اهمیت بیوتکنولوژی در کشاورزی/ فناوری هراسان احساسات مردم را تحریک نکنند

در بیانیه گام دوم انقلاب که اخیرا توسط رهبر معظم انقلاب به ملت ایران ارائه شده است، خودکفایی و گسترش دامنه دانش به عنوان اولین قدم در توسعه آمده است و یکی از شاخه هایی که معظم له بر آن تاکید و از آن به عنوان منشاء برکات انقلاب اسلامی یاد می کنند، تأکید بر دستاوردهای شگرف چهار دهه گذشته در حوزه های مختلف علمی از جمله زیست فناوری است. 

 امروزه یکی از رهیافت های اصلی افزایش بهره وری بخش کشاورزی، خصوصا در زراعت ایجاد و توسعه فن آوری های نوین زیستی و بهره مندی از علم بیوتکنولوژی است. یکی از شاخه های علم بیوتکنولوژی تولید محصولات تغییر شکل یافته ژنتیکی یا محصولات تراریخته است.

با گذشت سال ها از وقوع انقلاب سبز، کاهش مجدد سرعت رشد تولیدات کشاورزی نسبت به سرعت رشد جمعیت جهان، بیش از هر زمان دیگری آشکار است که پایداری نظام های زراعی و امنیت غذایی را به خصوص در کشورهای در حال توسعه به مخاطره انداخته است.

از آنجایی که متخصصان حوزه زیست فناوری به دنبال تحقق فرمایشات مقام معظم رهبری در کشور هستند، همواره توصیه های ایشان را به عنوان چراغ هدایتگر در حل مسائل کنونی کشور می دانند و با تلاش مضاعف در پی تحقق منویات معظم له خواهند بود. اما به رغم تأکیدات رهبری شاهد اظهارنظرهای غیر تخصصی و بدون پشنوانه علمی کافی در زمینه تولید محصولات زیست فناوری هستیم . در این اظهارنظرهای غیر علمی محصولات تغییر  شکل یافته ژنتیکی همراه با  کلید واژه هایی همچون سرطان، عقیمی، نازایی و… توصیف  می شوند.

 متاسفانه شاهد هستیم فناوری هراسانی که چنین ادعاهایی را مطرح می کنند اغلب به مساجد و مکان های مذهبی پناه می برند. این افراد به‌ دنبال عوام فريبي و سوء استفاده از عواطف و احساسات ديني مردم براي سامان بخشي به‌ اهداف دنيوي و مطامع مادي و قدرت طلبانه خود هستند و معمولاً از ميان توده‌هاي احساسي، شكار خود را انتخاب مي‌كنند. مساجد محل ظهور و بروز عبادت بر روی زمین است نه محل ایجاد رعب و وحشت انداختن به جان مردم.

این گروه فن آوری هراس به جای بحث و تبادل نظر در محیط های دانشگاه، پژوهشگاه ها و مراکز علمی در مکان های مقدس مانند مسجد با مطرح کردن مباحث کاملاً تخصصی و علمی مثل انتقال ژن که شاید بعضاً برای دانشجویان این رشته هم قابل درک نباشد؛ با خیال راحت دنبال القای اهداف خود هستند. زیرا به خوبی می دانند  که مخاطب آن ها در این زمینه علمی چون شناخت کافی ندارد پس هر چه بگویند پرسش و چالشی به همراه نخواهد داشت. ولی در مقابل با تحریک احساسات  تشویش اذهان عمومی می شوند. از جمله اینکه ادعا می کنند مهندسی ژنتیک دخالت در کار خداوند محسوب می شود. 

 این اظهارنظرها ممکن است سبب بدبینی مردم نسبت به متخصصان دلسوز کشور و دلسردی این دانشمندان در کشور  شود. ممکن است بسیاری از فناوری های جدید و پیچیده ای که حاصل سال ها تلاش متخصصین و صرف هزینه های بسیار بالا هستند، در ابتدای راه با مقاومت ها و شک و تردیدهایی از سوی عموم مردم مواجه شوند. البته در این میان نقش دانشمندان و متخصصان مربوطه در ایجاد آگاهی در سطح جامعه بسیار ضروری به نظر می رسد.

نویسنده:

شهرام نظری- دکترای اگرو اکولوژی