تولید برنج تراریخته متحمل به خشکی در ایران

به گزارش مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران دکتر نیراعظم خوش خلق سیما صبح امروز در نشست خبری پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی که به مناسبت هفته پژوهش برگزار شد گفت: پژوهش، اندیشه ای است که با کارآفرینی باعث تولید ثروت می شود. ما در پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی به دنبال اثر گذاری در اندیشه سیاستگذاران و تصمیم گیران کشور هستیم. برای حضور در رقابت های جهانی در عصر فرا صنعتی باید به توسعه دانش بنیان بیندیشیم . امروز برای پیشرفت کشور راهی بجز رجوع به دستاوردهای پژوهشی نداریم.

وی افزود: طبق اهداف افق 1404 ایران باید در 7 فناوری در منطقه حائز رتبه برتر باشد. بیوتکنولوژی یکی از این فناوری ها است. برای تامین امنیت غذایی و تولید پایدار باید به چهار چالش پاسخ دهیم: تنش های محیطی، آلودگی محیط زیست، کمیت و کیفیت محصول. امنیت غذایی امکان دسترسی فیزیکی، اجتماعی، اقتصادی به غذای کافی و مغذی است که نیاز غذایی را رفع کند.

خوش خلق سیما گفت: پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی طبق مصوبه شورای گسترش در سال جاری به پژوهشگاه ارتقا یافت و در حال حاضر دارای سه پژوهشکده و یک مرکز مدیریتی در سطح کشور است. پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی اصفهان با تمرکز بر متابولیت های ثانویه، پژوهشکده بیوتکنولوژی تبریز با تمرکز بر صنایع غذایی، پژوهشکده بیوتکنولوژی رشت با تمرکز بر بیوتکنولوژی جانوری و مرکز مدیریتی مشهد با تمرکز بر منابع طبیعی در حال فعالیت هستند.

وی گفت: در بحث مهندسی ژنتیک از جنجال دوری کرده ایم. مهندسی ژنتیک می تواند در کنار سایر فناروی ها مفید باشد. کشور ما در منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده است. بارش ها به کمتر از 250 میلی متر در سال رسیده و مقدار تبخیر بسیار بیشتر از 1800 میلی متر است. تقریبا 50 درصد از کالری ما وارداتی است. باید به تولید داخل هم توجه کنیم و ثروت تولید کنیم. افزایش بهره وری در مصرف آب، تولید گیاهان متحمل به خشکی و شوری، صرفه جویی در مصرف منابع طبیعی و صرفه جویی ارزی با استفاده از مهندسی ژنتیک امکان پذیر است. استفاده از فناوری به کاهش هزینه تولید و افزایش سود حاصل از کشاورزی می انجامد و از این طریق به کاهش فقر در میان کشاورزان کمک می کنیم.

وی افزود: مهندسی ژنتیک به مقابله با تنش های محیطی کمک کرده است. پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی موفق به تولید برنج تراریخته متحمل به کم آبی شده است. مصرف آب این برنج از گندم هم کمتر است. پیش بینی می شود که این برنج در سال 1400 وارد مرحله آزمایشات مزرعه ای شود. همچنین به کمک مهندسی ژنتیک موفق به افزایش کیفیت روغن گلرنگ شده ایم. با استفاده از روش ویرایش ژنومی کریسپر موفق به تولید روغن غنی از امگا 3 شده ایم.

رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ادامه داد: برای مبارزه با آفت کرم ساقه خوار برنج سم زیادی استفاده می شود. مصرف بی رویه سموم آثار سوئی بر کشاورز، محیط زیست و کیفیت غذا دارد. استفاده از فناوری مهندسی ژنتیک امکان رفع این مشکلات را فراهم می کند. با کشت برنج تراریخته مقاوم به کرم ساقه خوار برنج، مصرف سم در کشت برنج به حداقل می رسد.

