که هر شخص به ریکاوری پس از هر جلسه تمرینی نیاز دارد و غیره است. بر اساس این اطلاعات که تیم تحقیقاتی از آزمایش DNA هر فرد در اختیار متخصصین پزشکی ورزشی می گذارد؛ می توان از نظر ژنتیکی تشخیص داد که هر فرد بدنش به کدام یک از تمرینات استقامتی یا سرعتی بهتر پاسخ می دهد و سپس برای او بهترین برنامه تمرینی را نیز برای به حداکثر رساندن ظرفیت ژنتیکی وی تدوین کرد. همچنین اطلاعاتی نظیر میزان توانایی عضله سازی فرد در تصمیم گیری مربیان برای اینکه به ورزشکاران خود چه برنامه کار با وزنه ای پیشنهاد بدهند بسیار حائز اهمیت است.

توسط این آزمایش می توان به صورت کاملا اختصاصی و فرد محور برنامه ای را برای ورزشکاران نخبه تدوین کرد. همچنین می توان به مربیان ملی و بین المللی کشورمان که ورزشکاران خود را برای انجام این آزمایش می فرستند مطالب مهم کاربردی توصیه کرد. ارائه برنامه های تغذیه و تمرین ورزشی ژنتیکی فرد محور بر پایه علم روز دنیا می تواند به عنوان راه حل عملی عبور از روش های سنتی ناکارآمد، به عنوان عامل ترقی پرورش استعدادهای بالقوه ورزشکاران برای درخشش در عرصه های بین المللی مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین این خدمات می تواند در سطح کلان به فدراسیون های ورزشی کشورمان ارائه شود.

ژن های مربوط به ویژگی های روانشناختی و شخصیتی هر فرد، اطلاعاتی را توسط تیم تحقیقاتی در اختیار روانشناسان بالینی و متخصصین نوروساینس می گذارد. بر اساس این اطلاعات ویژگی های شخصیتی نظیر قدرت انتخاب، ویژگی های جستجوگری، تکانشگری، دوراندیشی، پشتکار و پاسخ به محرک های همراه با پاداش از مهم ترین شاخص های روانشناختی می باشد که تحلیل داده های ژنتیکی پس از آزمایش ژنتیکی DNA هر فرد توسط تیم تحقیقاتی به روانشناسان واگذار می شود. اطلاعاتی نظیر استعدادهای شناختی، یادگیری و تحلیل اعداد که با توانایی فردی در ریاضیات و علوم محاسباتی در ارتباط است نیز در این آزمایش قابل کشف می باشد. توانایی های موسیقیایی و خلاقیت که مستقیما در ارتباط با ذوق هنری است در کنار میزان حساسیت به محرک های حسی و هوش اجتماعی می تواند راهگشای مشاوره تحصیلی و استعدادیابی توسط مشاوران خبره باشد.

دکتر مقیمی که با همکاری دکتر مقدم متین و دکتر حداد از اساتید دانشگاه فردوسی مشهد در حال پیگیری این طرح است، خاطرنشان کرد: تحقیقات در این زمینه از دو سال پیش آغاز شده و پس از جمع آوری اطلاعات بیوانفورماتیکی بر اساس مقالات علمی روز دنیا در مورد ژن ها و صفاتی که هر کدام از این ژن ها کد می کنند فرآیند آزمایشگاهی شروع شده است. پس از آن تحقیقات میدانی و نمونه گیری از افراد فرآیند آزمایش و نتایج حاصل را تصدیق کرد و در حال حاضر آمادگی کامل برای ارائه شناسنامه ژنتیکی توسط این شرکت مرکز رشد دانشگاه فردوسی مشهد تحت برند ProfessorDNA به عموم جامعه امکان پذیر است.