نقش تراریختهها در سلامت و محیط زیست
ویستا به نقل از اعتماد- افزایش جمعیت کره زمین و افزایش گرمای کره زمین از یک طرف و کاهش تنوع زیستی از طرفی دیگر، باعث شده است فشارهای زیادی به محیط زیست وارد آید. تا سال ۲۰۲۰ جمعیت کره زمین به ۸ میلیارد نفر میرسد. لذا تغذیه این جمعیت از دیدگاه تولید، توزیع و سالم رساندن به مصرفکننده مسالهای بسیار مهم و اساسی است و در صورتی که جهت برخورد با چنین وقایعی آیندهنگری در کار نباشد حتماً مشکلاتی در پیش خواهند بود که فردا برای مقابله با آنها دیر است.
متاسفانه زمینهای زراعی و جمعیت به طور یکسانی توزیع نشدهاند. به عنوان مثال، چین فقط ۷ درصد از زمینهای حاصلخیز کره زمین را داراست در صورتی که حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد از جمعیت کره زمین در چین ساکنند. بنابراین حتی اگر از تمام این اراضی به بهترین روش و در بهترین شرایط استفاده شود، باز هم پاسخگوی نیاز غذایی این جمعیت نخواهد بود.
از آنجایی که همیشه نمیتوان بهرهبرداری صد درصد را انتظار داشت و همچنین عوامل دیگری از جمله فرسایش خاک، کمبود آب، عدم حاصلخیزی خاک به دلیل نامساعد بودن شرایط محیطی، کمبود منابع تجدیدناپذیر و از طرف دیگر کم شدن جمعیت افرادی که مشتاق به کار بر روی زمینهای زراعی هستند، در آینده نه تنها برای چین بلکه برای تامین …
نقش تراریختهها در سلامت و محیط زیست
افزایش جمعیت کره زمین و افزایش گرمای کره زمین از یک طرف و کاهش تنوع زیستی از طرفی دیگر، باعث شده است فشارهای زیادی به محیط زیست وارد آید. تا سال ۲۰۲۰ جمعیت کره زمین به ۸ میلیارد نفر میرسد. لذا تغذیه این جمعیت از دیدگاه تولید، توزیع و سالم رساندن به مصرفکننده مسالهای بسیار مهم و اساسی است و در صورتی که جهت برخورد با چنین وقایعی آیندهنگری در کار نباشد حتماً مشکلاتی در پیش خواهند بود که فردا برای مقابله با آنها دیر است.
متاسفانه زمینهای زراعی و جمعیت به طور یکسانی توزیع نشدهاند. به عنوان مثال، چین فقط ۷ درصد از زمینهای حاصلخیز کره زمین را داراست در صورتی که حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد از جمعیت کره زمین در چین ساکنند. بنابراین حتی اگر از تمام این اراضی به بهترین روش و در بهترین شرایط استفاده شود، باز هم پاسخگوی نیاز غذایی این جمعیت نخواهد بود.
از آنجایی که همیشه نمیتوان بهرهبرداری صد درصد را انتظار داشت و همچنین عوامل دیگری از جمله فرسایش خاک، کمبود آب، عدم حاصلخیزی خاک به دلیل نامساعد بودن شرایط محیطی، کمبود منابع تجدیدناپذیر و از طرف دیگر کم شدن جمعیت افرادی که مشتاق به کار بر روی زمینهای زراعی هستند، در آینده نه تنها برای چین بلکه برای تامین غذای ۸ میلیارد انسان ساکن بر روی کره زمین مشکلات زیادی در پیش خواهد بود. از سوی دیگر منابع و معادن موجود در محیط زیست ثابت نخواهند ماند و در طول زمان دچار دگرگونیها و تغییراتی میشوند که میتوان گفت بیشترشان به ضرر انسان و حتی خود محیط زیست است. ویران شدن صحراها و جنگلها و مصرف مداوم زغال سنگ و نفت، همگی منجر به افزایش دی اکسیدکربن و در نتیجه بالا رفتن گرمای کره زمین میشوند. دانشمندان ثابت کردهاند که تا سال ۲۱۰۰ میانگین دمای کره زمین ۲ تا ۳ درجه سانتی گراد افزایش مییابد و در کنار آن نوسانات آب و هوایی نیز بیشتر خواهد شد. تغییرات آب و هوایی میتواند زمانبندی بارشها را به طور اساسی تغییر دهد و همین امر باعث مهاجرت مردم و تغییر شغل و پیشه کشاورزان میشود. به علاوه، افزایش آلودگیهای بشر، خود از جمله عواملی است که به مرور باعث فرسایش بیابانها، زمینها و صحراها میشود و از همه مهمتر مشکلاتی را در کمیت و کیفیت آب و دسترسی به آن ایجاد می‌کند که این امر حیات موجودات زنده را به خطر خواهد انداخت.
