ارگانیک های مخرب

به گزارش مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران به نقل از روزنامه ابتکار، یک تحقیق جدید نشان می‌دهد که مواد غذایی ارگانیک برخلاف تصور تاثیر مخرب بیشتری بر محیط‌زیست جهان در مقایسه با مواد غذایی که به صورت متعارف تولید می‌شوند، دارند.

چند سالی بیش نیست که مردم جهان عنوان «ارگانیک» را در کنار مواد غذایی مصرفی خود می‌شنوند و «ارگانیک»‌ها هر روز محبوب‌تر می‌شوند.شاید دلیل این محبوبیت حس خوبی است که انسان‌ها از طبیعی‌ بودن هر چه بیشتر مواد غذایی مصرفی خود دریافت می‌کنند و از آنجایی که در کشاورزی ارگانیک، آب توسط مواد شیمیایی آلاینده مانند کودهای مصنوعی، آلوده نمی‌شود، این محصولات سلامت بیشتری دارند. البته ارگانیک‌ها تنها به این سبب نیست که در میان محیط‌زیست دوستان محبوبیت ویژه‌ای یافته. ارگانیک‌ها به این دلیل که دوستداران محیط‌زیست معتقدند،‌ تنوع زیستی در زمینهای زراعی ارگانیک نسبت به سایر مزارع بیش از 50 درصد است و تعادل اکوسیستم و حاصلخیزی خاک با این روش زراعی بیشتر حفط می‌شود و فرسایش خاک نیز تا 50 درصد کاهش می‌یابد، محبوب هستند.

اما یک مطالعه جدید این باورها را ویران کرده است. یافته‌های جدید محققان در دانشگاه صنعتی چالمرز، سوئد که در مجله نیچر منتشر شده نشان می‌دهد که به علت اینکه سطح زیر کشت مورد نیاز برای تولید مواد غذایی ارگانیک بالا است، این نوع محصولات زراعی می‌تواند گازهای گلخانه‌ای بیشتر را تولید کند که به صورت غیر مستقیم تاثیرات منفی بیشتری نسبت به محصولات زراعی که به صورت معمولی تولید می‌شوند بر روی اقلیم می‌گذارند. این تحقیق به صورت ویژه بر روی تولید گندم و نخود ارگانیک صورت گرفته است. 

مواد غذایی ارگانیک چگونه به انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک می‌کنند؟ 

دلیل اینکه غذاهای ارگانیک برای آب و هوا بسیار مضر است، میزان تولید پایین مواد غذایی در هر هکتار است، که در درجه اول به دلیل عدم استفاده از کود رخ می‌دهد. بنابراین برای تولید مقدار معینی از مواد غذایی آلی نیازمند سطح زیر کشت بیشتری هستند. به زیر کشت بردن سطح بیشتری از زمین برای تولید محصولات ارگانیک به طور غیر مستقیم به انتشار دی اکسید کربن کمک می‌کند و دلیل آن جنگل‌زدایی است. از آنجایی که تولید مواد غذایی یک تجارت بزرگ بین‌المللی در جهان است بنابراین تولید هر چه بیشتر مواد غذایی ارگانیک نیازمند زیر کشت بردن زمین‌های بیشتر است که این خود به جنگل تراشی و نابودی جنگل‌ها برای داشتن زمین‌های کشاورزی بیشتر منجر می‌شود. یکی از محققان این مطالعه جدید معتقد است که حتی تولید محصولات گوشتی و لبنی ارگانیک نیز تاثیرات منفی بیشتری از محصولات متعارف گوشتی و لبنی بر روی آب و هوا دارد. از آنجایی که دام‌هایی که به صورت ارگانیک پرورش داده می‌شوند تا از شیر و گوشتشان استفاده شود، از علوفه و خوراک ارگانیک تغذیه می‌کنند، بنابراین نیاز به زمین بیشتری برای تولید علوفه ارگانیک دارند. این بدان معنی است که یافته‌های مربوط به تاثیر تولید گندم و نخود ارگانیک بر آب و هوا در اصل برای محصولات گوشتی و لبنیات ارگانیک نیز صادق است.

هزینه فرصت محصولات ارگانیک

در کشاورزی ارگانیک، از کود استفاده نمی‌شود. هدف این است که در این شیوه کشاورزی از منابع مانند انرژی، زمین و آب در درازمدت استفاده شود. محصولات کشاورزی عمدتا از طریق مواد مغذی موجود در خاک پرورش می‌یابند. اهداف اصلی تنوع زیستی بیشتر و تعادل بین حیوانات و پایداری گیاهان است. بنابراین فقط به طور طبیعی از آفت کش‌ها استفاده می‌شود. از جمله دلایلی که مردم را به مصرف مواد غذایی ارگانیک تشویق می‌کند یکی سلامت مصرف‌کنندگان،‌ سلامت بیشتر حیوانات و ظاهر محیط‌زیستی بیشتر این روش است. گرچه این دلایل توجیه خوبی است اما در عین حال شواهد علمی وجود دارد که نشان می‌دهد مواد غذایی ارگانیک نسبت به مواد غذایی معمول آنقدرها هم سالم و سازگار با محیط زیست نیستند. ضمن اینکه نویسندگان این مطالعه ادعا می‌کنند که به علت استفاده بیشتر از زمین، ‌مواد غذایی گیاهی شرایط آب و هوایی را بدتر می‌کنند.

واقعیت این است که تاثیری که استفاده بیشتر از زمین برای تولید مواد غذایی ارگانیک بر محیط‌زیست و گرمایش زمین دارد چندین برابر بزرگ‌تر از اثرات گازهای گلخانه‌ای محصولاتی است که به صورت معمولی تولید می‌شوند. 

یکی از محققان این مطالعه می‌گوید: « وقتی که بحث به تاثیرات آب و هوایی می‌رسد، مطالعه ما نشان می‌دهد که به طور کلی غذاهای ارگانیک جایگزین بسیار بدتری  برای محصولاتی هستند که به صورت معمولی تولید می شوند».

برای مصرف کنندگانی که می‌خواهند به جنبه‌های مثبت تولید مواد غذایی ارگانیک، بدون افزایش تاثیرات اقلیمی کمک کنند، راه موثر این است که به جای انواع مختلف گوشت، بر سبزیجات در رژیم غذایی خود تمرکز کنند. حتی استفاده از گوشت مرغ، ماهی و تخم مرغ به جای گوشت گاو و گوسفند تاثیر مثبتی بر آب و هوا دارند.»

سرمایه گذاری در سوخت‌های زیستی باعث افزایش انتشار دی اکسید کربن می‌شود

سرمایه‌گذاری عمده روی سوخت‌های زیستی نیز برای آب و هوا مضر هستند، زیرا آنها نیز نیاز به مناطق وسیعی از زمین‌های مناسب برای محصولات زراعی دارند. به همین علت مطابق منطق مشابه، افزایش جنگل‌زدایی در سطح جهانی را به همراه خواهد داشت. مطالعات نشان می‌دهد که برای همه سوخت‌های زیستی مشترک (اتانول از گندم، نیشکر و ذرت، و همچنین بیودیزل از روغن نخل، کلزا و سویا)، تولید دی‌اکسید‌کربن بیشتر از گازهای گلخانه‌ای از سوخت‌های فسیلی و دیزل است. به گفته محققان، تمام سوخت‌های زیستی تولید شده از محصولات زراعی دارای انتشارات بسیار زیاد هستند که نمی‌توان آنها را حافظ آب و هوا نامید.