دکتر خوش خلق سیما تاکید کرد: محصولات تراریخته ای که وارد کشور می شوند مورد آزمایش قرار می گیرند. این محصولات تنها در صورتی امکان ورود به داخل کشور را پیدا می کنند که رخدادهای ثبت شده در مراجع معتبر جهانی باشند. پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی محصولات تراریخته وارداتی به ویژه ذرت را مورد آزمایش قرار می دهد. واردات ذرت تراریخته به کشور از سال 85 شروع شد. اما از دوسال گذشته، با اجرایی شدن قانون  و تشکیل کمیته تراریخته در وزارت جهاد کشاورزی این واردات با نظارت بیشتری انجام می شود.

خوش خلق سیما در رابطه با فعالیت های پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی گفت: در حال حاضر 144 پروژه تحقیقاتی در پژوهشگاه در حال انجام است که بسیاری از آن ها به مرحله تجاری سازی هم رسیده و دانش فنی آن ها در داخل و خارج از کشور به فروش رفته است. علاوه بر تجاری سازی دستاوردهای پژوهشی در گسترش مرزهای علم هم موفق بوده ایم. پژوهشگاه بیوتکنولوژی آمادگی دارد دستاوردهای خود را به عموم مردم معرفی کند.

دکتر خوش خلق سیما از را اندازی اولین مرکز رشد بیوتکنولوژی کشاورزی در رشت عنوان خبر داد و گفت: در این مرکز رشد، 4 شرکت دانش بنیان فعالیت می کنند. یکی از دستاوردهای  پژوهشگاه تشکیل اکوسیستم تجاری برای خلق ثروت بوده است.

وی از کشت زراعی گیاه شورپسند سالیکورنیا به عنوان یکی از روش های مقابله با شوری نام برد و گفت: گیاه سالیکورنیا به عنوان هالوفیتی که بتواند با محصولات کشاورزی فعلی قابل رقابت باشد توسط پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی معرفی شده است. تولید روغن با کیفیت، نمک سبز خوراکی سالم که مضرات نمک طعام را ندارد، تامین علوفه دام از مزایای این محصول شورپسند است. سالیکورنیا در خاکهای شور و آب شور قابل کشت است. در حال حاضر بالغ بر هفتاد هکتار از اراضی شور اطراف دریاچه ارومیه، سواحل مکران در چابهار، بوشهر و گرگان زیر کشت این محصول رفته است و امکان آبیاری این محصول با پساب حاصل از پرورش میگو هم وجود دارد.

در ادامه این نشست دکتر قاسم حسینی سالکده، معاون پژوهشی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، در خصوص وضعیت همکارهای بین المللی پژوهشگاه گفت: این قبیل ارتباطات در انتقال تجارب جهانی به ایران نقش موثری دارند. پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی به عنوان نقطه تماس ملی و مسئول هماهنگی همکاری های ایران با موسسه تحقیقات کشاورزی در مناطق نیمه خشک گرمسیری (ایکریست) شناخته می شود.

دکتر پژمان آزادی، قائم مقام فناوری پژوهشگاه با اشاره به برنامه های پژوهشگاه برای تجاری سازی دستاوردهای تحقیقاتی اظهار داشت: دستاوردهای پژوهشی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی مورد استقبال بسیار زیادی قرار گرفته است. در مورد برخی محصولات و فناوری های پژوهشگاه به دلیل تعداد زیاد متقاضیان در انعقاد قراردادها در حال تامل هستیم.

وی اظهار داشت: یکی از اهداف اصلی ما افزایش تولید ناخالص داخلی و اشتغالزایی است. امیدواریم با افزایش تعداد قراردادهای انتقال فناوری و تاسیس شرکت های دانش بنیان به این هدف دست پیدا کنیم.

دکتر شریعت پناهی رئیس بخش کشت بافت در جمع خبرنگاران گفت: در حال حاضر تمام بذرهای هیبرید موجود در بازار وارداتی هستند. سالانه بالغ بر 200 میلیارد دلار بذر هیبرید وارد می کنیم. پژوهشگران پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی به تازگی موفق شدند در داخل کشور بذرهای هیبرید خیار و گوجه فرنگی را تولید کنند.

در پایان این نشست خبری خبرنگاران از بخش های پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی بازدید کرده و از نزدیک با فعالیت های آن آشنا شدند.