نداشتن تغذیه مناسب و کمبودهای غذایی باعث شده است بسیاری از بیماریها در بین مردم مناطق محروم خصوصاً کشورهای آفریقایی و به ویژه در بین کودکان، به طور چشمگیری گسترش یابند. از جمله تلاشهایی که میتوان در جهت حل این مشکل انجام داد این است که بتوان با حداقل امکانات و هزینه کمتر، بیشترین کمک و رسیدگی را در چنین مناطقی داشت. لذا با بهرهگیری از فناوریهای زیستی و علوم مختلف از جمله مهندسی ژنتیک، سعی میشود گیاهان را به گونهای تغییر دهند که از نظر داشتن عناصر ضروری بدن، ویتامینها و ارزش غذایی دارای بهترین و بیشترین ویژگیهای لازم باشند.
یکی از مشکلاتی که در گذشته در زمینه بهرهبرداری از گیاهان و محصولات کشاورزی و مرکبات و سایر مواد غذایی ضررهایی را ایجاد میکرد، حفظ و نگهداری از محصولات در انبارهای مربوطه بود که امروزه با استفاده از روشهای نوین بیوتکنولوژی، انبارداری طولانی میسر شده و لذا با افزودن تاریخ مصرف مواد غذایی و کنسروها و انواع بسته بندیهای مواد خوراکی، بیشتر می توان از محصولات استفاده مفید کرد.
با گزارشهایی که روزانه در اخبار علمی اعلام میشود کاملاً مشهود است که به دلیل تجاوز بشر به حریم محیط زیست و استفاده نابجا و غلط از زیستگاههای طبیعی، زیستگاههای بسیاری از انواع موجودات از بین رفتهاند و بسیاری هم در معرض خطر نابودی هستند. تمام موارد یاد شده در کنار بسیاری از دلایل دیگر همگی منجر به اختلال در نظام طبیعی حیات میشوند و لذا جهت نگهداری جنگلها، زیستگاهها، گوناگونی گونهها، پاکیزگی محیط، آب، خاک و برای حفظ حیات الزاماً باید مطمئن بود که مواد غذایی مورد نیاز در آینده در شرایطی بسیار مناسب با خاک و آب و محیط مناسب به دست میآیند و کمترین خطر و مشکلی آینده را تحریک خواهد کرد. در چنین شرایطی است که دستاوردهای علمی و پیشرفتهای حاصل از فناوری به کمک بشر میآیند.
امروزه با استفاده از علوم مختلف از جمله بیوتکنولوژی و تغییرات ژنتیکی دانشمندان در تلاشند تا هر چه بیشتر از تاثیرات منفی که به هر دلیلی محیط زیست و سلامت کره زمین را تهدید می‌کند، بکاهند. یکی از مزیتهایی که استفاده از بیوتکنولوژی در حفظ سلامت محیط زیست دارد کاهش مصرف آفتکشها است. با توجه به نیاز غذایی بشر، به دست آوردن محصولی سالم و مناسب از اهمیت ویژهای برخوردار است.
کشاورزان و زارعین برای مبارزه با آفات و جلوگیری از تهاجم حشرات موذی به مزارع و حفظ سلامت گیاهان در مقابل بیماریهای مختلف، به هر نحوی تلاش میکنند. یکی از روشهای مبارزه با این مشکلات استفاده از طیف وسیعی از آفتکشهاست. مصرف این مواد، مشکلات و نگرانیهایی را در پی داشته است که از دیرباز ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده بود. چنین آفتکشها و مواد دارویی مربوط به گیاهان از مواد شیمیایی و مواد سمی ساخته میشوند. همچنین با توجه به اینکه هدف اصلی در ساختن این مواد در واقع مقابله با آفت و بیماریهای گیاهی است، کمتر به تاثیرات مصرف آن روی محیط توجه شده بود.
به دلیل پایداری و عدم تجزیه شدن سریع آفتکشها و عدم بازگشت کامل شان به چرخه حیات، آسیب زیادی به محیط زیست و حیات موجودات وارد می‌کند. اکنون تلاش میشود با استفاده از فناوریهای زیستی و علم ژنتیک با تغییرات ژنتیکی گیاهان را به برخی آفتها، ویروسها و بیماریهای مختلف گیاهی مقاوم سازند. با دستیابی کامل و درست به چنین روشی دیگر نیاز نیست که از آفتکشهای سمی و مختلف برای مقابله با بیماریها استفاده کرد.
بنابراین امید است در آیندهای نه چندان دور از آلودگی زیستمحیطی که در راستای کشاورزی به محیط وارد میشود در امان بود.
نازلی ستوده
منبع: ویستا